Opgesloten Navalny vereerd met Sacharovprijs, zijn team ziet liever sancties
In navolging van Nelson Mandela en Kofi Annan heeft het Europees Parlement woensdag de prestigieuze Sacharovprijs toegekend aan de Russische Kremlincriticus Aleksej Navalny, die de prijs niet kon aannemen omdat hij al bijna een jaar vastzit. "Het opleggen van meer sancties zou pas echt een kerstcadeau zijn", zegt een van zijn teamleden tegen RTL Nieuws.
Navalny wint de prijs voor zijn strijd tegen 'de corruptie van het regime van Vladimir Poetin' en zijn 'enorme persoonlijke moed' bij het aan het licht brengen van misstanden, zei parlementsvoorzitter David Sassoli eerder bij de bekendmaking. Het parlement reikt de prijs jaarlijks uit aan mensen en instanties die bijzondere prestaties leveren bij het vechten voor mensenrechten en vrijheden.
'Geweldig nieuws'
Dmitri Nizovtsev, een medewerker uit Navalny’s team, laat vanaf een geheime locatie in een telefoongesprek weten verheugd te zijn met de prijs. "Geweldig nieuws. Een belangrijk moment en we waarderen het", zegt journalist Nizovtsev, die net als vrijwel alle medestanders van Navalny voorzichtig moet zijn nu de Russische regering Navalny's anticorruptieorganisatie heeft bestempeld als 'extremistisch'. Het team is daarom actief vanuit het buitenland.
De 45-jarige Russische oppositieleider Aleksej Navalny zit nu bijna een jaar onder barre omstandigheden vast in een strafkamp. Na zijn veelbesproken vergiftiging met het zenuwgas novitsjok in augustus 2020 werd hij behandeld in een ziekenhuis in Berlijn. Bij terugkeer in Rusland werd hij direct opgepakt en veroordeeld tot 2,5 jaar gevangenisstraf. Hij zou - toen hij afwezig was - de voorwaarden hebben geschonden van een oude, voorwaardelijke straf uit 2014. Zijn celstraf zorgde voor ophef in het Westen en leidde tot nieuwe EU-sancties.
Ondanks de eervolle prijs ziet team-Navalny liever dat de EU meer daadkracht toont. "Het opleggen van meer sancties zou pas echt een kerstcadeau zijn. Bijvoorbeeld aan oligarch Roman Abramovitsj - bij ons vooral bekend als eigenaar van voetbalclub Chelsea - van wie we weten dat hij al jaren samenwerkt met Poetin. Abramovitsj kan gewoon weer zonder problemen naar Groot-Brittannië reizen."
Een andere naam die Nizovtsev noemt is die van televisiepresentator Vladimir Solovjov. "Hij is een spreekbuis van Poetin die propaganda en leugens verspreidt. Hij schildert Navalny af als een monster bij het Russische publiek, en kan gewoon afreizen naar zijn appartementen in Italië. We willen hem stoppen." Solovjov beweerde ook dat de mishandeling van Nizovtsev, die in juli 2020 door drie mannen in elkaar geslagen werd (zie tweet hieronder), nooit had plaatsgevonden.
Je hebt niet alle cookies geaccepteerd. Om deze content te bekijken moet je deaanpassen.
'Meer druk op Rusland'
Europarlementariër Peter van Dalen (CU) zegt het 100 procent eens te zijn met meer sancties. "We moeten de druk op Rusland verder opvoeren, zeker nu de spanningen met Oekraïne torenhoog zijn. Maximale sancties dus tegen het hele kliekje rond Poetin, die denkt dat hij zich alles kan permitteren. Denk aan het beslag leggen van grond of eigendomsrechten van vakantiehuizen. We moeten alle mogelijkheden onderzoeken."
De Nederlandse politicus was een van de voorvechters van Navalny's nominatie voor de Sacharovprijs en ontmoette gisteravond Navalny's dochter, en zijn rechterhand Leonid Volkov.
Van Dalen: "Zij hebben bijna dagelijks contact met Navalny via zijn team van advocaten. Hij is nu in goede gezondheid na zware maanden waarin hij geen goede medische behandelingen kreeg en in hongerstaking ging. Hij is nu een stuk optimistischer en is ook oprecht blij met de steun in de rug van het Europees Parlement. Deze prijs heeft hem geraakt."
'In levensgevaar'
Toch is het maar zeer de vraag hoe de komende jaren eruit gaan zien voor Navalny. De Russische autoriteiten bereiden zeker zes nieuwe aanklachten voor tegen hem, zei rechterhand Volkov bij de uitreiking in Straatsburg. Van Dalen: "Als dat gebeurt, is er een risico dat Navalny langer in de gevangenis blijft."
"Zij kunnen ieder moment een einde maken aan zijn leven."
Ondertussen maakt Navalny's teamlid Nizovtsev zich grote zorgen over de bewakers van de opgesloten Russische oppositieleider. "Zij kunnen ieder moment een einde maken aan zijn leven. Navalny's gezondheid is weliswaar verbeterd, maar hij is nog altijd elke minuut in gevaar. Dat maakt ons nerveus."