Onderzoek onthult: kwart van Nederlandse topsporters ervaart grensoverschrijdend gedrag
Een op de vijf topsporters voelt zich niet veilig of oké, door bijvoorbeeld prestatiedruk of door depressie. Dat blijkt uit een uitgebreid onderzoek in opdracht van het Kenniscentrum Sport & Bewegen. Een kwart van de Nederlandse topsporters heeft zelfs grensoverschrijdend gedrag meegemaakt. Veel sporters ervaren bovendien stress door de financiële onzekerheid die vaak bij topsport komt kijken.
Topsporters hebben volgens onderzoeker Marjan Olfers 'wat meegemaakt wat ernstig of minder ernstig is, maar wel als ongewenst gedrag wordt ervaren'.
Roddelen en verbaal geweld komen het vaakst voor, maar volgens Olfers komt er ook nog discriminatie voor en seksueel geweld. "Relatief gezien valt dat heel erg mee en meestal is het verbaal van karakter, maar er zijn dus nog altijd topsporters die het zwaar hebben."
Prestaties versus welzijn
Wat de onderzoekers betreft is het van belang om te zorgen dat de prestaties samengaan met welzijn en veiligheid. Zo moet er worden ingezet op het versterken van de mentale begeleiding en de weerbaarheid van sporters.
Ook moet er wat de onderzoekers betreft structurele aandacht zijn voor sociale veiligheid bij topsport en moeten sporters beter ondersteund worden, ook financieel.
Het onderzoek is overigens niet helemaal representatief. De onderzoekers hebben de helft van het totaal aantal sporten kunnen betrekken. De consequentie is dat de bevindingen niet representatief zijn voor alle oud-topsporters en niet voor de sporten die in dit onderzoek zijn betrokken
Eerdere rapporten
Het onderzoek werd de afgelopen drie jaar in opdracht van het Kenniscentrum Sport & Bewegen uitgevoerd door Verinorm, in samenwerking met de VU Amsterdam en de Hogeschool Utrecht.
De aanleiding van het grote onderzoek waren verschillende eerdere rapporten waaruit bleek dat er veel sprake was van grensoverschrijdend gedrag in de topsport. Zo werd in 2021 bekend dat er in de turnwereld al jarenlang sprake was van grensoverschrijdend gedrag. Twee derde van de 282 ondervraagde (oud-)topsporters verklaarde toen tijdens hun loopbaan met een of meerdere vormen van grensoverschrijdend gedrag te zijn geconfronteerd.
Later bleek ook de danssector te worden geteisterd door grensoverschrijdend gedrag. In die sector gaf 39 procent aan te maken te hebben gehad met tenminste een vorm van grensoverschrijdend gedrag. 11 procent had zelfs te maken met seksueel grensoverschrijdend gedrag.
