Nederlandse vlag vaker gebruikt bij protesten: onvrede uiten met de driekleur

Wapperend aan een stok of om de schouders geslagen: de Nederlandse vlag duikt regelmatig op bij protesten. De driekleur lijkt daardoor vaker te worden gebruikt om onvrede te uiten. In Uithoorn voelen inwoners zich erdoor geïntimideerd, in Leeuwarden willen ze 'm niet meer in het voetbalstadion. Verandert de manier waarop we kijken naar rood-wit-blauw?
Mark Verspeek (36) sprak bijna twee weken geleden bij een demonstratie tegen de komst van een azc in Schiedam. In zijn tas had hij twee Nederlandse vlaggen. "Omdat ik te druk was heb ik ze niet in mijn handen gehad, maar anders had ik ze gedragen", zegt hij tegen RTL Nieuws.
Niet alleen bij dat protest dook de Nederlandse vlag op. Tijdens migratieprotesten in Amsterdam en eerder in Den Haag werd er gezwaaid met de driekleur of droegen demonstranten 'm om hun schouders. En dinsdag werd de vlag gezien bij een demonstratie tegen de komst van azc's in Uithoorn.
Geen vlaggen meer
De gemeente Uithoorn besloot afgelopen weekend Nederlandse vlaggen die waren opgehangen in de openbare ruimte, zoals aan lantaarnpalen, weg te halen. Dat besluit werd genomen nadat inwoners meldingen maakten zich geïntimideerd te voelen door de vlaggen. Bovendien is het verboden de vlaggen daar op te hangen.
Het bestuur van voetbalclub Cambuur riep supporters twee weken geleden op om geen Nederlandse vlaggen mee te nemen naar het stadion. In een statement schrijft de clubleiding dat de vlag 'een behoorlijke politieke lading' heeft gekregen en daarom niet thuishoort in het stadion.
Uit een peiling van het RTL Nieuwspanel blijkt dat ongeveer de helft vindt dat de Nederlandse vlag te veel door bepaalde groepen of bewegingen wordt geclaimd, zoals boeren en (extreem-)rechtse demonstranten. Ongeveer de helft van het panel keurt het gebruik van de Nederlandse vlag bij protesten af, terwijl ongeveer vier op de tien er juist geen probleem mee heeft.
Op Instagram plaatste Mark Verspeek een video over de Nederlandse vlag:
Je hebt niet alle cookies geaccepteerd. Om deze content te bekijken moet je deaanpassen.
"De ophef die is ontstaan rondom de vlag vind ik overdreven", zegt Verspeek. "We gebruiken de vlaggen omdat we niks anders hebben om te laten zien waar we voor staan, namelijk: wij zijn Nederland. En dan spreken we voor iedereen die hier woont, ongeacht ras of kleur. We demonstreren tegen de asielinstroom."
'Krachtig symbool'
Ook Davied van Berlo ziet dat de vlag tegenwoordig vaker wordt gebruikt bij protesten. Hij is historicus en voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor vlaggenkunde. Volgens Van Berlo is dat in lijn met protesten in onder andere de Verenigde Staten en Engeland. "De vlag wordt gebruikt omdat het een krachtig symbool is dat de aandacht trekt."
Van Nederlands elftal tot geslaagden: in deze video zie je wat mensen denken bij de Nederlandse vlag:
"Maar de vlag is bedoeld voor iedereen", gaat hij door. "Het is een symbool dat iedereen kent en mensen bij elkaar brengt. Wat deze groepen proberen, is de betekenis juist verkleinen door ze bij specifieke demonstraties te gebruiken."
Regels
Er zijn geen landelijke regels voor het ophangen van de driekleur, meldt de Rijksoverheid. Er zijn vaste dagen waarop wordt gevlagd, zoals tijdens Koningsdag en Bevrijdingsdag, maar Nederlanders, bedrijven en organisaties mogen elke dag van het jaar de vlag uithangen. "Het is aan gemeenten om er eventueel regels over te maken", zegt een woordvoerder. Zo hebben sommige gemeenten, zoals Haarlem, een vlaggenprotocol.
De KNVB vindt dat politieke boodschappen niet in voetbalstadions thuishoren. "De regels voor spandoeken en vlaggen op de tribune zijn zeer helder. Ze mogen niet discriminerend of bedreigend zijn", zegt een woordvoerder.
Hoewel we de vlag nu veel zien bij protesten, zal volgens Van Berlo de betekenis ervan op lange termijn niet veranderen. "Daarvoor is het een te krachtig symbool. Het is niet meer dan een tijdelijk effect."
Verantwoording RTL Nieuwspanel
Het onderzoek is uitgevoerd op 16 oktober 2025 onder ruim 15.000 leden van het RTL Nieuwspanel. Het onderzoek is na weging representatief voor vijf variabelen, namelijk: leeftijd, geslacht, opleiding, werkzaamheid en politieke voorkeur (stemgedrag Tweede Kamerverkiezingen 2023). Het RTL Nieuwspanel telt ruim 62.000 leden.
Wil jij voortaan ook meedoen aan onderzoeken van het RTL Nieuwspanel? Meld je dan hier aan!
