Coalitie van landen moet Oekraïne verdedigen: 'Elke aanval van Rusland ontmoedigen'

Nederlandse militaire planners sluiten wel snel aan bij de groep die uitzoekt welke veiligheidsgaranties nodig zijn in Oekraïne. Dat gebeurt in de komende dagen, of uiterlijk weken, want 'er is enorme druk', zei Schoof. 

"Er zijn afspraken gemaakt. Bijvoorbeeld dat de militaire planners bij elkaar gaan komen om te kijken wat de veiligheidsgaranties zouden zijn. We hebben ook tegen elkaar gezegd dat het goed is dat het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk dit gezamenlijk oppakken. En andere landen die daarbij kunnen aansluiten dat ze dat zo snel mogelijk doen." 

Dit is wat Schoof na afloop zei voor onze camera:

De Britse premier Starmer hoopt dat een aantal landen van deze coalitie bereid zal zijn om 'troepen op de grond en vliegtuigen in de lucht' te leveren. Dat moet elke toekomstige invasie van Rusland in Oekraïne ontmoedigen. Definitieve afspraken hierover zijn nog in de maak.

Staakt-het-vuren

Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk stellen een beperkt staakt-het-vuren van een maand voor in Oekraïne. Het bestand zou alleen moeten gelden 'in de lucht, op zee en voor de energie-infrastructuur', zei de Franse president Emmanuel Macron tegen de Franse krant Le Figaro.

Volgens Macron zou het erg moeilijk zijn om een volledig staakt-het-vuren te handhaven, gezien de omvang van de frontlinie. Een stationering van Europese troepen zal pas mogelijk zijn wanneer Rusland en Oekraïne een akkoord tot in de details hebben onderhandeld. "We willen vrede, maar niet tot elke prijs en zonder garanties", aldus de Franse president.

Donderdag wordt op een nieuwe top in Brussel verder gepraat.

Starmer kondigde ook een Brits steunpakket ter waarde van 1,6 miljard Britse pond (bijna 2 miljard euro) aan waarmee Oekraïne ruim 5000 luchtverdedigingsraketten kan kopen. Deze raketten worden gefabriceerd in het Noord-Ierse Belfast, wat banen in de defensiesector moet opleveren.

'Unieke samenwerking'

Op de top in Londen spraken de leiders van een groep Europese landen, de EU, de NAVO en Canada elkaar. Dat duurde ongeveer twee uur. Doel was om de positie van Oekraïne te versterken en Rusland economisch en militair verder onder druk te zetten.

Correspondent Anne Saenen was bij de top. Zij spreekt van een unieke samenwerking van Westerse landen:

De Duitse bondskanselier Olaf Scholz zei na afloop van de top dat een stopzetting van de gevechten een startpunt zou kunnen zijn voor mogelijke vredesbesprekingen. "Het zou erg helpen als de bombardementen zouden stoppen", zei Scholz. "Dat zou ook het startpunt kunnen zijn voor gesprekken." Over een mogelijke bijdrage van Duitsland aan veiligheidsgaranties voor Oekraïne hield Scholz zich op de vlakte.

Zelensky: Oekraïne voelt sterke steun in Europa

De Oekraïense president Volodymyr Zelensky zei dat Oekraïne 'sterke steun voelt' in Europa. Hij uitte op Telegram zijn tevredenheid over 'Europese eenheid op een extreem hoog niveau, die lange tijd niet is gezien'. "We werken allemaal samen in Europa om een ​​basis te vinden voor samenwerking met Amerika voor een echte vrede en gegarandeerde veiligheid."

De Amerikaanse president Donald Trump vindt dat Europa meer voor zichzelf moet zorgen als het om veiligheid gaat, omdat de Amerikaanse krijgsmacht zich op andere zaken moet kunnen richten en omdat het te veel geld kost. Hij verwacht om diezelfde reden dat Europa Oekraïne de veiligheidsgaranties biedt waar dat land om vraagt. Vooralsnog lijkt hij niet bereid om daar nog bij te helpen.

Zelensky en Trump kregen het vrijdag flink aan de stok over de oorlog in Oekraïne en de steun die het land krijgt:

Verschillende landen hebben er bij Zelensky op aangedrongen om de relatie met de VS te herstellen, zei premier Schoof. De verhouding tussen beide landen is door de ruzie flink onder druk komen te staan.

"Er is natuurlijk wel aangedrongen op het feit dat de verhouding tussen Oekraïne en Amerika van groot belang is. En dat die verhoudingen weer moeten worden hersteld", zei Schoof. Maar er is volgens hem vooral gezegd dat de steun van de deelnemende landen voor Oekraïne onverminderd is.

De Oekraïense president denkt dat de onenigheid tijdens het gesprek met Trump van afgelopen vrijdag niet per se het einde betekent van de relatie tussen Oekraïne en de VS: "Wat betreft het redden van de relatie, denk ik dat onze relatie zal voortduren", zei hij tegen verslaggevers in Londen na afloop van de Oekraïnetop. Zelensky is wel van mening dat de gesprekken achter gesloten deuren moeten worden voortgezet.

Bovendien zei Zelensky dat Oekraïne op de VS blijft rekenen als zijn belangrijkste militaire steunpilaar en dat hij niet denkt dat het land met zijn wapenleveringen zal stoppen, omdat dit de Russische president Vladimir Poetin zou helpen. Dit zouden de Verenigde Staten, 'als leiders van de beschaafde wereld', niet willen, aldus Zelensky. Wel zei hij voorbereid te blijven op iedere mogelijke uitkomst.

Mineralendeal met de VS

Zelensky was vrijdag in Washington om een akkoord te tekenen waarmee de Verenigde Staten mineralen uit Oekraïne worden beloofd. De ontmoeting in het Witte Huis ontaardde echter in een openlijke ruzie tussen Zelensky en Trump en diens vicepresident J.D. Vance, nog voordat een akkoord werd getekend. Zelensky zei nog steeds bereid te zijn om de mineralendeal te ondertekenen.