Vader doet oproep na dood Max (28) aan mazelen: 'Vaccineren is geen privézaak'
Max Muijtjens (28) overleefde acute lymfatische leukemie en werkte jarenlang aan zijn droom om arts te worden. Hoe hoopvol die toekomst ook leek, toch sloeg het noodlot toe. Twee weken na het afronden van zijn coschap neurologie overleed hij volgens zijn vader aan de mazelen. "Tijdens zijn coschappen raakte hij besmet met het mazelenvirus. Niet omdat hij zich niet had beschermd - maar omdat iemand anders dat niet had gedaan." Dit is het verhaal van Pascal Muijtjens, zijn vader.
Drie jaar geleden sprak RTL Nieuws de jonge Max Muijtjens voor een zondaginterview: hij was genezen van kanker en wilde arts worden. "Ik wilde zo graag wat voor mensen kunnen betekenen. En het voelde als het enige logische vervolg van dit verhaal." Want hij ondervond letterlijk wat goede zorg betekende, en hoeveel verschil het kon maken. "Ik zag precies wat ik zelf ook wilde zijn als arts: betrokken, helder en eerlijk. Ik voelde me gehoord en wilde dat ook aan anderen kunnen geven."
Verzwakt immuunsysteem
De droom om anderen te helpen, werd uiteindelijk een risico voor Max, vertelt zijn vader Pascal Muijtjens. Door de acute lymfatische leukemie die Max 4,5 jaar geleden kreeg, onderging hij een intensieve behandeling met chemotherapie. Toen bleek dat hij extra risico liep op een terugval, kreeg hij stamcellen van zijn broer Antonie, wat destijds zijn leven redde. "Maar de transplantatie gaf bijwerkingen, waarvoor hij medicijnen kreeg. Maar die verzwakten zijn afweer."
Die medicatie slikte hij anderhalf jaar, ook tijdens zijn coschappen. "Hij was zich er heel bewust van dat hij daardoor extra vatbaar was voor virussen, bacteriën, schimmels en kinderziekten zoals mazelen", legt zijn vader uit. Max vroeg daarom altijd, als hij in de buurt van kinderen kwam: "Zijn deze kinderen gevaccineerd? Anders kan het heel gevaarlijk voor mij zijn."
Risico's
Max was al in 2022 genezen. Maar dat hij toch een risico nam door in het ziekenhuis te werken, wist hij volgens zijn vader goed. "Max was enorm gemotiveerd om arts te worden en na zijn ziekte wilde hij gewoon leven. Hij had zijn arts om advies gevraagd en samen hebben ze uitvoerig de risico's besproken. Hij heeft de vaccinatie-expert in het ziekenhuis bezocht en extra inentingen gekregen. Samen concludeerden ze dat hij veilig aan zijn coschappen kon beginnen. Zorgverleners zijn altijd voorzichtig en dragen een mondkapje als dat nodig is. Virussen en bacteriën zijn tenslotte overal om ons heen, niet alleen in een ziekenhuis, zei Max altijd."
Max was als kind gevaccineerd, maar door de stamceltransplantatie was zijn opgebouwde weerstand weg. "Zie het als een bos dat ze helemaal wegmaaien en weer opnieuw opbouwen. Dat betekent dat alles wat je als kind hebt opgebouwd weg is. Dus dan moet je alle prikken weer krijgen."
Hij had al zijn vaccinaties na de stamceltherapie gehad, behalve voor de mazelen. "Zijn verzwakte immuunsysteem liet dit nog niet toe, waardoor hij eenvoudigweg geen antistoffen had opgebouwd tegen het virus en feitelijk onbeschermd was."
In mei kreeg Max opeens hoge koorts, waarmee hij een paar dagen bleef rondlopen. "Hij voelde zich wel vaker niet lekker en hoopte dat het vanzelf over zou gaan, maar dat gebeurde niet", vertelt zijn vader.
Geen medicijn tegen mazelen
In het Amsterdam UMC bleek al snel hoe ernstig het was. "Hij had 40 graden koorts en werd kortademig." Na vijf dagen onderzoeken kwam de uitslag: mazelen. Artsen konden weinig doen – er is geen medicijn tegen de ziekte. "Max wist meteen hoe gevaarlijk dat voor hem was."
Zijn toestand verslechterde snel; zijn ademhaling moest overgenomen worden door een hart-longmachine. Hoewel het apparaat zijn ademhaling goed overnam, verslechterde zijn toestand razendsnel. "Hij had geen schijn van kans meer. Uiteindelijk werd de beademing gestopt", vertelt zijn vader met een gebroken stem.
Op 10 juni, drie weken na zijn opname in het ziekenhuis, overleed Max. "We hebben het gesprek over de dood nooit kunnen voeren met hem, omdat we hem moed en doorzettingsvermogen wilden geven. We hoopten dat hij ook dit zou overwinnen. Mijn laatste woorden waren: 'Max, jij gaat nu een strijd leveren zoals je altijd hebt gedaan. Dit ga jij overwinnen. Je gaat die arena in en daar kom je uit.' Hoe heftig is het dan dat hij toch is overleden?"
Besmet door andere patiënt
Zijn dood laat diepe sporen na bij zijn vader. Toen Max nog aanspreekbaar was, vroeg Pascal hem waar hij mogelijk de mazelen had opgelopen. Max vermoedde dat hij besmet was geraakt tijdens zijn werk in het ziekenhuis, na contact met een patiënt. Brononderzoek van de GGD leverde niets op. "Maar eigenlijk is het helemaal niet van belang waar hij het virus opliep", zegt zijn vader. "Cruciaal is dat het virus overal kon rondwaren. En dat is het gevolg van een al jaren dalende vaccinatiegraad."
RTL Nieuws vroeg het Amsterdam UMC om een reactie. Het ziekenhuis verwees naar een interview dat de behandelend arts van Max, Lieuwe Bos, eerder gaf aan de Volkskrant, op verzoek en na goedkeuring van de nabestaanden.
Medici
Bos zegt dat Max zelf vroeg of hij op kinderziekten was getest. "Ja, ook ik schrok van de diagnose. Het mazelenvirus adem je in, en in de longen kan het dodelijk zijn. De longblaasjes vullen zich met vocht en ontstekingscellen, waardoor de longen geen zuurstof meer opnemen. Bij een gewone longontsteking kun je vaak nog antibiotica geven, maar tegen mazelen is geen behandeling. Je bent volledig afhankelijk van je immuunsysteem."
In de week dat Max overleed meldde het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu dat een volwassene met een ernstige afweerstoornis aan mazelen is gestorven. Desgevraagd kan het RIVM niet zeggen waar die besmetting plaatsvond.
'Wil geen schuldige aanwijzen'
Waarschijnlijk zal de bron van de besmetting ook nooit gevonden worden, concludeert zijn vader. "We zullen denk ik ook nooit bevestigd krijgen waar een ongevaccineerd persoon Max precies besmet heeft. Dat blijft alleen maar gissen", zegt Pascal.
Pascal wil absoluut geen schuldige aanwijzen. "Ik wil mensen alleen bewust maken dat je niet alleen vaccineert voor jezelf, maar ook voor anderen." Daarom schreef hij twee weken na het overlijden van Max een emotionele brief op LinkedIn, die massaal werd gedeeld.
Je hebt niet alle cookies geaccepteerd. Om deze content te bekijken moet je deaanpassen.
Hij hoopt dat mensen zich bewust worden van hun verantwoordelijkheid: "Max was afhankelijk van groepsimmuniteit. Die bescherming faalde toen een ongevaccineerd persoon het virus bij zich droeg. Vaccineren is geen privézaak, het is een collectieve afspraak om kwetsbaren te beschermen."
Dalende vaccinatiegraad
In Nederland is de vaccinatiegraad van mazelen de afgelopen twintig jaar gedaald naar 89 procent. In Amsterdam, waar Max woonde, zelfs naar 83 procent. Volgens het RIVM hoort dat percentage voor het opbouwen van groepsimmuniteit rond de 95 procent te liggen. Alleen dan kan een besmettelijke ziekte zoals mazelen zich nauwelijks verspreiden.
"Elke daling betekent meer risico voor kwetsbaren zoals kankerpatiënten, ouderen of mensen met een ernstige afweerstoornis", zegt Pascal. "Ik vind dat mensen zich eigenlijk gewoon moeten laten vaccineren. Niet alleen voor Max, maar om te voorkomen dat andere families dezelfde diepe ellende doormaken."
Pascal heeft daarom een duidelijke boodschap: "Met elke prik bescherm je niet alleen jezelf, maar ook de mensen die dat zelf niet kunnen. Twijfelaars wil ik laten nadenken: je keuze kan het verschil zijn tussen leven en dood. Kijk naar Max. Zijn dood was geen toeval, maar een breuk in ons collectief moreel kompas. Laten we zorgen dat dit nooit meer gebeurt."
Mazelen is een van de besmettelijkste ziektes die we kennen. In deze video leggen we daar meer over uit:
