Angst bij Syrische christenen in Nederland: 'Het land dat we kenden, is er niet meer'

Priester Johannes van de Syrisch-orthodoxe kerk in Amsterdam is zichtbaar aangeslagen als hij zijn preek houdt tijdens de kerkdienst deze zondagochtend. Als hij de gemeenschap vraagt te bidden voor Syrië, krijgt hij een brok in zijn keel. 

"Vorige week hebben we gebeden voor Aleppo, vandaag wil ik met jullie bidden voor heel Syrië. Moge de vrede blijven regeren." Zijn stem stokt in zijn keel en over zijn wangen rollen tranen. Ook andere aanwezigen in de kerk houden het niet droog. 

"Het Syrië dat we gisteren kenden, is er vandaag niet meer. Alles zal veranderen. We kunnen alleen maar bidden dat alles wat hierna komt goed zal zijn", hervat hij zijn preek.

Geloof belijden in vrijheid

Zestig jaar lang kende Syrië een strikt regime onder leiding van de familie Assad. Hoewel het altijd een streng regime is geweest, stond de kerk achter Assad. "In de bijbel staat dat je als christen de overheid te gehoorzamen hebt. Daar hebben we naar geleefd."  

Voor de christenen in het land is Assad altijd goed geweest, zegt de priester. "We mochten in alle vrijheid ons geloof belijden. De christelijke invloeden in Syrië zijn sterk en tot aan het begin van de oorlog in 2010 leefden verschillende religies en tradities heel mooi naast elkaar", zegt de priester later tegen RTL Nieuws.

Midden-Oostenverslaggever Pepijn Nagtzaam legt uit wat er aan de hand is in Syrië:

Zelf vluchtte de priester bijna twaalf jaar geleden met zijn vrouw en zoon naar Nederland, vanwege de oorlog in het land. "De oorlog is voor de christenen niet goed geweest. Als minderheid ben je altijd de zwakkere partij. Degene die verdrukt en niet beschermd wordt. Dat maakt ons bang en maakt dat we altijd op de vlucht zijn en bescherming zoeken."

Angst voor het verleden

Dat er veel angst is, weet ook de Syrische Vivian uit Aleppo te vertellen. "We zijn verdreven uit onze huizen door ISIS. Familieleden, vrienden en kennissen zijn op koelbloedige wijze vermoord. Die angst giert nog door onze aderen, ook al woon ik nu in Nederland. Mijn familie woont nog in Syrië." De rebellengroep HTS 'gedraagt zich nu ogenschijnlijk democratisch', zegt ze. "Maar of dat daadwerkelijk zo uitpakt, moet nog blijken", zegt ze.

De Syrische Hannae is een van de vrouwen die tijdens de preek van de priester niet kan stoppen met huilen. Ze maakt zich zorgen om haar neef, van wie ze al twee dagen niets gehoord heeft. Hij zit in het leger dat gestationeerd was in de stad Daraa ten tijde van de inval van HTS, twee dagen geleden. "Ik blijf maar huilen. Ik maak me zorgen om hem, hij is militair, hoe gaan ze met hem om en zullen ze hem straks weer vrijlaten?" 

Hannae maakt zich ook zorgen om de rest van de familie. "Hoe moet dat straks met hen allemaal? Het leven was er al zo duur geworden, elektriciteit is er maar twee uur per dag. Hoe gaat dat straks? We hebben gewoon geen idee. Ik kan alleen maar bidden."

Blij met de val

Yuosef uit Hama zegt zich minder druk te maken en is blij dat er iets van een frisse wind door het land zal waaien. Hij zegt dat zijn ouders die nog in Hama wonen, blij zijn met de val van Assad. "Ik hoop wel dat er een echte democratie gaat komen. Een regering die heel Syrië representeert, met zowel christenen, alevieten als koerden."

Vanuit Homs komen berichten dat HTS gesprekken heeft gevoerd met verschillende kerkleiders en dat de christenen zich vooralsnog geen zorgen hoeven te maken. In Kamishli in Syrië kwamen afgelopen vrijdagavond ook mensen uit verschillende kerken bij elkaar voor een vredesgebed. Priester Johannes probeert hoop te houden en te bidden voor het beste.

"We weten gewoon niet hoe dit gaat lopen en wat het zal betekenen. In Kamishli, waar ik vandaan kom, is nu de Koerdische militie SDF aan de macht. Wat als het daar straks ook tot een strijd komt met HTS? Dat maakt me enorm angstig en onzeker."