Polen klaagt drie Belarussen aan na gedwongen noodlanding dissident
Drie Belarussische staatsburgers zijn in Polen aangeklaagd omdat ze in 2021 een passagiersvliegtuig hebben laten landen om een criticus van het autoritaire regime te laten arresteren. Dat deden ze met een valse bommelding.
Roman Protasevitsj was die dag met een Pools vliegtuig met zijn vriendin onderweg van Griekenland naar Litouwen, toen het door de bommelding moest landen in de Belarussische hoofdstad Minsk.
Kaping
Daar werd het vliegtuig geëvacueerd. Protasevitsj en zijn vriendin werden zodra ze voet zetten op Belarussische bodem gearresteerd. De arrestatie leidde wereldwijd tot verontwaardiging. Leiders van EU-landen spraken over een kaping en Belarus kreeg vanwege het incident sancties opgelegd.
Roman Protasevitsj, een journalist, werd 1,5 jaar na zijn aanhouding veroordeeld tot acht jaar cel voor het aanzetten tot haat, belediging van president Loekasjenko en betrokkenheid bij gewelddadige protesten.
De Belarussische regering nam het hem kwalijk dat hij medeoprichter was van het oppositiekanaal Nexta op berichtendienst Telegram. Dat werd in 2020 door demonstranten gebruikt om grote groepen mensen op de been te brengen en te demonstreren tegen het regime van Loekasjenko.
Onder druk gezet
Protasevitsj pleitte schuldig, maar internationaal wordt aangenomen dat hij onder druk was gezet om dat te doen:
Een paar weken na zijn veroordeling in 2023 kreeg Protasevitsj gratie, waarom is nog altijd onduidelijk. Ook zijn vriendin werd in 2023 vrijgelaten.
Vrijheid andere passagiers
Volgens Eurojust, een agentschap voor justitiële samenwerking in strafzaken van de Europese Unie, heeft Belarus door de valse bommelding op onrechtmatige wijze en met gebruik van terroristische daden de vrijheid ontnomen van de 132 andere passagiers in het vliegtuig. Zij moesten allemaal het vliegtuig verlaten en hun bagage werd doorzocht.
Voor de verdachten zijn arrestatiebevelen uitgevaardigd.