Oproer in India na invoeren omstreden wet: alleen moslims uitgesloten
Het is al dagenlang onrustig op veel plekken in India. In de oostelijke deelstaat Assam vielen bij protesten zeker zes doden. Aanleiding is een immigrantenwet die afgelopen week werd aangenomen door het parlement. Buitenlandredacteur Chris Koenis legt uit wat deze wet zo omstreden maakt.
Om welke wetswijziging gaat het precies?
Het gaat om een wet die ervoor zorgt dat illegale immigranten die vanuit Bangladesh, Pakistan en Afghanistan naar India komen, sneller in aanmerking komen voor het Indiase staatsburgerschap op basis van hun religie. Het idee is om zo minderheden te beschermen die anders mogelijk worden vervolgd om hun geloof.
Wat maakt deze wet zo omstreden?
In tegenstelling tot bijvoorbeeld hindoes, boeddhisten en christenen zijn alleen moslims uitgesloten. Dat zorgt voor veel woede en protest onder de bevolking en moslimparlementariërs, die vinden dat moslims worden gediscrimineerd. Maar volgens premier Narendra Modi zijn moslims geen minderheden in de buurlanden van India.
En er is nog een tweede reden waarom de wet veel kritiek krijgt: de vrees is dat deze ook leidt tot een grote instroom van illegale migranten die hopen op het krijgen van een Indiaas paspoort, ongeacht hun religie.
Ondertussen is Modi vooral bezig met zijn wens om de bevolking te registeren in het nieuwe Nationale Burgerregister.
Waarom wil Modi zo'n bevolkingsregister?
De laatste keer dat het bevolkingsregister is ververst was 68 jaar geleden. Tegenwoordig is het daarom zo dat veel armere inwoners geen papieren hebben. Ook staan veel illegale migranten uit bijvoorbeeld buurland Bangladesh niet op de radar van de autoriteiten.
Zo ook in de oostelijke deelstaat Assam, dat als het ware 'om' Bangladesh heen ligt (zie kaart hieronder). Daar lukt het 1,9 miljoen mensen niet om te bewijzen dat zijzelf of hun ouders al in India waren vóór 1971, het jaar dat Bangladesh onafhankelijk werd en veel mensen naar Assam trokken door een bloedige oorlog.
Wat gebeurt er met mensen die het register niet halen?
Hier bestaat nog veel angst over. De mensen die het bevolkingsregister niet halen, kunnen in beroep gaan bij speciaal hiervoor ingerichte vreemdelingentribunalen. Maar door de vele zaken kan dit proces jaren duren en helemaal tot het Hooggerechtshof lopen.
Omdat nog maar heel weinig mensen het land zijn uitgezet, is de vraag wat er in de tussentijd met de rest van hen gebeurt. De vrees is dat ze stateloos raken en dus zowel hun stemrecht als hun aanspraak op werk en sociale voorzieningen verliezen.
Bovendien worden op verschillende plekken in Assam zogenoemde detentiecentra gebouwd waar mensen worden opgesloten. De vrees daarvoor zou al op meerdere plekken tot zelfmoord hebben geleid.
Is de wet die moslims uitsluit al definitief?
Nee, want hoewel de wetswijziging is aangenomen door zowel het Lagerhuis als het Hogerhuis, wordt deze zoals verwacht nog wel aangevochten bij het Indiase Hooggerechtshof.
Die zaak is inmiddels gestart door de islamitische politieke partij Indian Union Muslim League, enkele advocaten en mensenrechtengroepen. Zij betogen dat de wet indruist tegen de grondwet van India, die geen religies uitsluit. Toch is onduidelijk hoe lang die zaak kan gaan duren.