AIVD en MIVD verzamelen steeds meer informatie: 'Geopolitiek gezien veel gebeurd'
De Nederlandse inlichtingendiensten AIVD en MIVD hebben het afgelopen jaar in het geheim opnieuw meer informatie verzameld. Dat meldt toezichthouder Toetsingscommissie Inzet Bevoegdheden (TIB) in haar jaarverslag. Reden voor het vergaren van informatie zouden de actuele internationale spanningen zijn.
In 2024 kreeg de toezichthouder 30 procent meer verzoeken om bijzondere bevoegdheden in te zetten dan het jaar ervoor. Het gaat daarbij om bijvoorbeeld het afluisteren van telefoons, camera's of het plaatsen van microfoons bij iemand thuis. Internetverkeer aftappen is er ook onderdeel van.
Vorig jaar ontving de TIB 4445 verzoeken van de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) en de Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (MIVD) om zulke bevoegdheden in te zetten.
In 2023 steeg het aantal aanvragen ook al, toen met bijna 17 procent.
In deze video zie je waar de MIVD zich zoal mee bezighoudt:
De toezichthouder verklaart de toename in aanvragen door aan te geven dat er 'in 2024 geopolitiek gezien veel is gebeurd'. Zo was er oorlog in Oekraïne en het Midden-Oosten en een 'toenemende dreiging' uit onder andere China en Rusland. Andere verzoeken voor het gebruik van bijzondere bevoegdheden gingen bijvoorbeeld over criminaliteit en terrorisme.
Grondrechten
Elke keer dat inlichtingendiensten gebruikmaken van zulke bijzondere bevoegdheden, betekent dat volgens de TIB een inbreuk op grondrechten. Maar 'soms is dat nodig om de nationale veiligheid te beschermen tegen terrorisme, cyberdreiging, spionage, criminele ondermijning of bedreiging van onze economische veiligheid', aldus de toezichthouder.
Of het ook echt rechtmatig is om de grondrechten te schenden, wordt per aanvraag bepaald door de TIB. In 2024 kregen de inlichtingendiensten meestal toestemming om dat te doen, maar in zo’n 4 procent van de gevallen niet. Dat is vergelijkbaar met een jaar eerder.
Naast de MIVD vergaart ook de AIVD informatie met betrekking tot (inter)nationale spanningen. Een voorbeeld van zo'n onderzoek zie je hier: