Maori-bevolking boos over James Cook-viering: 'Hij doodde onze voorouders'
In Nieuw-Zeeland wordt vandaag de aankomst van James Cook feestelijk herdacht, maar niet iedereen is daar blij mee. Bij zijn aankomst in 1769 werden negen Maori's vermoord, en daar zijn hun nazaten nog altijd boos over. "Veel van mijn familieleden zouden zijn schip met liefde in brand steken."
Met een feestelijke intocht van schepen viert Nieuw-Zeeland vandaag dat de Britse ontdekkingsreiziger Kapitein James Cook 250 jaar geleden voet aan wal zette op het Noordereiland. Maar de oorspronkelijke Maori-bevolking is verbolgen dat deze gebeurtenis zo vrolijk wordt herdacht. Want Cooks kennismaking met de Maori's was niet zonder geweld.
'Steile kliffen'
"De zeekust heeft veel steile kliffen, en verder landinwaarts zijn er erg hoge bergen", schreef James Cook op 8 oktober 1769 in zijn dagboek. Hij was op dat moment de tweede Europese ontdekkingsreiziger die voet zette op Nieuw-Zeeland.
De Nederlander Abel Tasman was er ruim 100 jaar eerder al, maar die was minder te spreken over zijn ontdekking. Na een korte verkenningstocht liet hij de eilanden voor wat ze waren en voer verder.
Stamleider gedood
Cook bleef wel. Hij maakte van Nieuw-Zeeland een Britse kolonie. Al verliep zijn eerste kennismaking met de Maori-bevolking, die er al een paar honderd jaar woonde, niet al te vriendelijk.
Toen zijn mannen gewapende Maori's op zich af zagen komen doodden ze een belangrijke stamleider, en in de dagen erna nog 8 andere leden van de stam. Daarom is de Maori-bevolking niet blij dat de aankomst nu zo feestelijk wordt herdacht.
Endeavour
Afgelopen weekend kwamen de eerste boten aan voor de viering, waaronder ook een replica van het schip van James Cook: de Endeavour. "Veel van mijn familieleden zouden de Endeavour met liefde in brand steken", zegt Maori-vertegenwoordiger Nick Tupara. "Ze kunnen niet geloven dat we dit doen, en ik ook niet om eerlijk te zijn."
De regering van Nieuw-Zeeland erkent dat beide kanten van het verhaal moeten worden verteld. En een vertegenwoordiger van de Britse regering zei afgelopen week dat ze het geweld van toen zeer betreurt. "Net als het geweld werd betreurd door de bemanning van de Endeavour destijds, zoals ze schreven in hun scheepsdagboek. Het is erg jammer dat de eerste ontmoeting op deze manier plaatsvond."
Protesten
Maori-vertegenwoordiger Nick Tupara noemt de spijtbetuiging 'dapper'. Al had hij liever een volledig excuus van de Britse koningin gekregen. "Maar het is genoeg voor nu." Volgens de plaatselijke burgemeester waren de Britse royals wel uitgenodigd voor de feestelijkheden deze week, maar hebben ze daar -volgens hem- geen gehoor aan gegeven.
Bij de aankomst van de vloot schepen met de Endeavour vandaag worden naast een vrolijke menigte ook protesten verwacht. De schepen zullen de komende weken verder varen langs de Nieuw-Zeelandse kust. Maar, zo hebben verschillende Maori-stammen al laten weten: ze zullen niet op alle plekken langs de route welkom zijn.
