Twee massaclaims in de maak voor slachtoffers datalek, al duizenden aanmeldingen

"Elke minuut komt er een nieuwe aanmelding binnen", zegt advocaat Michaël Dol van Van Diepen Van der Kroef Advocaten. Sinds vrijdagmiddag staat de website datalekbevolkingsonderzoek.nl online. Vanmiddag rond 15 uur stond de teller bij hem op 2700.

Ook advocaat Floris Vulto van advocatenkantoor DHKV ziet de berichten binnenstromen. Hij schat dat zo'n 1000 vrouwen zich voor de massaclaim van zijn kantoor hebben aangemeld, via claimbevolkingsonderzoek.nl dat sinds gisteravond online is. 

'Samen een vuist maken'

De bedoeling is via die websites gedupeerden bij elkaar te brengen. "Het is van belang om samen een vuist te maken", zegt advocaat Dol. "In je eentje stel je niets voor als je aanklopt bij Diagnostics. Je wilt met voldoende mensen achter je in gesprek met het laboratorium om zo de druk te laten voelen."

Sandra legt uit waarom ook zij een claim indient:

Vorige week is een brief gestuurd aan ruim 405.000 mensen die hebben deelgenomen aan het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker, met de mededeling dat hun gegevens zijn gestolen bij de hack van het laboratorium. Het gaat om hun naam, woonadres, geboortedatum, burgerservicenummer en soms ook de uitslag van het onderzoek. Het is een van de ernstigste medische datalekken ooit.

"Er zijn allerlei vragen waar we nog geen goed antwoord op hebben", zegt Michaël Dol. "Was de digitale beveiliging op orde, was het nodig om zóveel gegevens te verzamelen en waarom duurde het een maand voor de hack gemeld werd? Het heeft het er alle schijn van dat hier veel verkeerd is gegaan."

Aanmelden gratis en vrijblijvend

Aanmelden voor de massaclaim is kosteloos en vrijblijvend, benadrukken de beide advocatenkantoren in een persbericht. De kantoren hebben ervaring met groepsvorderingen en richten zich nu alleen op de mensen die een brief van het bevolkingsonderzoek hebben ontvangen. De brief is het bewijs dat zij slachtoffer zijn.

Ondertussen doen de kantoren verder onderzoek naar de juridische haalbaarheid van een schadeclaim. Dol: "Als we er een zaak in zien, gaat het meestal zo dat we met de dader, het laboratorium dus, in gesprek gaan. Dan kan het uiteindelijk komen tot een bedrag dat aan slachtoffers uitgekeerd zal worden. Maar gaat het niet goedschiks, dan moet het kwaadschiks, via de rechter."

Vaak is er een procesfinancier bereid om de claim en procedure te financieren, legt Dol uit. Dat is een bedrijf dat het advocatenkantoor betaalt om die zaak te doen. De beloning voor de procesfinancier is een percentage van de opbrengst. Dol: "Mensen die meedoen hoeven doorgaans niet zelf te betalen, hoogstens dus een deel van de opbrengst af te staan."

Naar de rechter

Het kantoor van Floris Vulto werkt samen met een claimstichting, stichting Collectieve Consumentenbelangen, en is van plan een collectieve claim te starten op basis van de WAMCA (Wet afwikkeling massaschade in collectieve actie). Mogelijk wordt behalve het laboratorium ook bij het Bevolkingsonderzoek een claim neergelegd, omdat die de opdrachtgever van de testen was. 

"Bij voldoende animo kunnen we met die stichting naar de rechter en dan heeft de uitspraak effect op alle gedupeerden. Ook degenen die zich niet bij onze claim hebben aangesloten kunnen daar rechten aan ontlenen", zegt Vulto van DHKV.

Van Diepen Van der Kroef Advocaten wacht het liefst met het indienen van een schadeclaim tot de rapportages van de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) en de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd gepubliceerd zijn. Als deze belangrijke instanties constateren dat dingen fout zijn gegaan, dan weegt dat zwaar voor een rechter en versterkt het de positie van de slachtoffers. Wanneer AP en de inspectie met hun uitkomsten komen, is niet bekend.

'Schade moeilijk aan te tonen'

Hoe kansrijk is zo'n poging om smartengeld van Clinical Diagnostics en/of Bevolkingsonderzoek Nederland te eisen? Meerdere juristen breken er op dit moment hun hoofd over. In het Advocatenblad betoogt Stephan Mulders, gespecialiseerd in het privacy- en technologierecht, dat het juridisch moeilijk is aan te tonen welke schade slachtoffers hebben geleden. Dit komt doordat het causaal verband tussen het datalek en eventuele schade lastig te bewijzen is. Zelfs ernstige privacy-inbreuken leveren volgens hem zelden een schadevergoeding op. 

Het is inderdaad geen gelopen race, erkent advocaat Dol. Daarom trekt zijn kantoor tijd uit voor een haalbaarheidsonderzoek. Hij benadrukt wel dat in eerdere gevallen slachtoffers wel een vergoeding hebben gekregen vanwege de inbreuk op de persoonlijke levenssfeer (het recht op privacy).

Vulto vult aan: "Hier staat vast dat die data in handen is gekomen van hackers. Er is immateriële schade ontstaan, bijvoorbeeld angst dat de gegevens via hen misbruikt worden. Daarvoor alleen al kom je in aanmerking voor een vergoeding."