Megarechtszaak tegen Philips om apneu-apparaten

Hij voorspelt dat het bedrijf miljarden zal moeten betalen. 

CPAP-apparaten, zoals de apneumaskers eigenlijk heten,  zorgen ervoor dat er ‘s nachts een continue stroom van zuurstof via een masker in de luchtwegen wordt geblazen van mensen die leiden aan slaapapneu, een aandoening waarbij iemand in zijn slaap soms kort stopt met ademhalen. 

Slijten en afbrokkelen

Eerder dit jaar maakte Philips bekend dat in een aantal oudere types van die CPAC-machines een geluidsdempend materiaal zit dan kan slijten en afbrokkelen waardoor er kleine deeltjes of gassen vrijkomen die in de luchtwegen terecht komen. Philips belooft vier miljoen machines te vervangen. 

Mario Reyes uit Philadelphia gebruikte jarenlang een Philips 'Dreamstation'. Maar toen hij met de hulplijn van de distributeur belde, kreeg hij slecht nieuws. "Ze wilden dat ik het serienummer voorlas. En toen zeiden ze 'meneer Reyes, u moet de machine niet meer gebruiken'. En dat doe ik dus ook niet meer." 

Reyes maakt zich zorgen over blootstelling aan gevaarlijke stoffen. "Op een dag werd ik wakker omdat ik moest overgeven, ik ben toen naar het ziekenhuis gegaan en ze zeiden dat er iets mis was met mijn bloedwaarden. Nu denk ik: had dat misschien iets te maken met die stoffen of die deeltjes die ik heb ingeademd?"

'Dit wordt een grote zaak'

Reyes wordt samen met duizend anderen vertegenwoordigd door Dena Young van advocatenkantoor Berger Montague in Philadelphia. "Wij vinden dat Philips nalatig is geweest door een machine te leveren die mensen kan blootstellen aan gevaar en zelfs aan kankerverwekkende stoffen. Dit wordt een grote zaak. Het gaat om duizenden patiënten. We zitten nog in de beginfase, doen onderzoek naar de omvang van het probleem." 

Zowel de advocaten als Philips bekijken of er inderdaad deeltjes van het isolatiemateriaal via het masker terecht zijn gekomen in de longen van gebruikers, of mensen daar ziek van zijn geworden, en of het materiaal inderdaad kankerverwekkend is. 

Woordvoerder Steve Klink van Philips benadrukt dat het voor de gebruikers buitengewoon vervelend is, maar zegt dat er geen bewijs is van gezondheidsschade. "Wij denken dat de deeltjes van het schuim die loslaten te groot zijn om in de longen terecht te komen. Dat komt eruit met hoesten en slijm. Maar het kan zijn dat lage concentraties chemicaliën vrijkomen en we kunnen niet uitsluiten dat die 'mutageen' zijn, wat betekent dat ze het DNA kunnen aanpassen en mogelijk kankerverwekkend zijn. Dit is echt 'worst case’ en we hebben geen bewijs dat het zo is. Maar omdat we het niet kunnen uitsluiten, brachten we het nieuws naar buiten."

Wat je moet weten als je zo’n apparaat gebruikt:

• Het betreft zo’n vier miljoen CPAP-machines wereldwijd, en gaat om verschillende types. Hier zie je om welke het exact gaat. Twee miljoen van de apparaten zijn in de VS, de rest in andere delen van de wereld. 
• In Nederland adviseerde de inspectie voor de gezondheidszorg in juli om de CPAC-apparaten te blijven gebruiken tot een vervangende machine is geleverd. Aanvullend onderzoek in oktober heeft 'geen informatie opgeleverd die aanleiding geeft de eerdere aanbeveling aan te passen'.

Philips is begonnen aan de grootste terugroepactie uit zijn geschiedenis. In sommige apparaten kan het isolatiescherm vervangen worden, maar veel gebruikers krijgen een nieuw, beter apparaat. De advocaat zegt dat mensen hun oude machine niet moeten inleveren. "Het gaat om bewijs."

Angst voor gevaarlijke machine

Zij noemt het daarnaast onacceptabel dat Philips er tot wel twaalf maanden over doet om mensen een vervangende apparaat te leveren. "We hebben het over mensen die niet zonder de machine kunnen. En die moeten dan blijven ademen terwijl ze de angst hebben dat de machine gevaarlijk is? Dat kan echt niet."

In afwachting van een oplossing of  tot er meer informatie is over schadelijke gevolgen. De Amerikaanse autoriteiten zeggen dat patiënten moeten overleggen met hun arts, en dat stoppen met gebruik overwogen kan worden.