Spaanse premier Sanchez naar China: alternatieve handelspartner, nu VS met heffingen dreigt?

Het bezoek tussen de Spaanse premier Sanchez en de Chinese leider Xi Jinping stond al langer gepland. Maar krijgt nu een andere lading. Want wat moet je als je trouwe handelspartner, Amerika, met importtarieven dreigt en ineens niet zo betrouwbaar meer is? 

Sanchez is de eerste wereldleider die Xi ziet sinds China in een handelsoorlog is beland met de VS. Waar Europese landen kiezen voor onderhandelen, gaat China voor tegenmaatregelen. Inmiddels geldt er een importtarief van 125 procent voor ieder product uit China wat de VS in komt.

"Met alle ontwikkelingen had Sanchez het bezoek ook af kunnen zeggen. Want nu lijkt hij de grote vriend van Xi, die hem komt steunen in de handelsoorlog", zegt Spanje-correspondent Richard Hogekamp.

Nauwe banden

Misschien niet gek, als je bedenkt dat Spanje nauwe banden heeft met China. Nauwer dan de meeste Europese landen: in twee jaar tijd kwam premier Sanchez er drie keer op bezoek. Vaker dan hij naar de VS ging. "Spanje is niet zo gefocust op de VS als andere Europese landen. Zo heeft premier Sanchez weleens gezegd dat hij alleen over het hoogstnoodzakelijke met de Amerikaanse president Trump wil praten."

Daar is een economisch belang bij: Spanje verkoopt luxeproducten aan China, zoals dure olijfolie, varkensvlees of cava. Producten die Spanje ook aan Amerika verkoopt. Daar dreigen ze een stuk duurder te worden, als Trump de importheffingen op Europese landen toch gaat doorzetten. China is dan een interessant alternatief.

Maar dat geldt ook andersom: Spanjaarden zijn fan van goedkope producten uit China. Spanje is, naast China zelf, het enige land ter wereld met fysieke winkels van AliExpress – de Chinese webwinkel. "Alleen al hier in Madrid zitten er vier", zegt Hogekamp. Alles wat ook in Nederland te bestellen is via de website, kunnen Spanjaarden in een winkel kopen. 

Lage prijzen

Sanchez wil – handelsoorlog of niet – de Spanjaarden tevreden houden. Met betaalbare producten. Of die nou uit Amerika of China komen. En met banen: "China opent autofabrieken in Spanje. Auto’s die door de hoge tarieven vooral in Europa terecht zullen komen."

Spanje importeerde voor 42,5 miljard euro uit China in 2023. Het gaat vooral om auto’s en technische producten. Uit de Verenigde Staten importeerde Spanje 31 miljard euro aan goederen, vooral ruwe olie en medicijnen.

Producten uit China halen, is dat een goed plan? 

Wel als het gaat om producten die we zelf niet maken, zoals goedkoop speelgoed of kleding. Dat kan zelfs nog goedkoper worden. Maar economen vrezen wel problemen bij het uit China halen van producten die we zelf ook maken, zoals auto’s en medicijnen. Als er goedkope Chinese producten hier op de markt komen, kopen consumenten die eerder dan het duurdere Europese of Nederlandse alternatief. Zo worden onze eigen producenten weggeconcurreerd. En dat kan banen kosten. 

Hoe zit het dan met de Nederlandse houding ten opzichte van China? Politiek-verslaggever Fons Lambie verwacht niet dat de Nederlandse regering op dit moment de banden aan zal halen: "De regering beweegt eerder mee met het Witte Huis. En zal zich aansluiten bij Europese onderhandelingen over importtarieven."

Mensenrechten

Voor China is Spanje een van de fijnste Europese landen om zaken mee te doen. Roland Smid, correspondent in China: "Spanje is een stuk minder kritisch als het bijvoorbeeld gaat om mensenrechten. Nederland, Engeland of Duitsland hoor je daar veel meer over." 

En juist op dit moment is die band met Spanje belangrijk voor China, denkt Smid: "China denkt dat ze de handelsoorlog langer vol kunnen houden dan de VS. Maar dan moeten ze op zoek naar andere markten om hun producten te verkopen, als dat in Amerika niet meer lukt. Anders stokt de economie. En dan komt onder andere Spanje om de hoek kijken."