Dakloze kinderen in Berlijn jarenlang ondergebracht bij pedofielen: 'Onze levens zijn verwoest'
Het klinkt als een bizar idee: dakloze kinderen onderbrengen bij pedofielen. Toch gebeurde het bijna 30 jaar lang in de Duitse hoofdstad Berlijn. En dat terwijl de autoriteiten gewoon toekeken. Sterker nog: soms keurden ze het zelfs goed. Dat blijkt uit een onderzoek van de Universiteit van Hildesheim.
"Onze levens zijn verwoest," zegt Marco tegen de Duitse nieuwsorganisatie Deutsche Welle. Hij was als kind dakloos en kreeg onderdak bij Fritz H., een man met een crimineel verleden. Bij H. werd hij jarenlang misbruikt. Dat was allemaal het gevolg van het Kentlerproject.
'Pedofielen zijn liefdevolle ouders'
Dat project ontstond in 1969 en was bedacht door Helmut Kentler, een professor in de psychologie. Volgens hem zouden pedofielen 'juist heel erg liefdevolle ouders zijn'. En dus kregen veel dakloze kinderen in West-Berlijn een nieuw thuis, bij pedofielen.
Kentler werd geboren in 1928 in Keulen. Na zijn studententijd vertrok hij naar Berlijn. Daar kreeg hij een hooggeplaatste functie bij het Berlijnse centrum voor educatie. Daarnaast was hij psycholoog en seksuoloog. Hij viel op door zijn gevoelige standpunt ten aanzien van pedofilie. Hij was ervan overtuigd dat seks tussen volwassenen en kinderen onschuldig is, omdat 'kinderen ook seksuele wezens zijn die het recht hebben te experimenteren met hun seksualiteit'.
Kentler had aanzien. Lange tijd werd hij gezien als één van Duitslands belangrijkste seksuologen. Zijn boeken verkochten goed en hij was een graag geziene gast op de Duitse televisie en radio. Daarnaast kwamen veel Duitsers in die tijd in opstand tegen het Nazistische verleden van het land en werden veel normen en waarden overboord gegooid. Seks met kinderen werd daardoor bespreekbaar.
Win-winsituatie
Het lukte Kentler om een aantal verantwoordelijke gemeenteraadsleden te overtuigen van zijn project. Hij legde het uit als een win-winsituatie. De kinderen konden hun seksualiteit ontdekken en de pleegouders konden hun liefde voor kinderen laten zien.
Het project kwam er. Niet voor even, maar 30 jaar lang. Fritz H., werd daardoor pleegouder van maar liefst tien dakloze jongens. Ook Sven verbleef jarenlang bij hem. "Het lukt je nooit er echt overheen te komen", zegt hij.
Marco en Sven waren rond de negen jaar oud toen ze bij H. terechtkwamen. Nu zijn ze in de 40. De gevolgen van hun jeugd merken ze nog steeds. De pijn blijven ze voelen en allebei hebben ze meerdere problemen gehad in de rest van hun leven.
Autoriteiten grepen niet in
Wat de pijn vergroot is dat volgens onderzoek van de Universiteit van Hildesheim, de autoriteiten in Berlijn het Kentlerproject niet hebben verboden en soms zelfs goedkeurden. Zelfs toen ze signalen kregen dat de kinderen zouden worden misbruikt, grepen ze niet in.
Uit interviews en documenten die de onderzoekers hebben ingezien, blijkt dat er een heel netwerk bestond waar ook veel academische faciliteiten en de autoriteiten deel van uitmaakten. Veel van de pedofielen waar kinderen naartoe werden gestuurd waren dan ook alleenstaande mannen, vaak met een invloedrijke baan in de academische wereld.
Sandra Scheeres zit in de Berlijnse gemeenteraad en is verantwoordelijk voor de afwikkeling van het Kentlerproject. Zij noemt de zaak 'onvoorstelbaar'. Scheeres heeft de slachtoffers van het project een schadevergoeding beloofd. Meer dan dat lijkt er niet in te zitten.
Geen onderzoek
De daders voor het gerecht brengen, is namelijk in veel gevallen onmogelijk. Hoofdrolspelers Helmut Kentler en Fritz H. zijn inmiddels allebei al overleden. De zaak tegen betrokkenen die nog wel leven, is verjaard en daarom komt er geen onderzoek. Voor Marco is dat een bittere pil. "De autoriteiten wilden niet dat er namen genoemd zouden worden. Dat is ze gelukt. Ze hebben het systeem van toen verdedigd."