Zo jong longkanker, hoe kan dat nou? 'Op deze leeftijd is het vaak pure pech'

Gisteren maakte Freek Rikkerink van het duo Suzan & Freek via Instagram bekend dat hij ernstig ziek is. "We zijn compleet verslagen, het voelt zo oneerlijk", schreven ze op hun sociale media. 

"We zijn al 18 jaar onafscheidelijk en hebben samen nog zoveel moois om voor te leven. Aan het eind van dit jaar hopen we samen ons kindje te mogen verwelkomen. We gaan nog zo lang mogelijk genieten van de tijd die ons samen gegund is, ook al weten we niet hoe lang dat zal zijn."

Longkanker op jonge leeftijd komt niet vaak voor

Longkanker op jonge leeftijd komt niet vaak voor. "Longkanker is in deze leeftijd relatief zeldzaam en vaak pure pech", zegt Robin Cornelissen tegen RTL Nieuws. Hij is longarts in het Erasmus MC en behandelde onder meer Eva Hermans-Kroot. Eva was bekend van het programma Over mijn Lijk. Op sociale media vertelde ze haar duizenden volgers over het verloop van haar ziekte. Ze stierf vorig jaar november op 26-jarige leeftijd.

Dit weekend stonden Suzan en Freek nog in een afgeladen Ziggo Dome. Hieronder zie je beelden van het concert. Het duo heeft de voorstellingen die nog stonden gepland geannuleerd. 

"Longkanker staat bij veel mensen bekend als een ziekte die met name voorkomt bij oude rokende mannen", vertelt de longarts. "Maar we weten dat 15 procent van de longkanker wordt vastgesteld bij mensen die niet hebben gerookt." Die mensen zijn volgens Cornelissen ook vaak jonger, omdat je lang aan roken moet worden blootgesteld voordat je er longkanker van krijgt. "Die mensen zijn dus vaak automatisch ouder."

Jaarlijks krijgen ruim 14.000 mensen de diagnose longkanker. Van hen ging het in het afgelopen jaar om 175 mensen in de categorie 30 tot en met 44 jaar. Nog jonger, in de categorie 15 tot en met 29 jaar, ging het om 18 mensen. In veel gevallen, de helft van het totaal aantal mensen dat de ziekte krijgt, is de longkanker als die wordt vastgesteld, al uitgezaaid.

Vaak speelt zogenoemde genetische mutatie een rol bij longkanker op jonge leeftijd. "Elke dag delen er een biljoen cellen in ons lichaam. En soms kan dat fout gaan", legt de arts uit. "Het is helaas een pure pechfactor. Er is gewoon een statistische kans dat het een keer helemaal fout gaat in een lichaam."

Longkanker is zelden erfelijk

Maar ook andere zaken naast pech en roken kunnen longkanker veroorzaken. Zo speelt luchtvervuiling volgens de arts een rol. "Maar denk ook aan meeroken of contact met sommige chemicaliën." De ziekte is zelden erfelijk.

Longkanker is in de meeste gevallen dodelijk, zeker als die is uitgezaaid, legt Cornelissen uit. Wel zijn er levensverlengende behandelingen mogelijk. Hoelang iemand met longkanker nog te leven heeft, hangt af van veel verschillende dingen. Welke soort kanker, de conditie van de patiënt, hoe de behandeling aanslaat en in hoeverre die is uitgezaaid. Voor sommigen gaat het om jaren, andere patiënten overlijden al snel na de diagnose. 

Persoonlijke keuzes tellen dan ook mee, zegt Cornelissen. "Een jong persoon kan elke week of elke maand extra vaak heel erg waarderen. Je ziet daarom dat een deel van deze groep kiest voor zwaardere behandelingen om die tijd te krijgen. De afwegingen zijn dan anders dan die van iemand die op latere leeftijd wordt geconfronteerd met longkanker."

Vooruitzichten in meeste gevallen slecht

"Het vooruitzicht is in het algemeen heel slecht", zegt ook Lidia Barberio van Longkanker Nederland. De organisatie besteedt vandaag op haar website speciale aandacht aan het nieuws over Freek Rikkerink, in de hoop vragen die mensen over de ziekte hebben naar aanleiding van het bericht te beantwoorden. "Het is een enorme schok dat jonge mensen hiermee worden geconfronteerd. Dat raakt je en daar schrik je van."

"Er bestaan voorbeelden van mensen die nog tien jaar leven na de diagnose, maar dat is wel een enkeling. Gemiddeld zijn de cijfers gewoon slecht."

Hoe verschrikkelijk het bericht ook, Barberio vindt het goed en moedig dat het zangduo openlijk heeft gedeeld dat het om longkanker gaat. Net als de longarts van het Erasmus MC, stipt ook Barberio het vooroordeel rond longkanker aan, dat de meeste mensen denken dat iemand met longkanker die altijd heeft opgelopen door roken. Het geeft de directeur van Longkanker Nederland een 'dubbel gevoel' over het bericht. 

'Vooroordeel over longkanker wordt doorbroken'

"Het is goed voor mensen om te weten dat je wel degelijk ook op jonge leeftijd longkanker kunt krijgen door andere oorzaken dan roken", zegt Barberio. "Het is vervelend dat die associatie er is. Eva Hermans-Kroot doorbrak dit vooroordeel al. Dat hielp lotgenoten. Je hoeft je er niet voor te schamen als je longkanker hebt. Anderen zijn er ook. Denk aan de overleden schaatser Paulien van Deutekom."

"Bij sommige symptomen zul je op jonge leeftijd niet direct denken aan longkanker. We willen mensen ook niet bang maken, maar het is goed om te weten welke symptomen er zijn en dat je niet te lang met klachten moet rondlopen." De openheid van het zangduo kan volgens Barberio daarbij helpen.

Symptomen longkanker

Longkanker Nederland deelt op de website een lijstje met de meest voorkomende symptomen bij longkanker. Deze klachten zijn aanleiding om contact op te nemen met de huisarts.

• Een hardnekkige prikkelhoest, die langer dan 9 weken aanhoudt.
• Bloed in het opgehoeste slijm (zonder dat er een aanleiding voor is. Als je bijvoorbeeld steeds je keel schraapt en je keel geïrriteerd raakt, kan er daardoor een beetje bloed in je slijm zitten).
• Ontstekingen aan de longen, die maar niet overgaan, ook niet met antibiotica.
• Meer slijmvorming.
• Kortademigheid.
• Heesheid zonder keelpijn.
• Pijn op de borst.
• Zwelling van het gezicht of de nek.

Bron: Longkanker Nederland