Nederland vraagt om uitlevering, maar is Bolle Jos niet allang gevlogen?
Het West-Afrikaanse land Sierra Leone houdt de gemoederen al enige tijd bezig, sinds er een video opdook van een kerkdienst waar de internationaal gezochte crimineel Bolle Jos bij aanwezig was. De lokale politie in het land heeft aangekondigd een klopjacht op de Nederlander te openen, maar de vraag is hoeveel die belofte waard is. "Het lijkt mij mosterd na de maaltijd", zegt Kars de Bruijne van het Clingendael Instituut.
Jos Leijdekkers (33), beter bekend als Bolle Jos, staat hoog op de lijst meest gezochte criminelen van Europa. Hij moet namelijk nog een gevangenisstraf van 24 jaar uitzitten vanwege een aantal drugstransporten en het geven van een moordopdracht.Het OM heeft een beloning van 200.000 euro uitgeloofd voor de gouden tip.
En wat kan het Openbaar Ministerie nog meer doen? "In het belang van het onderzoek kunnen wij niks zeggen over wat er wordt ondernomen om hem te pakken te krijgen", zegt een woordvoerder.
Nu heeft de politie in Sierra Leone dus toegezegd een klopjacht op Leijdekkers te openen, die volgens de autoriteiten onder de schuilnaam Omar Sheriff in het land verbleef en volgens oppositiepartij APC er nog steeds rondhangt.
Corruptie
Het lastige bij de aangekondigde klopjacht is dat Sierra Leone hoog scoort op corruptie-indexen. "De politie is een van de meest corrupte organisaties", zegt Afrika-correspondent Sophie van Leeuwen. "Die worden veel omgekocht, zelfs op hoog niveau. Mogelijk dus door mensen als Leijdekkers."
Van Leeuwen stelt dat mensen in Sierra Leone de klopjacht dan ook niet heel serieus nemen. "Er wordt een beetje om gelachen."
Volgens Van Leeuwen gaan er geruchten dat Leijdekkers een relatie heeft met de dochter van de president. Ook zou hij volgens onze correspondent mogelijk drugsgeld hebben witgewassen, door bijvoorbeeld te investeren in resorts in Sierra Leone.
Onderzoeker Kars de Bruijne van het Clingendael Instituut, die onderzoek heeft gedaan naar de politiek in Sierra Leone, ziet de corruptie in het land ook. De Bruijne denkt dat Leijdekkers waarschijnlijk het land al is ontvlucht, ook als hij bescherming zou hebben gekregen vanuit de lokale regering, zoals door oppositiepartij APC wordt geclaimd. "Iemand met zo'n enorme omzet en relaties met andere landen in de regio is waarschijnlijk al lang weg."
Uitlevering
Nederland heeft inmiddels formeel een uitleveringsverzoek gedaan aan Sierra Leone. Alleen is het land niet verplicht om Leijdekkers uit te leveren, mocht het lukken om hem op te sporen. Er zijn drie soorten samenwerkingen qua opsporing, zegt De Bruijne. Je hebt uitlevering, rechtshulpverzoeken en informatie-uitwisseling. Dat laatste gebeurt bijvoorbeeld via systemen als Interpol, waar Sierra Leone wel bij betrokken is.
Uitlevering daarentegen, daarover heeft Nederland eigenlijk met geen enkel land in het westen van Afrika afspraken gemaakt. "Dat is iets waar we aan moeten werken", stelt De Bruijne.
Ook is het dus niet zeker of Leijdekkers überhaupt nog in het land is. "Als je zo veel geld hebt, kun je overal naartoe", zegt correspondent Van Leeuwen. Leijdekkers heeft namelijk contacten over de hele wereld, waaronder landen als Colombia en Mexico. Maar ook landen in de buurt, die dezelfde problematiek kennen als Sierra Leone, kunnen als toevluchtsoord dienen voor Leijdekkers. "Hij heeft geld genoeg. Ik vraag me af of we 'm ooit gaan vinden."
De aangekondigde klopjacht zegt wat onze correspondent en de onderzoeker van het Clingendael Instituut betreft dus weinig. "Het lijkt stevig, maar in werkelijkheid kan je er niet te veel van verwachten", zegt De Bruijne.
Opgedoken in video's
Twee weken geleden dook de jarenlang spoorloze crimineel opeens op in een video van een kerkdienst in Sierra Leone. Een week later verscheen een tweede video, waar hij weer in figureerde. De eerste video zie je hier: