Hiv-resistente 'genbaby's' omstreden: 'Risico niet te overzien'
In China zouden twee baby's geboren zijn bij wie het DNA zo is aangepast dat ze geen hiv meer kunnen krijgen, het virus dat aids veroorzaakt. Dat is, als het klopt, een 'ongelooflijk grote stap', zegt een deskundige. Maar het is ook dubieus.
Klinisch embryoloog Sebastiaan Mastenbroek, onderzoeker in het AMC, weet nog niet wat hij moet geloven van de claim van Je Hiankui, de Chinese wetenschapper die zegt verantwoordelijk te zijn voor de geboorte van de genetisch gemodificeerde baby's Lulu en Nana. "Als het waar is, is het een ongelooflijk grote stap", zegt hij tegen RTL Nieuws.
Veel te vroeg
Maar in wetenschappelijke kring zijn de eerste reacties vooral negatief, zegt hij. De stap lijkt veel te vroeg genomen. "De techniek is veelbelovend, maar we weten nog veel te weinig over deze methoden."
Probleem is dat er aanpassingen aan het DNA kunnen worden gedaan waarvan op dit moment nog met geen mogelijkheid kan worden ingeschat wat de consequenties zijn. "Als bij embryo's een aanpassing wordt doorgegeven aan het nageslacht, pas je mogelijk de hele soort aan. Dat is omstreden."
Ernstige ziekte
Kinderen resistent maken tegen infectie met hiv, zoals in China lijkt te zijn gebeurd, is volgens Mastenbroek 'heel dubieus en prematuur'. Het doel lijkt niet gerechtvaardigd, zegt hij. "Er zijn ook andere manieren om hiv te voorkomen." Zoals condoomgebruik.
Het zou logischer zijn, vindt hij, om te beginnen 'met het repareren van genen die een ernstige ziekte veroorzaken'. Voor je het weet, loop je te morrelen aan het IQ van een embryo. "Dat moeten we niet willen."
Vraagtekens bij veiligheid
Met de techniek die door de Chinese onderzoeker lijkt te zijn gebruikt, is het in principe mogelijk 'naadloos veranderingen aan te brengen', zegt microbioloog John van der Oost, hoogleraar aan Wageningen Universiteit en Research. Maar hij plaatst vraagtekens bij de veiligheid. "Hij heeft gezegd dat het er heel goed uitzag en dat het in bijna alle tests perfect was. Dat betekent dat het niet helemáál perfect is."
Dat is niet zonder risico. Integendeel, zegt Van der Oost. "Het moet foutloos zijn. Honderd procent, en geen compromis." Want één van de gevaren is dat een baby door de DNA-aanpassing 'veranderingen oploopt op plekken waardoor hij andere vreselijke ziektes zou kunnen krijgen'.
Details blijven uit
Details over hoe de ingreep is verlopen bij deze twee baby's, worden naar verwachting morgen bekendgemaakt. Van der Oost: "Als we niet zeker weten dat het foutloos is gegaan, had dit niet mogen gebeuren."
