Keiharde aanval Israël op Iran: 'Ze willen een signaal afgeven'

"Maar je vraagt je wel af of ze het écht zullen doen", zegt Peter Malcontent, Midden-Oostenexpert van de Universiteit Utrecht."

"Dit is een zorgvuldig voorbereide operatie", zegt hij. "Het momentum hiervoor is gegroeid. Niets gebeurt zonder toestemming van de Amerikanen en daardoor kon het nu. Die kijken nu even de andere kant op. Trump was eerder ook tegen een aanval op Iran omdat er gesprekken gaande waren, onder Biden werd dit ook niet getolereerd." 

Stroeve gesprekken

De gesprekken met de VS over een nucleaire deal verliepen de afgelopen tijd zeer stroef. Gisteren nog zei de nucleaire waakhond het IAEA voor het eerst in twintig jaar dat Iran zijn nucleaire beloftes niet nakwam. Iran reageerde woedend. 

De aanval van vannacht ging om het uitschakelen van kennis, zegt oud-commandant der strijdkrachten Mart de Kruif. "Maar ook om het uitschakelen van hardware en van de industrie die daarvoor nodig is." Iran meldde eerder ook de dood van twee militaire leiders en zes nucleaire wetenschappers.

Ook correspondent Olaf Koens ziet dat deze operatie tot in de puntjes was voorbereid:

Iran is de aartsvijand van Israël. Iran steunt milities als Hezbollah en Hamas, wat juist vijanden van Israël zijn. "En Israël heeft nooit geaccepteerd dat Iran kernwapens krijgt."

Vanuit de oppositie in Israël zal hier volgens Malcontent tevreden op gereageerd worden. "Daar werd vaak gezegd: Iran is de echte vijand. Focus je op de grote partijen, niet op de kleintjes."

'Israël geeft een signaal af'

De Israëlische premier Netanyahu ziet het kernprogramma van Iran dus als een grote dreiging. Maar is dat zo? "Dat is maar hoe je het bekijkt", zegt Malcontent. Stel dat Iran een nucleaire kop zou weten te maken, dan is hij nog niet afgeschoten. Het enige land dat in het Midden-Oosten dat nu al een kernbom heeft, is Israël."

Volgens Frans Osinga, hoogleraar oorlogsstudies aan de Universiteit Leiden, willen de Israëliërs ook laten zien dat ze waar en wanneer kunnen aanvallen. "Ondergronds, in het luchtruim, ze geven een signaal af."

Waar het stopt is onduidelijk. Wellicht dat dit voldoende is. Netanyahu heeft veel zaken de afgelopen tijd naar zijn hand gezet. Diverse radicale groeperingen zijn door Israël aangepakt. "Hamas is geneutraliseerd, Hezbollah is onder controle."

Coalitie Israël werd bijna opgeblazen

De aanval op Iran zorgt voor meer voordelen voor Israël. Bijvangst van de aanval voor Netanyahu is dat het de legitimiteit van de regering vergroot. Deze week wankelde de regering flink, vanwege wetgeving over dienstplicht voor ultraorthodoxe joden. "Er werd bijna gedreigd de coalitie op te blazen door enkele partijen", zegt Malcontent.

Hieronder zie je beelden van na de aanval uit Iran:

Maar bij deze aanval staan de neuzen weer dezelfde kant op. Iran is de vijand, daarover bestaat in Israël amper twijfel. "Hoe je het wendt of keert, de dreiging van Iran is de afgelopen tijd groter geworden."

Of dit echt een noodzakelijke aanval was, daar kun je volgens Malcontent een lange discussie over voeren. Hoewel het klinkt alsof Netanyahu hier vooral baat bij heeft, zijn er natuurlijk ook gevolgen. Iran heeft al gezegd hard terug te slaan, er zou een 'zware straf' moeten volgen, stelt de Iraanse leider ayatollah Ali Khamenei. Hij zint op wraak.

Inwoners moeten bij schuilkelders blijven

Malcontent zegt bovendien dat 'Israël op zich niks te zoeken heeft in Iran'. Daarbij zijn er ook gevolgen voor de Israëlische bevolking. "Niet voor niets heeft de regering de mensen geadviseerd om in de buurt van schuilkelders te blijven."

Een felle, gezamenlijke veroordeling van het Westen zal er volgens Malcontent niet komen. Nederland heeft inmiddels aangedrongen op de-escalatie, maar een echte veroordeling van het geweld blijft uit, en dat zal waarschijnlijk zo blijven.