Geen vluchteling mag de VS in, maar voor de Afrikaner maakt Trump een uitzondering

De Amerikaanse president Donald Trump voert sinds zijn aantreden een keihard migratiebeleid. Geen vluchteling komt de VS nog in als het aan Trump ligt, maar voor één groep maakt hij een uitzondering: Afrikaners, witte boeren uit Zuid-Afrika. Die worden volgens hem racistisch behandeld, en krijgen van Trump een warme ontvangst in de VS.
Een afvaardiging van de Amerikaanse regering zou de eerste groep van 30 tot 50 Afrikaners komende week al op vliegveld Washington Dulles verwelkomen, meldt de New York Times. Al is vanwege logistieke problemen niet helemaal duidelijk wanneer ze komen.
'Vreselijke dingen'
De Afrikaners zijn verre afstammelingen van Nederlandse kolonisten die zich vanaf 1652 in Zuid-Afrika vestigden. Volgens Trump worden de Afrikaners, een minderheid in hun land, slecht behandeld. De Zuid-Afrikaanse regering 'doet hen vreselijke dingen aan'. "Ze confisqueren hun land, en doen nog veel ergere dingen", zo zei hij eerder.

We bespreken het met onze correspondenten Sophie van Leeuwen in Kaapstad, Zuid-Afrika, en Amerika-correspondent Erik Mouthaan.
Die laatste zegt: "Dit is heel opmerkelijk. Trump heeft per decreet alle asielprocedures stopgezet. Maar de enige mensen uit andere landen die hij toelaat zijn witte Zuid-Afrikanen. De reden is dat hij al jaren gefascineerd is door de Afrikaners. Hij heeft ze ooit op Fox News gezien, waar vaak Afrikaners langskomen. Het is een kwestie waarmee populistisch rechts druk bezig is."
Van Leeuwen bevestigt dat er vanuit Zuid-Afrika een stevige lobby gaande is op Fox News. Afrikaners vertellen daar geregeld dat ze gediscrimineerd worden, dat hun bezittingen worden ingenomen door de regering, en sommigen spreken zelfs van genocide op de witte boeren.

Beleid regering
Het zijn zware woorden. De achtergrond is het beleid van de regering van Zuid-Afrika om de samenleving te hervormen. Ook wil de regering het land eerlijker verdelen, en in het uiterste geval wordt onteigening van witte boeren niet uitgesloten.
"De ANC-regering probeert te repareren wat in het verleden is misgegaan. Zuid-Afrika is nog altijd het meest ongelijke land ter wereld. Dat komt door de Apartheid, toen de witte minderheid de macht had en de zwarte bevolking onderdrukte. Nog altijd is het overgrote deel van het land in handen van een kleine groep witte boeren, is de witte 10 procent van de bevolking het rijkst en de zwarte bevolking, die 80 procent van het land vormt, overwegend arm", vertelt Van Leeuwen.

Het beleid werkt ook door op de arbeidsmarkt, zegt ze. "Door de 'black economic empowerment'-wet. Het is eigenlijk een vorm van positieve discriminatie, maar het geeft witte Zuid-Afrikanen het gevoel dat ze op de arbeidsmarkt worden gediscrimineerd. Dat schuurt enorm, en mensen zijn bang voor hun toekomst en die van hun kinderen. Krijgen die nog wel een baan? Dat gevoel leeft wel breed. Witte mensen hebben nog altijd een goede, geprivilegieerde positie, en zijn bang die kwijt te raken."
En die genocidebeschuldiging dan? "Daar wordt hier lacherig op gereageerd, behalve door een kleine groep extremistische Afrikaner boeren die dat vindt, en voor wie Trump een held is. Zuid-Afrika is inderdaad een gewelddadig land. Elke dag worden hier meer dan zeventig mensen vermoord. Soms gaat het om witte boeren, maar het overgrote deel is zwart. Het zijn slachtoffers van criminaliteit en bendes", aldus Van Leeuwen.

Terug naar Trump. Erik Mouthaan zegt: "Deze president is erg gevoelig voor het idee dat witte mensen worden benadeeld door ‘woke-beleid’. Diversiteitsbeleid omschrijft hij als omgekeerd racisme. Daar slaat hij erg op aan. Hij is ook erg bezig met het idee dat witte mensen worden gestraft voor daden van hun voorouders. Met die blik kijkt hij naar de discussie in Zuid-Afrika."
"We weten dat de president heeft gezegd dat hij geen mensen meer wil toelaten uit ‘shithole-countries’, en meer mensen uit landen zoals Noorwegen. Dat wordt door critici uitgelegd als dat hij meer witte mensen wil, en geen mensen van kleur", aldus Mouthaan.
'Amerikaners'
Grote vraag nu: hoeveel Afrikaners willen hun land verruilen voor de VS? Dat is moeilijk te zeggen, maar bij de site ‘Amerikaners’ is er heel veel belangstelling, zegt organisator Katia Beeden. Haar site geeft vooral praktische informatie over een vertrek uit Zuid-Afrika en leven in de VS.
"Er hebben zich al 40.000 mensen bij ons gemeld. Ze willen weg en hebben vragen over hun nieuwe leven in Amerika, zoals de levenskosten. Veel mensen voelen zich onveilig of zoeken werk. Ouders hopen op een betere toekomst voor hun kinderen in de VS", aldus Beeden.
Onduidelijk is hoeveel mensen daadwerkelijk een 'Amerikaner' willen worden. "Er is een kleine groep die dit wil, je hebt natuurlijk ook arme witten hier die het moeilijk hebben. Maar de meeste witte Zuid-Afrikanen hebben het hier goed voor elkaar, fourwheeldrive, kinderen naar privéscholen. En de meesten vinden ook echt dat ze bij dit land horen, ze zijn hier al honderden jaren, vinden dat ze het land hebben opgebouwd. Dan ga je niet zomaar weg. Maar ze hebben wel degelijk zorgen over de toekomst."