Onderzoek: AI herkent longkanker tot vier maanden eerder dan huisarts
Onderzoekers die kunstmatige intelligentie (AI) hebben losgelaten op de aantekeningen van huisartsen, zeggen dat hun model longkanker tot vier maanden sneller kan vinden dan een huisarts. In de medische informatie van meer dan een half miljoen Nederlanders pikte het systeem 'een voorspellend signaal op'.
Onderzoekers van het Amsterdam UMC doken in de patiëntendatabase van Nederlandse huisartsenpraktijken. De medische gegevens van 525.526 patiënten uit Groningen, Utrecht en Amsterdam tussen 1989 en 2021 werden onderzocht.
Van al die patiënten kregen er 2386 longkanker, ontdekten de onderzoekers op basis van de landelijke databank Nederlandse Kankerregistratie (NKR).
In later stadia
Bij zo'n 75 procent van de patiënten werd de longkanker pas gevonden toen deze al in een later stadia (3 of 4) was, waardoor de overlevingskansen lager waren. De onderzoekers van het Amsterdamse UMC vroegen zich af of AI dit sneller kon voorspellen en laadden alle aantekeningen van de ruim half miljoen patiënten in het model.
De resultaten verschenen gisteren in het British Journal of General Practice.
Wat blijkt? AI pikt 'een voorspellend signaal op', legt Ameen Abu-Hanna, hoogleraar klinische informatiekunde en mede-onderzoeker uit. Op basis van de aantekeningen die de huisarts door de jaren heen over patiënten maakte, kan het model longkanker tot vier maanden eerder herkennen. Het gaat dan niet alleen om bepaalde termen, zoals 'roken' of 'bloed ophoesten', maar ook om de zogenoemde 'vrije tekst' over patiënten.
Verder onderzoek moet aantonen op welke gegevens het algoritme precies aanslaat, voordat het in de praktijk kan worden ingezet.
Bovendien stellen de onderzoekers dat het model ook nadelen heeft: voor elke patiënt bij wie longkanker vier maanden eerder wordt vastgesteld, moeten er 33 worden onderzocht op een verhoogd risico op longkanker. Dit gebeurt bijvoorbeeld met een longfoto en dat verhoogt de druk op het zorgsysteem.
Overlevingskansen
De wetenschappers benadrukken dat de overlevingskans bij longkanker al kan toenemen als de behandeling vier weken eerder begint. 80 procent van de patiënten met longkanker in stadium 3 of 4 overlijdt binnen een jaar.
Ook op andere plekken in Nederland wordt hard gewerkt aan AI in de zorg. Dat dit geen wondermiddel is, legden we eerder deze maand uit:
