Vrouw Guadeloupe heeft unieke bloedgroep, moet jij je eigen bloedgroep weten?

De nieuwe bloedgroep werd ontdekt bij een vrouw afkomstig van het Caribische eiland Guadeloupe. Daarom kreeg het de naam 'Gwada-negatief'. Volgens de Internationale Vereniging voor Bloedtransfusies geldt het nu als het 48ste bloedsysteem. Een bloedsysteem zijn meerdere bloedgroepen, die op elkaar lijken. Omdat de bloedgroep van deze vrouw niet goed samengaat met andere, is het naast een eigen doelgroep, ook een bloedsysteem.

Nieuwe technieken

Tijdens een routinecontrole 15 jaar geleden bleek de 54-jarige vrouw een onbekende antistof in haar bloed te hebben. Geen enkel donorbloed matchte met haar bloed, zelfs niet dat van haar broer en zus. Na langer onderzoek bleek het dus te gaan om een nieuwe bloedgroep.

Volgens bloedgroepdeskundige Peter Ligthart van Sanquin hangt het ontdekken van nieuwe bloedgroepen sterk samen met de nieuwe technologie die nu beschikbaar is. "In dit geval is de nieuwe bloedgroep een paar jaar geleden voor het eerst gezien, maar pas nu hebben we de technieken om die ook daadwerkelijk te bewijzen."

Hoeveel bloedgroepen zijn er?

Volgens Ligthart zijn er 48 bloedsystemen, waar 396 verschillende bloedgroepen onder vallen. "Een bloedsysteem bevat bloedgroepen die overeenkomen op specifieke eigenschappen, zoals antigenen en kenmerken van de rode bloedcellen."

De bekendste systemen zijn het ABO-bloedgroepsysteem (waaronder de bloedgroepen A, B, AB en O vallen) en het Rhesus-bloedgroepsysteem (met Rhesus-positief, RhD+ en Rhesus-negatief, RhD-).

"Jaarlijks worden er meerdere nieuwe bloedgroepen ontdekt, gemiddeld zijn dat er zo’n vijf per jaar. Deze passen meestal in bestaande bloedgroepsystemen", zegt Ligthart. "'Gwada-negatief' komt alleen bij die ene vrouw voor en past niet in een bestaand systeem. Daarom vormt het een eigen bloedgroepsysteem."

In Nederland worden volgens Ligthart tegenwoordig weinig nieuwe bloedgroepen ontdekt. "In de jaren 60 en 70 gebeurde het meer Tegenwoordig is dat minder", zegt hij. "Wel hebben we de afgelopen decennia mee gewerkt aan het genetisch onderzoek en bewijs van reeds bekende bloedgroepen. Meestal samen met buitenlandse instituten."

Waarom kennen we alleen A, B, AB en O?

Bij een bloedtransfusie is het belangrijk dat de bloedgroep van de donor past bij die van de ontvanger. "ABO-bloedgroepen hebben standaard antistoffen. Deze antistoffen zorgen voor de heftigste – en soms dodelijke –  reacties tegen de getransfundeerde bloedcellen: wanneer de bloedgroep niet matcht wordt het door het lichaam van de ontvanger niet geaccepteerd", zegt Ligthart. "Afhankelijk van welke ABO-bloedgroep je hebt, kunnen deze antistoffen het transfusiebloed direct afbreken."

Ligthart: "Andere bloedgroepen veroorzaken zelden zulke heftige transfusiereacties. Als er toch een reactie optreedt, is de kans klein dat deze ernstige gevolgen heeft."

Moet ik mijn bloedgroep weten voor het geval ik een medische ingreep moet ondergaan?

Volgens Ligthart hoef je je bloedgroep niet per se te weten, ook niet als je geopereerd moet worden. "In dat geval wordt je bloedgroep vooraf getest in het ziekenhuis. Zelfs als je je bloedgroep doorgeeft, gaan ze er niet automatisch vanuit dat die klopt. Het is een standaardprocedure die altijd wordt gevolgd", legt hij uit. "Zo weet het medisch team zeker welke bloedgroep bij jou past, mocht je een bloedtransfusie nodig hebben."

"Maar het is zeker nuttig om nieuwe bijzondere bloedgroepen te ontdekken want dat zou andere mensen met zeldzame bloedgroepen helpen in het geval dat ze bloed nodig hebben", voegt hij toe.

Kennen mensen hun eigen bloedgroep? We vroegen het mensen op straat:

Ook niet voor acute ingrepen waarbij geen tijd is om de bloedgroep te bepalen?

Volgens Ligthart is dat anders in levensbedreigende situaties. "Bij acute transfusies, zoals na een ernstig ongeluk, gebruiken we altijd bloed van de bloedgroep O negatief", legt hij uit. "Die bloedgroep geeft bij de meeste mensen geen transfusiereactie, zelfs als hun precieze bloedgroep nog niet bekend is."

"Traumahelikopters hebben standaard O negatief bloed aan boord, juist voor mensen die direct een transfusie nodig hebben", zegt Ligthart.

Toch is het volgens hem niet helemaal zonder risico. "Er bestaat altijd een kleine kans dat ook O negatief bij sommige mensen een transfusiereactie veroorzaakt. Maar dat risico is zeer klein."