Afghaanse ambassadebewakers naar de rechter: 'Hoogste tijd dat Nederland mij helpt'

Ruim veertig Afghaanse bewakers die jarenlang werkten voor de Nederlandse ambassade, staan vandaag tegenover de Nederlandse staat. De bewakers hopen via de rechter alsnog toegang tot Nederland te krijgen, omdat zij naar eigen zeggen ernstig gevaar lopen in Afghanistan. "Het is een vreselijke situatie, ik zit al ruim twee jaar ondergedoken en kom nauwelijks buiten."
De ambassadebewakers werkten jarenlang voor de Nederlandse diplomatieke missie. Volgens hen zijn zij expliciet door de taliban als doelwit bestempeld, omdat zij voor een westers land hebben gewerkt.
Na de val van Kabul mochten tolken en beveiligers die voor de Nederlandse ambassade en defensie in Afghanistan hebben gewerkt naar Nederland komen. Maar tientallen oud-ondersteuners vielen buiten de boot. Ze waren niet in dienst van de Nederlandse staat, maar werden ingehuurd via lokale bedrijven, zo ook de ambassadebewakers.
Eind 2023 besloot het demissionaire kabinet-Rutte IV, op aandringen van de Tweede Kamer, deze groep alsnog te helpen. Ruim anderhalf jaar later draaide het nieuwe kabinet-Schoof dat besluit terug. Volgens minister Veldkamp van Buitenlandse Zaken zouden er geen signalen zijn dat de beveiligers gevaar zouden lopen.
'Bedreigd en ondergedoken'
Volgens Universitair docent Conflict Studies Niels Terpstra lopen de bewakers wél degelijk gevaar na de overname door de taliban. "Verschillende bewakers zijn geïntimideerd en sommige hebben zelfs doodsbedreigingen gekregen."
In een interview met RTL Nieuws zegt een van de ambassadebeveiligers dat zij daadwerkelijk gevaar lopen. "Ik ben ruim twee jaar geleden bedreigd door de taliban en zit daardoor ondergedoken. Ik loop gevaar omdat ze al mijn gegevens hebben. Zelf kom ik nog amper buiten en moet ik elke dag met angst leven."
In deze nieuwe zaak staat voor het eerst de werkgeversverantwoordelijkheid van de Nederlandse staat centraal. Volgens de bewakers werkten ze onder gezag van Nederland en hebben ze dus recht op bescherming.
"Wij kregen trainingen en instructies van de Brigade Speciale Beveiligingsopdrachten (BSB), dat is een eenheid van de Koninklijke Marechaussee. Ik heb daar zestien jaar gewerkt en heb altijd gezorgd voor de veiligheid van het personeel. Ik had het gevoel dat ik bij de medewerkers hoorde, dus ik snap niet waarom ik nu in de steek gelaten word."
Tot nu toe probeerden de ambassadebewakers via individuele procedures naar Nederland te komen. Deze zaken werden telkens afgewezen, omdat zij via lokale partnerorganisaties waren ingehuurd.
De beveiliger hoopt met deze zaak alsnog naar Nederland te kunnen komen. "Ik heb geen andere optie, alle hoop gaat naar de zitting. Het is de hoogste tijd dat Nederland mij nu helpt."