De NAVO-top: vleierij, steun voor Oekraïne en een akkoord voor een defensieplan
De 32 lidstaten van de NAVO sloten gisteren op de top in Den Haag een akkoord: de bondgenoten besteden vanaf 2035 zeker 5 procent van hun bruto binnenlands product aan defensie. De nieuwe 'NAVO-norm' is bedoeld om Europa te herbewapenen, een eis die gesteld werd door de Verenigde Staten.
"Samen hebben de bondgenoten het fundament voor een sterkere, eerlijkere en dodelijkere NAVO gelegd", zei Rutte na afloop over het investeringsplan waar alle 32 bondgenoten hun handtekening onder hebben gezet.
Een akkoord waar experts overwegend positief over zijn. "Met het akkoord laat je als Europa aan Amerika zien dat je bereid bent om ook een groter deel de lasten op je te nemen", reageerde Anna van Zoest, directeur van de Atlantische Commissie.
'Who's the Daddy?'
Ook demissionair premier Dick Schoof noemde de uitkomst van de een 'grote prestatie' en expert op het gebied van geopolitiek en internationale betrekkingen Ron Keller noemde het akkoord 'kort en bondig' met een 'duidelijke focus'.
In nationale en internationale media is de aandacht naast de succesvolle uitkomst vooral gericht op NAVO-chef Mark Rutte en zijn houding tegenover de Amerikaanse president Donald Trump. Aanleiding hiervoor zijn een vleiend sms-bericht dat Rutte voorafgaand aan de top naar Trump stuurde (Europa gaat op een GROOTSE manier betalen, zoals ze zouden moeten doen, en het zal jouw succes zijn!) en het gesprek van Rutte en Trump met de media waarin Rutte naar Trump verwees als 'Daddy'.
Het Franse France24 noemde Rutte de Flatterer-in-chief (Oppervleier) van Donald Trump en The Guardian kopte 'Who's the Daddy? Rutte's ontluikende bromance met de Amerikaanse president' reagerend op een van de uitspraken van Rutte.
'Springlevende Navo houdt 'daddy' Trump binnenboord', schrijft de Volkskrant en 'Operatie-Trump is geslaagd' kopt het NRC, met toevoeging: maar overdreef Rutte om het de president naar zijn zin te maken?'.
Duidelijk is dat Rutte zijn complimenten en vleierij niet onder stoelen of banken stak, maar de NAVO-secretaris-generaal haalde zijn succes binnen: alle 32 landen op één lijn krijgen en een akkoord laten tekenen om de defensie-uitgaven van 2 naar 5 procent te verhogen.
Haalbaar voorstel
NAVO-topman Mark Rutte kneedde de torenhoge eis van Donald Trump om naar een haalbaarder voorstel. Dat schrijft 3,5 procent van het bruto binnenlands product voor defensie voor, plus 1,5 procent voor ondersteunende zaken. `
De lidstaten hebben tot 2035 de tijd om de nieuwe norm te halen. Dat is later dan Rutte aanvankelijk had voorgesteld, maar dat uitstel is een geste naar landen die moeite hadden met het plan. In 2029 moet het percentage worden geëvalueerd en zou het dus mogelijk verhoogd of verlaagd kunnen worden.
De NAVO-top was een groot succes, zei Donald Trump na afloop. Hij noemde de top 'fantastisch'.
De top gaat ervoor zorgen dat de kosten voor de verdediging van de alliantie niet meer vooral door de Verenigde Staten worden gedragen, zei Rutte. Dat is volgens hem te lang zo geweest. Verder blijft de NAVO Oekraïne steunen. "We roepen Rusland op een eind te maken aan zijn agressie tegen Oekraïne."
Het hoofdthema op de NAVO-top was de verhoging van de defensie-uitgaven naar 5 procent van de economie. Een doel dat aan het einde van de top is behaald: alle 32 lidstaten hebben het akkoord voor de verhoging ondertekend.
Steun Oekraïne
De NAVO heeft in de slotverklaring beloofd om Oekraïne te blijven steunen, iets dat lang niet altijd vanzelfsprekend was omdat de Amerikanen geen aandacht aan het land wilden besteden in de tekst. De Oekraïense president Zelensky sprak nog met Trump op de top.
Zelensky berichtte hierna op X dat hij een 'lang en inhoudelijk' gesprek had gehad met Trump en bedankt de Amerikaanse president hiervoor. Ook Trump zei dat zijn gesprek met Zelensky 'niet beter had gekund'.
Bekijk hieronder de opmerkelijkste momenten van de NAVO-top:
