Na bijna 4 jaar begint zedenzaak tegen Marco Borsato: de belangrijkste vragen beantwoord

1. Waarvan wordt Marco Borsato verdacht?

Er ligt een aangifte tegen Borsato (58) wegens het onzedelijk betasten van een destijds 15-jarig meisje. Volgens het Openbaar Ministerie gebeurde dat in 2014. Omdat zij toen jonger was dan 16 jaar, zou het per definitie om ontucht gaan, wat strafbaar is. Vanaf 16 jaar zijn seksuele handelingen niet strafbaar, mits de minderjarige er zelf toestemming voor heeft gegeven. Dat heeft ze, volgens haar eigen dagboek, overigens nooit gedaan.

Moeder en dochter stapten in 2021 naar de politie, in december van dat jaar werd aangifte gedaan. Sindsdien ligt de carrière van de gevierde zanger volledig in duigen. Ook zijn huwelijk liep op de klippen.

Het AD schrijft dat Borsato het meisje van dichtbij zag opgroeien. Sinds zijn doorbraak in de jaren 90 zou hij goed bevriend zijn geweest met haar moeder, die vele jaren de fanmail van de artiest verzorgde. Borsato zou volgens de krant in het leven van het meisje, dat in 1999 werd geboren, een belangrijke rol hebben gespeeld als een soort vaderfiguur.

In deze video leggen we meer uit over de verdenking en de strafzaak:

2. Waarom is deze zaak zo groot en belangrijk?

"Dat heeft alles te maken met wie de verdachte is: een man die een bijzondere status heeft in ons land", zegt hoogleraar strafrecht Sven Brinkhoff: "Die wordt verdacht van een zeer ernstig feit, namelijk ontucht met een minderjarig meisje. Dat speelt zich ook nog af tegen de achtergrond van een levendige maatschappelijke discussie over seksueel grensoverschrijdend gedrag en zedendelicten in zijn algemeenheid. De impact is enorm groot."

3. Waarom duurde het bijna vier jaar voordat de zaak begint?

Dat is, zegt Brinkhoff, niets anders dan 'een teken van zorgvuldigheid'. "Het Openbaar Ministerie heeft deze zaak na de aangifte met spoed opgepakt, maar het verzamelen en analyseren van het bewijs, en het horen van alle getuigen, kost tijd als je het zorgvuldig doet."

Na een onderzoek van bijna twee jaar besloot het OM in september 2023 om de zaak voor de rechter te brengen.

Daarna heeft Borsato's verdediging nog aanvullende onderzoeksvragen ingediend. Vervolgens zijn extra getuigen gehoord en ook deskundigen ingeschakeld. "Dat kost allemaal tijd", zegt Brinkhoff. "Vier jaar is natuurlijk tergend lang, zowel voor de aangever als voor de verdachte, maar die tijd is nodig voor gedegen onderzoek."

4. Welk bewijs is er?

Het dagboek van het vermeende slachtoffer is een belangrijk bewijsmiddel. Onderzoek heeft uitgewezen dat dit dagboek authentiek is: het is door het meisje zelf geschreven, in de periode waarover haar aangifte gaat. Maar hoe overtuigend dat is, dát zal de rechter moeten beoordelen.

Verder is er haar eigen verklaring over de gebeurtenissen. Welk bewijs er nog meer is, moet blijken in de rechtbank. In het artikel van het AD wordt geschreven dat moeder en dochter geluidsopnames hebben gemaakt van gesprekken met de zanger, waarin over de ontuchtige handelingen gesproken zou zijn. Of die opnames er zijn, en of die dan als bewijs worden ingebracht, is op dit moment onduidelijk.

"In zedenzaken is het bewijs vaak lastig", zegt Brinkhoff, "omdat het heel vaak het woord van de een tegen het woord van de ander is. Daarom is het ondersteunende bewijs zo belangrijk."

5. Schuldig of onschuldig: wat wordt het oordeel?

Dat hangt helemaal af van het bewijs dat tijdens de rechtszaak gepresenteerd wordt, zegt hoogleraar Brinkhoff. "We weten nu alleen dat het dagboek als bewijs wordt ingebracht. Maar dat is nog steeds uit één bron, het vermeende slachtoffer. Om het overtuigend te bewijzen, wil je eigenlijk meer ondersteunend bewijs leveren. Bijvoorbeeld camerabeelden. Of verklaringen van getuigen. De rechter moet dat bij elkaar wegen en beoordelen of het bewijs betrouwbaar is, en of het overtuigend genoeg is om de verdachte schuldig te verklaren."

6. Welke straf kan Borsato krijgen?

Ten hoogste 6 jaar gevangenisstraf. Hij wordt vervolgd op grond van artikel 247 uit het Wetboek van Strafrecht. Per 1 juli 2024 is de nieuwe Wet Seksuele Misdrijven ingevoerd, waarin de maximumstraffen verhoogd zijn, maar een woordvoerder van het OM meldt desgevraagd dat de oude wetgeving van toepassing is, omdat de vermeende feiten voor deze datum gepleegd zouden worden.

Overigens heeft advocaat Peter Plasman namens het destijds 15-jarige meisje verklaard dat het haar te doen is om erkenning van het feit dat de zanger haar onrecht heeft aangedaan. Ze zou geen schadevergoeding eisen.

Borsato's dochter Jada reageerde voor de camera op de zaak, dat zie je hier:

7. Wat vindt Marco Borsato er zelf van?

Hij heeft verklaard onschuldig te zijn. Kort na de aangifte in december 2021 liet de zanger weten: "Ik ontken zoals bekend alle aantijgingen die ik tot dusverre alleen via de pers mocht vernemen." Zijn advocaat Geert-Jan Knoops meldt desgevraagd dat de artiest nog steeds zegt onschuldig te zijn.

Volgens Knoops zal Borsato zelf in de rechtbank ook een verklaring afleggen in de rechtbank.

8. Hoe lang duurt de zaak?

Voor de inhoudelijke behandeling zijn twee dagen ingepland, dinsdag 28 en donderdag 30 oktober. Op de eerste zittingsdag worden de feiten en verdenkingen doorgenomen. Ook zal de officier van justitie het requisitoir houden, waarin de visie van het OM wordt besproken en de strafeis wordt uitgesproken.

Op de tweede zittingsdag komt Borsato's verdediging aan het woord. Daarop mag de officier van justitie reageren. De verdediging mag daar weer op reageren. Het laatste woord is aan Marco Borsato zelf.

In de regel doet de rechtbank twee weken later uitspraak, maar in omvangrijke zaken kan dit ook langer duren.