Tanks met ontwerpfout naar Oekraïne, maar dat maakt hun leger niet zwak
Tanks van Russische makelij staan er in de militaire wereld om bekend: door een ontwerpfout zijn ze kwetsbaar. Als een duveltje uit een doosje schiet de geschutskoepel de lucht in als de tank op de juiste plek wordt geraakt. Nu levert Polen 200 van dit type tanks aan Oekraïne, maar volgens defensiespecialist Patrick Bolder maakt dat het Oekraïense leger niet zwak in zijn strijd tegen Poetin. Integendeel.
Het is de meest geëxporteerde tank ter wereld: type T-72 uit het Sovjettijdperk. Zo vreemd is het dus niet dat Oekraïne een lading van deze wagens zijn kant op ziet komen.
"Het is een oude tank", vertelt Patrick Bolder van het Haagse centrum voor Strategische Studies. "Ergens in de jaren 80 stopte Rusland met het bouwen van de T-72. Maar ze zijn in grote hoeveelheden gemaakt, dus er valt genoeg te exporteren. Al houdt Rusland haar beste producten natuurlijk zelf."
Bekend materieel
Een exportproduct waar Oekraïne bovendien al langer gebruik van maakt: "Oekraïne heeft zelf al T-72-tanks in huis. Dat is een voordeel, want ze kunnen direct met de tanks die Polen stuurt overweg."
Het nadeel: de T-72 bevat een ontwerpfout. Net zoals T-80- en T-90-tanks die Rusland in de oorlog met Oekraïne gebruikt, is de munitie opgeslagen in de geschutskoepel. Daarom ontploft alle munitie tegelijk als je het voertuig met een antitankraket op het juiste punt raakt.
De bemanning overlijdt direct, en er ontstaat een enorme luchtdrukgolf waardoor de koepel van de tank de lucht in schiet. Daarover schreef RTL Nieuws al eerder. Op allerlei plekken in Oekraïne liggen T-72-wrakken die op die manier zijn uitgeschakeld.
Dat Oekraïne via Polen nu nog meer van deze oorlogsvoertuigen in handen krijgt, maakt hun leger niet per se zwakker, zegt Bolder. Het is volgens de defensiespecialist namelijk veel belangrijker op welke manier een leger zijn middelen inzet, dan welk type middelen het leger heeft. "Daarnaast is Oekraïne in de verdediging. Dan zet je zo'n tank anders in dan als je in de aanval bent."
Verdekte opstelling
Het ontwerp maakt de T-72 veel lager dan westerse varianten. Daarom kun je de tank makkelijk achter gebouwen en schuurtjes parkeren, zonder dat je wordt gezien. "Als je in de verdediging bent hoef je niet heel erg mobiel te zijn. Je kunt je in deze tank verdekt opstellen en wachten totdat de vijand naar je toe komt."
Vooral in de Donbas, waar hevig wordt gevochten, neemt Oekraïne die verdedigende stelling in. Volgens Bolder lijkt het leger van president Zelensky de pantservoertuigen slimmer in te zetten dan zijn Russische tegenstander die door dezelfde loop kijkt.
"Oekraïners hebben een betere informatiepositie en weten dus beter hoe de Russische tanks in opmars zijn. Daar kun je je verdediging op inrichten. Daarbij proberen Oekraïense grondsoldaten ervoor te zorgen hun tanks niet worden belaagd."
"In de strijd rond Kiev hebben de Oekraïners dat bijvoorbeeld heel slim gedaan. Daar hebben ze heel effectief met kleine teams Russische tanks uitgeschakeld." Dat is een andere strategie dan die van de Russen. Hun kracht ligt met hun duizenden tanks vooral in de massa.
Kwetsbare pantserwagens of niet, soms is het ook gewoon heel simpel, besluit Bolder: "Het beste middel tegen een tank, is een tank."