Zorgen in Oekraïne over terreinverlies: 'Rusland gooit nu alles in de strijd'
De zorgen bij de Oekraïense legertop over de oorlog worden alsmaar groter. Het land ondervindt steeds meer problemen bij de verdediging van het front. Zo neemt de laatste maanden het terreinverlies significant toe. ''Rusland bereidt zich alvast voor op de regering-Trump."
De Oekraïense opperbevelhebber Oleksandr Syrsky waarschuwde zaterdag opnieuw de bevolking. Op Facebook noemde hij de situatie aan het front 'uitdagend'. Vorige week vertelde hij nog dat het land werd geconfronteerd met 'een van de zwaarste' offensieven sinds het begin van de Russische invasie.
"Het is niet de eerste keer dat president Zelensky en hij waarschuwen voor de instorting van het front", zegt RTL Nieuws-redacteur Chris Colijn vanuit Kyiv. "Maar de afgelopen maanden is het geluid wel harder geworden."
Betere uitgangspositie
Dat Oekraïne het zwaar heeft, blijkt wel uit het terreinverlies de afgelopen tijd. Sinds 6 augustus verloor het land zo'n 1.150 vierkante kilometer grondgebied. Dat is ongeveer een kwart meer dan in de zeven maanden daarvoor.
En het terreinverlies gaat ook steeds sneller. Zo verloor Oekraïne in de laatste week van oktober meer grondgebied dan in welke andere week van 2024 dan ook.
"Rusland lijkt op dit moment alles in de strijd te gooien", zegt defensie-expert Patrick Bolder van het Haagse Centrum voor Strategische Studies. "Niet alleen willen ze nog zoveel mogelijk terreinwinst boeken voor de winter. Maar ook bereidt het land zich alvast voor op de Trump-regering. Alles om een betere uitgangspositie te hebben."
Volgens Colijn hangt het terreinverlies samen met de inval in de Russische regio Koersk. Het land stuurde begin augustus veel troepen en materieel over de grens. Het belangrijkste doel was om ademruimte aan het front te creëren, doordat Moskou gedwongen zou worden om daar haar troepen weg te halen. "Maar dat is nauwelijks gebeurd", zegt hij.
Ook Bolder ziet een mogelijk verband. "Als goede troepen Koersk zijn binnengevallen, kan je die niet meer gebruiken. Anderzijds moet Oekraïne iets doen. Anders was wellicht ander Oekraïens grondgebied verloren gegaan."
De Russische veroveringen gaan wel gepaard met enorme verliezen. Volgens het hoofd van de Britse strijdkrachten leden de Russen afgelopen maand de grootste verliezen sinds het begin van de oorlog. Tegen de BBC zei hij dat er in oktober dagelijks meer dan 1.500 mensen gedood werden of gewond raakten.
In januari zal de Amerikaanse president Trump zijn intrek nemen in het Witte Huis. Hij heeft eerder gezegd dat hij niet zit te wachten om nog meer geld naar Oekraïne te sturen. In plaats daarvan wil hij inzetten op een vredesdeal waarbij de frontlinie wordt bevroren.
Dat zijn geen goede vooruitzichten voor Kyiv, al zijn er volgens Colijn ook andere geluiden te horen. "Men zegt hier ook: Oekraïne is nu niet aan het winnen. Dan kan het beter vrede zijn." De vraag is of en onder welke voorwaarden Poetin akkoord gaat.
Amerikaanse wapensteun
De Oekraïners staan al lang onder zware druk. Er is een tekort aan manschappen, munitie en materieel. De rekrutering van nieuwe soldaten verloopt moeizaam en de beloofde wapensteun uit Amerika komt maar mondjesmaat op gang. De Oekraïense president Zelensky zei vorige week dat pas tien procent is aangekomen.
"Waarschijnlijk overdrijft hij", zegt Colijn. "Maar wat vaststaat is dat veel Oekraïners gefrustreerd zijn over de wapensteun die in hun ogen te langzaam op gang komt."
Vooral in het zuidoosten van Oekraïne – rond de plaats Kurakhove - boeken de Russen nu aanzienlijk terreinwinst. "Daar hebben ze grote aantallen troepen geconcentreerd, omdat zij dat als een zwakke plek zien", zegt Colijn. "De hoop van Rusland is dat het daar door de verdedigingslinies heen kan breken en dan heeft Oekraïne een groot probleem."
Noord-Korea
De Russen kunnen vooralsnog hard doorvechten, mede doordat het land wapens uit Iran en Noord-Korea ontvangt. Ook staan op dit moment duizenden Noord-Koreaanse soldaten klaar om mee te vechten aan Russische zijde.
"Voor Oekraïne voelt het als een oneindige stroom aan glijbommen, artillerie en soldaten", zegt Colijn. "En nu staat de steun uit Amerika en Europa ook meer op losse schroeven. Het land loopt steeds meer tegen zijn grenzen aan."
Bij Tsjasiv Jar in de oostelijke Donetsk-regio wordt al lang zwaar gevochten. Maar daar ligt het front zo goed als stil. En in het eveneens oostelijke Koepjansk vinden gevechten plaats waar de Russen wel mondjesmaat terreinwinst boeken.
Colijn: "We zien nu steeds hele kleine terreinveroveringen, maar dat bouwt zich wel op. Op een gegeven moment gaat het echt mis en daar waarschuwde opperbevelhebber Syrsky voor.