Trump en Poetin gaan bellen: 'Hij krijgt straf als er geen deal komt'
Morgen bellen de Amerikaanse president Donald Trump en de Russische president Vladimir Poetin over een mogelijk staakt-het-vuren in Oekraïne. De VS willen Rusland straffen als er geen deal komt, terwijl Moskou net de grootste drone-aanval van de hele oorlog heeft uitgevoerd.
Afgelopen nacht vuurde Rusland 273 drones af Oekraïne, het hoogste aantal ooit. Meer dan de helft van de drones vloog vannacht richting de hoofdstad, waar meerdere explosies te horen waren. De Oekraïense luchtmacht meldt dat 216 Russische drones onschadelijk zijn gemaakt, en geen doel wisten te treffen. Er is minstens één persoon omgekomen, drie anderen raakten gewond.
De aanhoudende aanvallen maken Oekraïners sceptisch over de bereidheid van Rusland om te praten over vrede. "Poetin lacht Trump uit waar de hele wereld bij staat", zegt een Oekraïense infanterist bijvoorbeeld tegen de Oekraïense nieuwssite The Kyiv Independent. "In de ogen van Poetin zijn alle leiders van de westerse wereld zwakkelingen en sukkels."
Afgelopen week reisde de Oekraïense president Zelensky naar Turkije, en nodigde hij Poetin uit om daar te praten over een staakt-het-vuren. De Russische president kwam niet opdagen, maar diplomaten uit Oekraïne en Rusland spraken voor het eerst sinds de lente van 2022 over een bestand.
In de onderstaande video legt correspondent Olaf Koens uit waarom Vladimir Poetin niet naar Turkije ging om te onderhandelen over vrede, terwijl Volodymyr Zelensky hem uitnodigde en wél naar Turkije kwam.
Volgens Trump komt er geen gevechtspauze zolang hij niet met Poetin heeft gesproken: "Ik heb altijd het gevoel gehad dat er geen ontmoeting kan zijn zonder mij, omdat ik denk dat er anders geen deal komt." De twee spreken elkaar morgen om 16.00 Nederlandse tijd. Na dat gesprek belt Trump met Zelensky, en daarna bellen zij samen met meerdere leiders van NAVO-landen.
Onvoorwaardelijke gevechtspauze
De afgelopen maanden hebben Oekraïne, de Verenigde Staten en Europa allemaal gepleit voor een onvoorwaardelijk staakt-het-vuren van dertig dagen. Tijdens die dertig dagen zou er verder gepraat kunnen worden over een definitief einde aan de oorlog. Oekraïne zegt al sinds maart dat het bereid is tot zo’n gevechtspauze. Uit een nieuwe peiling blijkt dat 74 procent van de Oekraïners een onvoorwaardelijk staakt-het-vuren wel ziet zitten.
Tijdens de onderhandelingen in Istanbul zou Rusland eisen hebben gesteld die ‘zijn losgezongen van de werkelijkheid en veel verder gaan dan alles wat eerder is besproken’, zegt een Oekraïense bron tegen persbureau Reuters.
De Russische delegatie zou onder meer hebben geëist dat Oekraïne zich volledig terugtrekt uit vier provincies die Rusland wil inlijven. Pas daarna zou Rusland akkoord gaan met een staakt-het-vuren van dertig dagen. Die eis is voor Oekraïne veel te gortig. Poetin stelt dat de Oekraïners een staakt-het-vuren willen gebruiken om te hergroeperen voor nieuwe aanvallen. "Hoe kunnen we garanderen dat zoiets niet zal gebeuren?", zei hij een week geleden.
Rusland lijkt niet bereid om de eisen aan Oekraïne sterk te verminderen. "Als de doelen van de 'speciale militaire operatie' diplomatiek worden bereikt, dan kan de oorlog in de komende maanden worden gestopt", schrijft de in Rusland bekende oorlogsblogger Boris Rozjin op Telegram. "Maar als de onderhandelingen worden verstoord, dan zullen onze doelen in de komende paar jaar op militaire wijze worden bereikt."
Om de druk op Oekraïne en zijn bondgenoten verder te vergroten zou Rusland aankomende nacht een ‘trainingslancering’ uitvoeren van een intercontinentale ballistische raket, zegt de Oekraïense militaire inlichtingendienst. De raket zou een bereik van 10.000 kilometer hebben, waarmee het in theorie ook Nederland en de Verenigde Staten zou kunnen raken.
Sancties als straf voor Poetin
De afgelopen weken leken Europa en de Verenigde Staten de druk op Poetin op te voeren als hij niet akkoord zou gaan met een onvoorwaardelijk staakt-het-vuren. Aankomende dinsdag gaan EU-landen waarschijnlijk nieuwe sancties instellen tegen Rusland. Het voornaamste doel is om de olie-inkomsten van Moskou te verkleinen. Europese leiders overleggen nog over zwaardere maatregelen, die mogelijk ook worden afgestemd met de Verenigde Staten.
"Ik ga sancties instellen als we geen deal sluiten", zei ook president Trump afgelopen week. "Dat zou verpletterend zijn voor Rusland omdat ze het nu moeilijk hebben met de economie, de olieprijzen zijn laag." In april had Rusland de laagste olie-omzet in ongeveer twee jaar tijd, terwijl Moskou juist rekent op inkomsten van de verkoop van olie om de oorlog tegen Oekraïne te bekostigen.
"De Russische begroting is bijzonder kwetsbaar voor dalingen van de olieprijs, omdat de olie- en gasindustrie goed zijn voor ongeveer 30 procent van de inkomsten", schrijft Bloomberg. "Het begrotingstekort is in april opgelopen, en dat onderstreept hoe groot de financiële uitdagingen van het Kremlin worden als de olieprijzen langer laag blijven, te midden van recorduitgaven voor de oorlog in Oekraïne."
Trump hoopt dat de economische druk Poetin op maandag kan overtuigen om akkoord te gaan met een staakt-het-vuren. "Hopelijk wordt het een productieve dag, komt er een staakt-het-vuren en een einde aan deze zeer gewelddadige oorlog die nooit had mogen plaatsvinden", schrijft hij op sociale media.
