Zomerstorm Hans houdt Scandinavië in de greep: 'Uitzonderlijk hevig noodweer'
Zomerstorm Hans richt lokaal ravages aan en houdt delen van Scandinavië in de greep. In het oostelijke deel van Noorwegen worden mensen geëvacueerd en vinden aardverschuivingen plaats door hevige regenval. Ook in Zweden regent het extreem hard. Rond het Kattengat zijn windstoten gemeten tot 130 kilometer per uur. Weerman Marc de Jong van Buienradar: "Dit is echt zeer uitzonderlijk."
Zo'n zestig huishoudens werden al geëvacueerd, schreef de grote Noorse krant Aftenposten vanochtend. Onder meer rondom Valdres zou de ellende met overstromingen en aardverschuivingen groot zijn. Sommige wegen in het oostelijk deel van het land zijn afgesloten, kelders vullen zich met water.
Op de website van de Aftenposten is een filmpje te zien dat journalisten maakten in de buurt van Dokka. Vanuit een auto wordt een weg gefilmd die deels is ondergelopen en waarvan een stuk lijkt te zijn weggeslagen.
Zoals zomerstorm Poly in ons land vorige maand zeldzaam hevig was, is storm Hans dat nu overduidelijk ook in Scandinavië. De Jong: "De origine is wel anders. Poly kwam over zee, in Scandinavië is het noodweer over land binnengetrokken."
Over de Balkan en Polen om precies te zijn: "Het is ontstaan uit de restanten van wat eerder over Slovenië trok. In Scandinavië is het lagedrukgebied op relatief warme lucht geklapt. Zo'n gebied wordt dan actief. Tegelijkertijd wordt er nieuwe koude lucht ingetrokken van boven de poolcirkel."
Uit Slovenië kwamen eerder schokkende beelden:
Waar warme en koude lucht botsen, kan onweer ontstaan. Dat gebeurt vaak in de zomer. Maar nu in wel heel extreme vorm. "De hoeveelheid regen is uitzonderlijk. Klimaatverandering speelt daarbij mee. De Noord-Atlantische Oceaan is een aantal graden warmer dan normaal in deze tijd. Er verdampt vanuit zee meer vocht dat in de lucht terechtkomt en als regen weer naar beneden kan komen, bijvoorbeeld. Daarnaast was het in Scandinavië dus vrij warm."
Het noodweer is lokaal. Onder meer aan de westkust van Zweden en in het oostelijke deel van Noorwegen vallen hevige buien, weet De Jong. "Zeker in heuvelachtig gebied stroomt al dat regenwater na het vallen dan af. Campings liggen vaak naast lieflijke beekjes, dat worden nu kolkende massa's. Met alle gevolgen van dien."
Meteorologen in de geteisterde landen spraken eerder al van mogelijk de zwaarste regenval in tientallen jaren.
In Zweden ontspoorde gisteren een trein doordat het spoor was verzakt. "Dat is eigenlijk een kleine aardverschuiving. Zand en stenen worden dan onder het spoor weggespoeld. Verzadigde grond vergroot het risico daarop."
Buitenseizoen
En dan was er vandaag dus ook extreem harde wind rondom het Kattengat, in het zuiden van Noorwegen, aan de Zweedse kust in het westen en in het noorden van Denemarken. "Met windstoten tot 130 kilometer per uur. Dat is echt heel fors."
Net als tijdens Poly vorige maand in Nederland geldt ook nu dat het buitenseizoen in volle gang is. "In het noorden van Denemarken bijvoorbeeld zijn krijtrotsen die toeristen trekken. Campings staan vol, dan ontstaat makkelijk schade."
Ook de Zweedse krant Dagens Nyheter opent haar website met het laatste nieuws over het extreme weer.
In het dorp Åre is een rivier buiten haar oevers getreden en stromen water, aarde en stenen door de straten. Inwoners wordt op het hart gedrukt binnen te blijven. Een vrouw uit het dorp zegt tegen de krant: "Alles ziet eruit als een grote hoop vuil." Onwerkelijk, noemt ze de situatie.
Voorlopig kunnen bewoners van de de Scandinavische landen weinig anders doen dan zich schrap blijven zetten en afwachten tot de lucht opklaart. Marc de Jong: "In het gebied waar het nu het hardst regent, moet het halverwege morgen wat rustiger worden."
