Vrouwelijke Oekraïense soldaten delen ervaringen: 'In het leger ben je gelijkwaardig'

"Als mensen me vragen stellen over genderdiscriminatie, dan vragen ze meestal specifiek over de situatie in het leger", schrijft de 30-jarige Alina Mychailova in een bericht op sociale media. Ze was voor de oorlog gemeenteraadslid in Kyiv, en leidt nu de medische afdeling van een Oekraïens bataljon.

"Maar in het leger is er niet echt sprake van discriminatie. Daar word je beoordeeld op je vaardigheden, ervaring en daadkracht. Juist in het burgerleven word je geconfronteerd met het feit de samenleving twijfelt aan het recht om als vrouw in het leger te dienen."

Mychailova zegt dat ze regelmatig raar wordt aangekeken als mensen horen dat ze militair is. Als ze vrij heeft gaat ze graag naar restaurants, met mooie kleren en make-up. Dat past volgens haar niet in het stereotype beeld dat mensen hebben van vrouwelijke soldaten.

"In de hoofden van sommige mensen betekent militair-zijn per definitie een kort kapsel, geen make-up, en flodderige kleding. Een militair is per definitie iemand die in een wrakke terreinwagen rijdt en eruitziet als een personage uit een film over de Tweede Wereldoorlog." Dat imago wil Mychailova veranderen, onder andere door op sociale media te delen hoe ze leeft en werkt.

Momenteel zijn er volgens het Oekraïense leger zo'n 5500 vrouwen aan het front, en in totaal hebben 20.000 vrouwen deelgenomen aan gevechtsoperaties. In totaal dienen er nu 70.000 vrouwen in het leger.

Wie als vrouw in het Oekraïense leger dient, doet dat vrijwillig. De dienstplicht geldt alleen voor mannen, en dat lijkt voorlopig zo te blijven.

Een van de vrouwen die net als Mychailova dient in het leger is de 24-jarige Victoria Hontsjaroek. Toen de Russische invasie in 2022 begon stond aan het begin van een bijzonder succesvolle carrière. Ze was bijna klaar met haar studie in de Verenigde Staten, en begon die zomer aan een baan als analist bij een bank op Wall Street.

"Ik leefde het leven van mijn dromen", vertelde ze vorig jaar in een interview. Maar die winter besloot ze haar leven in de VS achter te laten, en werd ze verpleegkundige in het Oekraïense leger.

Ook Hontsjaroek schrijft over de rol van vrouwen in het leger: "Ze aarzelen niet om hun leven te riskeren, terwijl duizenden van het 'sterkere geslacht' zich achter hen verschuilen."

Ze blikt terug op de recente begrafenis van een collega die evacuatiemissies uitvoerde om gewonde soldaten te redden van het slagveld. "Op deze begrafenis van een vrouwelijke soldaat voelde ik voor het eerst in mijn leven echte gelijkwaardigheid. Want toen haar lichaam naar de paradeplaats werd gebracht, knielde iedereen, ook mannen - van soldaten tot commandanten. Allemaal. Zonder uitzondering."

Bekijk hieronder beelden van de begrafenis van de 32-jarige legerarts Maria-Kristina Dvojnik, die afgelopen november om het leven kwam.

"De begrafenis van vrouwelijke militairen roept aparte gevoelens op", schrijft Hontsjaroek. "Tientallen mannen in uniform komen afscheid nemen met enorme boeketten. Ze staan zwijgend, met opeengeklemde kaken. Sommigen huilen. Stil, oprecht. Sommigen hebben een schuldgevoel in hun ogen, anderen kijken trots."

"Sommigen van hen leven dankzij haar. De begrafenis bijwonen van iemand die je heeft gered, is een bijzondere vorm van marteling."

Zowel Hontsjaroek als Mychailova benadrukken dat vrouwen binnen het leger veel waardering krijgen, en omdat ze daar hun waarde tonen en zeker niet onderdoen voor hun mannelijke collega's.

"Wij zullen blijven vechten", sluit Mychailova af. "Voor dit land. Voor het recht om onszelf te zijn. En voor de wapen-broeders en -zusters naast ons."