Ook onze luchthavens kwetsbaar voor vijandige drones: 'Kunnen geen hek om Schiphol zetten'

De internationale luchthaven Kastrup van Kopenhagen is vanmorgen heropend, uren nadat drones in het luchtruim het vliegverkeer hadden stilgelegd. De drones zijn niet neergehaald en vertrokken weer. Het is niet bekend waar de drones vandaan kwamen en wie ze bestuurde. Hoewel het onderzoek nog gaande is, wijst de Europese Commissie naar Rusland als schuldige.

Afgelopen nacht werden er boven het vliegveld van de Noorse hoofdstad Oslo ook drones gezien. En ook die luchthaven sloot daarom enkele uren. 

Als slechts een paar drones complete vliegvelden kunnen ontregelen, roept dat de vraag op in hoeverre onze Nederlandse vliegvelden gevaar lopen. Volgens Bolder is dit een probleem waar nog geen passend antwoord op is.

Enig idee uit welke hoek deze ongewenste dronevluchten komen?

"Dit past in een patroon wat we de laatste tijd vaker zien: hybride oorlogsvoering door Rusland", zegt Bolder: "Sabotage van kabels op zee, de hacks op de computersystemen van de luchthaven op Berlijn en recent die van Zaventem in Brussel. En we hebben natuurlijk recent de Russische drones in het Poolse luchtruim gehad. Het zal me niets verbazen als ook die aanvallen hier iets mee te maken hebben."

"Uiteraard ben je strafbaar omdat er rondom luchthavens no-flyzones gelden, maar iemand die kwaad wil zal zich daar weinig van aantrekken."

Hoeveel gevaar lopen onze eigen luchthavens zoals Schiphol?

"Dit is een probleem waar heel moeilijk een passend antwoord op te vinden is. Ook onze luchthavens zijn kwetsbaar voor dergelijke ongewenste dronevluchten. Het tegenhouden van drones is lastig. Neem Schiphol, een luchthaven die zich uitstrekt over tientallen kilometers met al z'n start- en landingsbanen. Daar kun je moeilijk allemaal hekken omheen zetten.

Er zijn natuurlijk andere manieren om drones uit het luchtruim rondom luchthavens te weren maar die hebben nadelen. Zo zou je kunnen proberen om het magnetisch veld van de drone te verstoren maar daarmee heb je ook de kans de communicatie met al het andere luchtverkeer te ontregelen en dat is gevaarlijk. Om dezelfde reden is ook het neerzetten van afweergeschut onwenselijk.

Dat maakt Schiphol net zo goed een kwetsbaar doelwit. Zeker als je veel economische schade wilt aanrichten. Maar ook een vliegveld als Eindhoven Airport is voor kwaadwillenden een interessant doelwit omdat dat een militair vliegveld is. Vanaf dat vliegveld steeg bijvoorbeeld een tankvliegtuig op dat de vliegtuigen die in Polen op de Russische drones joegen van brandstof moest voorzien. Zo zou je met een gecoördineerde dronevlucht bij Eindhoven Airport die aanvoer kunnen stoppen, om maar een voorbeeld te geven."

Hoe kunnen we dergelijke aanvallen voorkomen?

"Defensie ontwikkelt wel anti-dronetechnologieën maar veel van die technieken zijn nog experimenteel en kennen ook nadelen. Je zou bijvoorbeeld met eigen drones op ongewenste drones kunnen jagen. Die gebruiken dan een kabel om zich aan vijandige drones vast te maken. 

Ook heeft Defensie laserguns die het binnenwerk van een drone kunnen verbranden waarmee je deze ook uitschakelt. Maar dan moet je de drones wel een behoorlijk lange tijd aanstralen. En wanneer het bewolkt is of wanneer het regent is de kracht van zo'n laser al een stuk minder."

Geofancing is een andere manier. Daarbij is een drone zo geprogrammeerd dat hij in bepaalde gebieden niet kan opstijgen bijvoorbeeld rondom luchthavens. Dat zou je kunnen afspreken met fabrikanten. Het systeem is in Europa al verplicht voor bepaalde type drones. Maar een beetje hacker weet ook die beveiliging te omzeilen.

Kortom, jezelf wapenen tegen dit soort aanvallen blijft lastig. Wel is na de gebeurtenissen in Denemarken en Noorwegen de alertheid weer wat meer toegenomen. En dat is dan weer winst."

RTL Nieuws heeft Defensie gevraagd naar de verdedigingstechnieken die gebruikt worden om vijandige drones te bestrijden maar daar nog geen antwoord op gekregen.

Sinds er Russische drones het Poolse Luchtruim binnenvlogen is de NAVO alert. Hieronder leggen we je uit wat de NAVO hiertegen kan doen: