TikTok in VS op zwart, maar waarschijnlijk niet voor lang: 'Echt voor de bühne'

"Ik opende de app en kreeg opeens te zien: 'Sorry, TikTok is niet bereikbaar op dit moment'. Omdat ik een Nederlands account heb had ik nog hoop", vertelt de zeventienjarige Nederlandse Maika die voor haar studie in Amerika zit. 

Een pressiemiddel

Volgens TikTok-expert Joey Scheufler is het scherm 'zwart' zetten een soort van pressiemiddel van het moederbedrijf van TikTok, ByteDance. "Ze wilden een keiharde bevestiging van de huidige Amerikaanse president Joe Biden dat er niet op de nieuwe wet gehandhaafd zou worden, maar die kregen ze niet", legt de TikTok-expert uit.

Het Amerikaanse Hooggerechtshof hield vrijdag een wet in stand waardoor appstores de video-app vandaag hadden moeten verwijderen, tenzij het Chinese ByteDance een koper zou vinden voor de Amerikaanse bedrijfsonderdelen. De wet werd in april aangenomen, vanwege zorgen van het Amerikaanse ministerie van Justitie dat TikTok onder Chinees eigendom een bedreiging vormt voor de nationale veiligheid. De app verzamelt veel persoonlijke gegevens van gebruikers. TikTok heeft 170 miljoen Amerikaanse gebruikers.

Door het verbod stappen veel TikTokkers in de Verenigde Staten over op RedNote. Dat zie je in de onderstaande video. 

Overstappen op een soortgelijke app, zoals RedNote, is voor Maika geen optie. "De meeste mensen die daarop zitten, zijn Chinees. Dan moet ik eerst Chinees gaan leren. Ik zie trouwens wel om me heen dat anderen via een app Chinees aan het leren zijn", vertelt Maika.

Volgens Scheufler lijkt de app, die in het Chinees Xiaohongshu heet, qua uiterlijk op TikTok. "Het ziet er een beetje hetzelfde uit, je kunt er video's op plaatsen, en rechts heb je een hartje om op te klikken en een button om reacties te geven. Daarnaast scroll je net als op TikTok op RedNote van boven naar beneden en krijg je zo een oneindige feed met video's." De app bestaat al sinds 2013 en is in China heel populair, maar had in het Westen tot nu toe weinig gebruikers. 

Toch verwacht Scheufler niet dat Amerikaanse gebruikers nu zo massaal overstappen naar RedNote. "Je kunt ook gebruik maken van Instagramreels en YouTube-shorts. Deze hebben een soort gelijke concept." 

Trump de redder van TikTok

Volgens Biden is de kwestie een zaak voor zijn opvolger, de aankomende president Donald Trump. "Door de pop-up die de gebruikers nu te zien krijgen, laat ByteDance ook zien dat de oplossing bij Trump ligt. Trump heeft al gezegd dat hij TikTok 'waarschijnlijk' 90 dagen uitstel van een ban zal geven, zodra hij maandag aantreedt", zegt Scheufler.

Het verbod houdt in dat de app niet meer gedownload mag worden in de app-store vanaf vandaag, maar nu heeft TikTok er dus zelf voor gekozen om verder dan dat te gaan. Het Witte Huis noemde dit gisteren een 'stunt'. Het is volgens een woordvoerster van het Witte Huis nergens voor nodig dat TikTok of soortgelijke bedrijven actie ondernemen voordat de regering van Donald Trump maandag aantreedt. De komende regering zal de toepassing van de omstreden wetgeving verder beoordelen en behandelen, zegt een woordvoerster.

Scheulfer beaamt dat, maar zegt ook dat het moederbedrijf van TikTok bang is voor eventuele boetes. "Voor Trump komt dit allemaal wel heel goed uit. Hij wil de redder van TikTok zijn in de Verenigde Staten." Volgens de TikTok-expert is het tevens een soort troef die Trump daarmee in handen heeft. "Hieruit blijkt maar weer dat het een echte onderhandelaar is. Hij gebruikt die troef zodat China TikTok wel aan hem verkopen moet."

Scheulfer verwacht dat de Amerikaanse gebruikers dinsdag gewoon weer TikTok kunnen gebruiken. "Het is echt voor de bühne. Wij kunnen gewoon nog alle Amerikaanse content bekijken. Eigenlijk zeggen ze daarmee: we komen terug."

Maika vindt het op dit moment gewoon heel jammer. "Ik denk met mij heel veel jongeren. Maar misschien is het ergens ook wel goed. Ik zie hier dat velen er echt geobsedeerd door zijn. Ik denk dat ik maar een boek ga oppakken."