Massaal protest in Turkije na moord op vrouwen: 'Te weinig actie tegen femicide'
Turken gaan in meerdere grote steden massaal de straat op vanwege de moord op twee vrouwen en herhaaldelijk geweld tegen vrouwen dat ongestraft blijft. De demonstranten vinden dat de overheid te weinig doet om de toenemende femicide tegen te gaan.
De demonstraties vinden plaats in onder andere Istanbul, Mersin en Diyarbakir. De demonstranten eisen meer wettelijke bescherming voor vrouwen en naleving van de bestaande wetten die geweld tegen vrouwen bestrijden.
Vrouwen hebben zich verzameld in Istanbul met spandoeken en borden waarop staat: "Wij zijn in opstand" en "Vrouwen willen zien dat jullie de wet handhaven."
Gruwelijke moord
"Geweld tegen vrouwen is een terugkerend fenomeen in Turkije. Elke dag zijn er nieuwe gevallen van moorden op vrouwen," zegt Pepijn Nagtzaam, RTL Nieuws-verslaggever in het Midden-Oosten. "Dat zorgt voor wanhoop, verdriet en boosheid."
De protesten komen na een gruwelijke moord op twee 19-jarige vrouwen door een man in Istanbul. De vrouwen zouden de vriendin en ex-vriendin van de 19-jarige Semih Celik zijn. Die maakte gelijk na de tweede moord ook een einde aan zijn eigen leven. Eerder was er ook een incident van seksueel geweld waarbij twee mannen een vrouw op straat aanrandden. Het incident is vastgelegd op bewakingscamera's.
De verdachten werden door de politie opgepakt en daarna vrijgelaten. Nadat de bewakingsbeelden viraal waren gegaan op social media en voor publieke verontwaardiging hadden gezorgd, werden de mannen weer gearresteerd en aangeklaagd voor seksuele aanranding en het beroven van iemands vrijheid.
Ruim 400 slachtoffers
Volgens het digitale platform antisayac.com, die het aantal vrouwelijke slachtoffers door geweld van een partner of ex-partner in Turkije bijhoudt, zijn dit jaar 298 vrouwen slachtoffer van femicide geworden. De afgelopen jaren sloot de teller op ruim 400 slachtoffers. Dat is een forse toename ten opzichte van 2017. In dat jaar werden 354 vrouwen slachtoffer van mannelijk geweld.
Verdrag van Istanbul
De protesten zijn georganiseerd door meerdere vrouwenrechtenorganisaties, zoals het 'We Will Stop Femicide Platform'. Volgens Nagtzaam zijn de demonstraties gericht tegen de staat. "Femicide komt te vaak voor in Turkije, vaker dan in andere landen. De organisaties vinden dat de overheid het geweld tegen vrouwen niet serieus neemt", zegt hij.
Ze eisen dat de overheid het verdrag van Istanbul herstelt, een internationaal verdrag dat landen verplicht wetten aan te nemen om het geweld tegen vrouwen en huiselijk geweld tegen te gaan. In 2021 stapte Turkije onder leiding van president Erdogan uit het verdrag. "Het argument was dat het verdrag het beschermen van mensen in de lhbtqi-scene inhoudt", zegt Nagtzaam. "De overheid vindt dat dit aspect van het verdrag de familiewaarden van de Turken aantast."
Geen vertrouwen
Hoewel president Erdogan zei dat hij alles op alles zou zetten om het geweld tegen vrouwen tegen te gaan, hebben Turkse vrouwen er geen vertrouwen in dat er een verbetering komt. "Dat komt omdat de acties die de vrouwen organiseren tijdens de internationale vrouwendag worden onderdrukt door de politie", zegt Nagtzaam.
Ook in Nederland is femicide een groot probleem. Er wordt gemiddeld elke acht dagen een vrouw vermoord. In veel gevallen is de dader hun mannelijke partner of ex-partner. Er gaat vaak een heftige relatie aan de moord vooraf, die volgens een vast patroon verloopt. In deze video wordt uitgelegd hoe je zo'n patroon kunt herkennen en wat je als omstander het beste kunt doen: