Polen: drones in Pools luchtruim 'geen ongeluk', Rusland ontkent

Polen meldt dat afgelopen nacht zeker negentien objecten het Poolse luchtruim hebben geschonden, tussen half twaalf gisteravond en half zeven vanmorgen. De objecten die een dreiging vormden, zijn neergeschoten. Er zijn zeker veertien drones gevonden in Polen.

De minster van Buitenlandse Zaken van Polen heeft er geen twijfel over: dit was geen ongeluk. Volgens EU-buitenlandchef Kaja Kalas blijkt uit eerste informatie dat het waarschijnlijk niet gaat om een ongeluk. En ook de Duitse defensieminister spreek van opzet, een gerichte actie tegen de NAVO. 

Rusland 'volkomen ongeloofwaardig'

Rusland ontkent dat. "De EU en de NAVO beschuldigen Rusland dagelijks van provocaties. Meestal zonder ook maar een poging te doen om ook maar een argument te geven", zegt de Kremlin-woordvoerder. Volgens bondgenoot Belarus zouden drones uit koers zijn geraakt, doordat hun signaal werd verstoord.

"Volkomen ongeloofwaardig", zegt Rusland-deskundige Hans van Koningsbrugge tegen RTL Nieuws.

"Eén of twee drones die de grens over vliegen, daar kun je nog van zeggen dat ze uit koers zijn geraakt. Maar op de manier waarop dat vannacht is gegaan, is dat niet geloofwaardig. Dit is proberen hoe ver je kunt gaan. Een provocatieve test."

Een van de drones kwam terecht op een woonhuis, zo is op beelden te zien:

Het past in een patroon van andere provocaties, zegt Van Koningsbrugge, hoogleraar Geschiedenis en politiek van Rusland aan de Rijksuniversiteit Groningen: "Zoals kabels op de Noordzee die worden doorgevaren, en cyberaanvallen."

Defensiedeskundige Peter Wijninga verbonden aan het HCSS denkt er anders over: "Rusland kan zich echt geen conflict met de NAVO veroorloven." Dat het hier om opzet gaat, lijkt hem onwaarschijnlijk.

Uit koers

Uit koers geraakte drones vanwege een verstoord signaal is mogelijk, zegt hij: "De Russen gebruiken Glonass, vergelijkbaar met ons GPS-systeem. Dat kan inderdaad verstoord worden. In Oekraïne doen ze dat wel eens om bijvoorbeeld om te voorkomen dat er doelen worden geraakt."

En ook deze hoeveelheid luchtruimschendingen hoeft niet per se op opzet te wijzen, zegt hij. "Bij het sturen van een grote hoeveelheid drones, kun je niet iedere drone apart instellen. Dan geef je groepen drones dezelfde opdracht. Als daarin iets fout gaat, dan gaat er dus met de hele groep iets fout. Dat zou gebeurd kunnen zijn."

Op zeker deze tien plekken in Polen zijn brokstukken ontdekt, sommige liggen honderden kilometers van de grens. Het Russische ministerie van defensie zei dat de Russische drones die 'vermoedelijk' de grens met Polen zijn overgestoken, niet eens meer dan 700 kilometer kunnen afleggen.

Onzin, zegt Wijninga: "De drones die gebruikt zijn - Shahed-drones - kunnen zeker 2500 kilometer vliegen. Het zijn van oorsprong Iraanse drones, die Rusland nu nabouwt met een sterkere motor."

Militaire oefening

Rusland zegt bereid te zijn met Polen in gesprek te gaan over het voorval, maar daar moeten we niet veel van verwachten, zegt Van Koningsbrugge.  "Als het ingewikkeld wordt, dan zegt Moskou telkens: wij willen wel praten. Maar waarover? Het grondgebied van een andere soevereine staat is geschonden. Zeggen dat je het nooit meer zal doen, dat gelooft niemand."

En dan begint morgen ook nog een militaire oefening van Rusland en Belarus, op Belarussisch grondgebied. Die oefening wordt regelmatig gehouden. "Maar zo'n oefening verhoogt altijd de spanning. En vanwege de timing nu zeker", zegt Van Koningsbrugge.

Morgennacht gaan wegens de oefening de Poolse grenzen naar buurland Belarus dicht. Dat werd gisteren al besloten.