Uitgestorven dieren weer tot leven wekken? De kans op succes neemt toe
Bijna 100 jaar geleden stierf het dier uit, maar een team van Australische en Amerikaanse onderzoekers willen de Tasmaanse tijger nu weer tot leven wekken. Met een nieuwe gentechnologie moet de tijger over tien jaar weer rondlopen in de natuur. De grote vraag is nu: kan dit lukken én ook niet onbelangrijk, moeten we dit wel willen?
De Tasmaanse tijger, die leefde op het Australische eiland Tasmanië, dankt zijn naam aan de strepen op zijn rug. Verder leek het dier niet zoveel op een tijger, eerder op een hond of een wolf.
Ook belangrijk: het dier was een vleeseter en dat werd hem ook fataal. Uit angst dat de Tasmaanse tijger alle schapen op het eiland zou opeten, werd hij opgejaagd en afgemaakt door mensen.
Nu willen mensen het dier weer tot leven wekken. Wetenschappers van de Universiteit van Melbourne en het Amerikaanse biotechnologiebedrijf Colossal, dat ook werkt aan het tot leven wekken van de mammoet, willen daarvoor een nieuwe DNA-techniek inzetten.
DNA manipuleren
Daarmee komen we op een nieuw terrein, vertelt wetenschapper Steven van der Mije van Naturalis, onderzoeksinstituut op het gebied van biodiversiteit.
"Tot op heden is al een paar keer geprobeerd om een uitgestorven dier weer tot leven te wekken. Ook bij de Tasmaanse tijger. Ze gebruikten dan het DNA van een overleden Tasmaanse tijger en probeerden het dier te klonen. Maar verouderd DNA is vaak beschadigd, dus dat werkt niet goed."
Je hebt niet alle cookies geaccepteerd. Om deze content te bekijken moet je deaanpassen.
Bij deze poging gaan ze niet voor het DNA van een overleden Tasmaanse tijger. Van der Mije: ''Het idee is nu dat ze DNA gaan pakken van een soort die heel erg lijkt op de Tasmaanse tijger. In dit geval mogelijk een quoll."
Het DNA van de quoll kunnen ze dankzij nieuwe technieken vervolgens manipuleren, legt van der Mije uit. "Bij een quoll komt het DNA voor een groot deel overeen met dat van de Tasmaanse tijger. De stukjes die niet overeenkomen kunnen ze met nieuwe technieken nu uit zo'n DNA-cel verwijderen. Met knippen en plakken gaan ze dus het originele DNA van de tijger nabouwen, zonder afhankelijk te zijn van oud materiaal."
'Kansen nemen toe'
Een nieuwe techniek, maar levert dat dan ook resultaat op? Wetenschappers zijn er verdeeld over. In Australië zelf wordt er door sommige experts lacherig gereageerd op het project. Zo noemt Jeremy Austin, een Australische deskundige op het gebied van DNA, het weer tot leven wekken van uitgestorven dieren een 'sprookjesachtige wetenschap'.
Anderen, zoals ook van der Mije, denken dat de kans op succes dankzij deze nieuwe techniek wel toeneemt. "Het kan lukken om een perfecte DNA-cel te creëren, maar de uitdaging daarna blijft om van die ene DNA-cel een heel dier van te maken."
Keert ook de mammoet terug?
De Tasmaanse tijger is niet het enige uitgestorven dier waar wetenschappers interesse in hebben. Colossal, het Amerikaanse bedrijf dat ook meewerkt bij de Tasmaanse tijger, is ook begonnen aan een project om de mammoet weer tot leven te wekken. Ook hierbij wordt de nieuwe gen-techniek ingezet. Daarbij wordt gebruikgemaakt van de genen van olifanten.
Van der Mije: "Normaal laat je een cel met een andere cel samenkomen door geslachtgemeenschap. Dan ontstaat een embryo die je laat groeien. Nu kan dat niet en moeten ze proberen om een embryo te creëren door de cel meerdere keren kunstmatig te splitsen - dat is een techniek die eerder al met succes bij schapen is toegepast."
"Die embryo laten ze kunstmatig groeien of wordt in een ander dier geplant. Bij dat laatste is wel het gevaar dat de embryo wordt afgestoten." Welk dier het embryo zou moeten dragen is niet duidelijk.
Waarom doen we dit eigenlijk?
Vanuit de genetica is het een zeer interessante ontwikkeling, waarbij het dus nog afwachten is of de nieuwe technieken ook resultaat opleveren. Maar stel dat het lukt, stél dat er uitgestorven dieren weer tot leven kunnen worden gebracht. Moeten we dat eigenlijk wel willen?
Ethicus Bernice Bovenkerk, universitair docent bij de Wageningen Universiteit, is om meerdere redenen kritisch.
'Alleen omdat het cool is'
Bovenkerk: "Als je uitgestorven dieren weer tot leven wil wekken moet daar een goede reden voor zijn, maar wat is die reden? De wetenschappers van het onderzoek zeggen dat het terugbrengen van de Tasmaanse tijger een positief effect heeft op de biodiversiteit, maar dat is helemaal onduidelijk. Het is überhaupt de vraag of ze het zouden overleven in deze tijd."
Ook Van der Mije twijfelt over de overlevingskansen, maar om een andere reden. "De dieren zijn destijds uitgeroeid door mensen vanwege hun schapen. Die schapen zijn er nog steeds, waarom zouden ze in Tasmanië die dieren nu wel accepteren?"
Daarnaast wijst Bovenkerk op de kosten van het onderzoek. "Er wordt risico genomen met bestaande dieren ten kosten van niet-bestaande dieren. Het gebruik van genen of mogelijk dragen van een embryo kan voor leed zorgen bij de dieren. Daarnaast - er staan zoveel dieren op het punt van uitsterven - kan het geld van dit onderzoek niet beter daar naar toe gaan?"
Bovenkerk: "Als ethicus zie ik dit onderzoek dan ook meer als technologisch hoogstandje dan als toegevoegde waarde voor de biodiversiteit. De wetenschappers kunnen aantonen dat ze met hun nieuwe techniek een dier tot leven kunnen wekken, maar moet je zo'n onderzoek willen alleen omdat je het cool vindt?"
