Labradors en mensen hebben dezelfde drang om te veel te eten, ontdekken wetenschappers
In een onderzoek naar obesitas is een opmerkelijke overeenkomst gevonden tussen honden en mensen. Labradors die altijd maar honger hebben en vatbaar zijn voor overgewicht, hebben - net als bij sommige mensen - een bepaald gen dat hierbij een rol speelt.
Het is niet nieuw: uit eerdere onderzoeken wisten we al dat de ene persoon meer risico loopt op zwaarlijvigheid dan de ander. Dat heeft alles met je genen te maken. Wat blijkt nu: honden die maar niet kunnen stoppen met eten en vatbaar zijn voor overgewicht, delen een gemeenschappelijk stukje biologie met mensen die neigen naar obesitas.
Britse wetenschappers hebben de genetische bron ontdekt die ervoor zorgt dat labradors - en sommige mensen - te veel eten. Het onderzoek, waarbij 250 labradors zijn onderzocht, is gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Science.
Door mutaties in het specifieke gen, genaamd DENND1B, mist het hondenbrein de chemische signalen die vertellen dat ze genoeg hebben gegeten. Volgens de onderzoekers blijkt hetzelfde gen ook een rol te spelen bij mensen met een risico op obesitas.
Stoppen als je vol zit
"Hoe eetgedrag gereguleerd is, is heel erg vergelijkbaar", zegt Roger Adan, neurobioloog aan het UMC Utrecht, die het onderzoek heeft bekeken.
Normaal gesproken zorgt een bepaald hormoon ervoor dat je eetlust wordt geremd. "Mensen stoppen zelf met eten als ze vol zitten", legt Alan uit. "Maar als je lichaam dit niet signaleert, dan denkt het: oh, ik heb onvoldoende energie opgeslagen, dus moet ik meer eten. En dat systeem kan leiden tot overgewicht."
Obesitas en BMI
Wereldwijd hebben meer dan 1 miljard mensen obesitas. Dat wil zeggen: ze hebben te veel lichaamsvet. Dat wordt gemeten aan de hand van de body mass index (bmi), kort gezegd de verhouding tussen je gewicht en je lengte. Een score van 20 tot 25 is normaal en gezond. Boven de 25 heb je overgewicht, wat we ook wel zwaarlijvigheid noemen. Boven de 30 heb je obesitas.
In dit geval loop je allerlei gezondheidsrisico's: deze mensen lijden vaak aan ziektes zoals hart- en vaatziekten, diabetes type 2 (suikerziekte), astma, kanker en darmziektes.
Volgens Adan is het logisch dat het onderzoek is uitgevoerd bij dit hondenras. "Het is bekend dat labradors deze gevoeligheid hebben. Omdat deze genetische variant die een sterk effect heeft in dat ras zit, was het gemakkelijk om dit gen te vinden."
Hoofdonderzoeker Eleanor Raffan van de universiteit van Cambridge zegt tegen de BBC: "Wie een hoog genetisch risico op obesitas heeft, heeft een hogere kans om aan te komen. Tenzij je enorme inspanningen levert hiertegen. Degenen met een laag genetisch risico, hoeven gewoon minder hard te werken."
Raffan tekent daarbij aan dat 'eigenaars van slanke honden niet moreel superieur zijn'. "En dat geldt ook voor mensen zonder overgewicht." Wie een hond met deze genetische aanleg heeft, moet zelf ermee aan de slag om z'n hond te helpen.
Eetlustremmers voor honden, dat is geen goed idee. Maar je kunt als hondeneigenaar wel opletten wat-ie binnenkrijgt.
Volgens neurobioloog Adan weten veel baasjes dit ook wel. "De labrador vreet alles op, dat is typisch aan deze hond. En dat is niet erg als je meer verbrandt. Genen beïnvloeden die balans. Iedereen heeft een ander genenpakket, voor sommige mensen is het veel moeilijker om balans te houden."
Ontwikkeling medicijnen
De bevindingen uit het onderzoek kunnen in de toekomst helpen bij de ontwikkeling van nieuwe medicijnen om obesitas aan te pakken. Een groep afslankmedicijnen, waaronder Ozempic, richt zich op een deel van deze biologie en zijn de afgelopen jaren enorm populair geworden.
"Er komen steeds meer van dit soort medicijnen beschikbaar", zegt Adan. "Ozempic is de bekendste ervan. Het is nu een aantal jaar op de markt, en werkt goed bij mensen die dit onder begeleiding van een arts gebruiken. Het lijkt erop dat de voordelen opwegen tegen de nadelen ervan."
Overgewicht kan komen door het gebruik van bijvoorbeeld medicijnen, maar ook leefstijl speelt een belangrijke rol. In deze video legt RTL Nieuws uit waarom het soms zo moeilijk is om gezond te eten: