Trump zet Poetins vrienden onder druk: 'Geen olie en gas meer kopen'

Op 14 juli zei Trump nog dat hij Rusland 50 dagen wilde geven om tot een vredesakkoord te komen met Oekraïne. Dat zou op 2 september zijn, maar sinds die uitspraak zit er geen schot in de onderhandelingen. "Het heeft geen zin om te wachten", zei Trump over het verkorten van de deadline. "We zien gewoon geen vooruitgang."

De president gaat ook defensieve wapens naar Oekraïne sturen. In de onderstaande video vertelt hij teleurgesteld te zijn in Poetin.

Amerika hoopt dat Poetin door de nieuwe maatregelen geen geld meer heeft om oorlog te voeren tegen Oekraïne. "Trump zet andere landen onder druk om geen olie en gas meer te kopen uit Rusland", legt Amerika-correspondent Erik Mouthaan uit.  De Russische overheid verdiende vorig jaar nog zo'n 94 miljard euro aan de export van olie en gas. Als andere landen stoppen met de aankoop van Russische olie en gas, kan dat serieuze gevolgen hebben voor het Russische staatsbudget.

In de afgelopen maanden stellen de Verenigde Staten zich steeds harder op richting Rusland, ziet de correspondent. "In februari had hij nog ruzie met Zelensky in het Oval Office, maar sindsdien is Trump echt van toon veranderd", zegt Mouthaan. "Hij is nu overtuigd van het idee dat Rusland gestopt moet worden, en dat dat alleen kan door de economische druk op te voeren."

De tekst gaat verder onder de foto.

Met dit beleid voert Amerika niet alleen druk uit op Moskou, maar ook op de belangrijkste handelspartners van Rusland. Dat lijkt tot nu toe effectief. India, de een-na-grootste importeur van Russische energie, gaat wegens Amerikaanse druk stoppen met de aankoop van olie uit Rusland.

Ook andere landen kunnen de druk gaan voelen, zoals Ruslands belangrijkste handelspartner China, maar ook Hongarije. Het Europese land heeft een goede band met Moskou, en importeerde vorig jaar nog voor ongeveer 2 miljard euro aan olie.

Die stap 'zou meer kwaad dan goed kunnen doen', schrijven de Amerikaanse politicologen Keith Preble en Charmaine Willis. Door landen als India en China te straffen voor hun handel met Rusland kan Trump namelijk een nieuwe handelsoorlog uitlokken, schrijven de experts.

Reactie uit Rusland

In Moskou lijken de harde woorden nog weinig indruk te maken. "We leven al geruime tijd onder een groot aantal sancties, en onze economie functioneert onder een groot aantal beperkingen", zegt Kremlin-woordvoerder Dmitri Peskov. "Daarom hebben we al een zekere immuniteit op dit gebied ontwikkeld."

"De Russen lachen dit weg, ze negeren het een beetje", zegt Rusland-correspondent Olaf Koens. "De houding van het Kremlin is dat dit er ook nog wel bij kan. En het is natuurlijk ook nog maar de vraag of Trump echt doorpakt."

"Elk nieuw ultimatum is een dreigement en een stap in de richting van oorlog. Niet tussen Rusland en Oekraïne, maar met zijn eigen land", schrijft de Russische oud-president Dmitri Medvedev op sociale media. Medvedev staat bekend om zijn uitdagende uitspraken, maar is ook lid van de nationale veiligheidsraad van Rusland en heeft daarmee nog altijd invloed in de overheid.

Medvedev kreeg een directe reactie van Donald Trump: "Zeg tegen Medvedev, de mislukte ex-president van Rusland, die denkt dat hij nog steeds president is, dat hij op zijn woorden moet letten. Hij begeeft zich op zeer gevaarlijk terrein!" Een paar uur later kwam Medvedev opnieuw met een reactie: "Rusland heeft op alle vlakken gelijk en zal zijn eigen weg blijven gaan."

Ook Russische staatsmedia slaan bepaald geen verzoenende taal aan. Het persbureau RIA publiceerde op woensdag nog een opiniestuk met de titel 'Er is geen andere optie: niemand mag in Oekraïne in leven blijven'. De auteur stelt dat Rusland net zo lang doorvecht tot het Oekraïne op de knieën krijgt.

In Oekraïne wordt voorzichtig positief gereageerd op de verkorte deadline en nieuwe dreigementen van Trump richting Rusland. "Poetin begrijpt alleen macht - en dat is duidelijk en luid overgebracht", schrijft Zelensky's stafchef Andriy Jermak in een reactie op Trump.

Gisternacht voerde Rusland opnieuw een zware aanval uit op Oekraïne, met zowel drones als raketten. Vooral de hoofdstad Kyiv werd hard geraakt. Volgens president Zelensky heeft de aanval direct verband met de vastgelopen vredesonderhandelingen: "Vandaag zag de wereld opnieuw het antwoord van Rusland op ons verlangen naar vrede, gedeeld met Amerika en Europa."

"Dit is zo'n flagrante, onweerlegbare daad van terreur, koelbloedig, onmenselijk en immoreel, dat het de strengst mogelijke reactie verdient", schrijft de Oekraïense militair analist Oleksandr Kovalenko. "Temeer omdat deze aanval op Kyiv opnieuw een klap in het gezicht is van de initiatieven en waarschuwingen van Donald Trump. Hoe lang tolereert het Witte Huis nog de vernederingen van de hooligan uit Sint-Petersburg?", doelt Kovalenko op Poetin.

Vredesgesprekken

De gesprekken over een staakt-het-vuren lijken momenteel helemaal vastgelopen. Op 23 juli spraken Oekraïense en Russische onderhandelaars nog met elkaar in Istanbul, maar de ontmoeting duurde minder dan een uur.

"Er wordt publiekelijk ook niet gesproken tussen Rusland en de Verenigde Staten", zegt Koens. "Op de achtergrond is er misschien nog wel contact, maar niet in het openbaar." Ook Erik Mouthaan ziet dat er minimaal contact is tussen Washington en Moskou.

"Maar het is mogelijk dat ze nog met elkaar gaan praten, bijvoorbeeld vlak voor of na het verstrijken van deze deadline", zegt Koens. "Je kan ook niet uitsluiten dat Poetin vlak voor de deadline ineens een kort staakt-het-vuren aankondigt, om te laten zien dat hij toch luistert naar Trump."