Donald Trump steekt tirade af bij Verenigde Naties, 'ergernis lag er dik bovenop'

"Wat is het nut van de VN?" vroeg Trump aan de verzamelde wereldleiders in New York. Hij gaf aan meer te zien in de 'potentie' van zijn eigen land, de Verenigde Staten, en claimde een eind te hebben gemaakt aan zeven oorlogen. "Geen enkel ander land heeft ooit iets gedaan dat zelfs maar in de buurt komt."

Bij de onderhandelingen die daaraan volgens hem te pas kwamen, zou de VN zich afzijdig hebben gehouden. "Alles wat ze doen is een brief op poten schrijven, en daar verder nooit meer op terugkomen. Het zijn lege woorden, en met lege woorden maak je geen eind aan een oorlog. Oorlogen kun je alleen beëindigen met actie." Hier zie je een stukje van Trumps toespraak:

Terwijl hij met de VS bezig was met 'het redden van miljoenen levens', zei Trump, 'was de VN er niet voor ons'. Tussen neus en lippen door merkte hij op dat veel mensen vinden dat hij voor zijn inspanningen de Nobelprijs voor de Vrede verdient. Over de oorlog in Gaza zei hij dat die 'onmiddellijk' moet stoppen en dat de laatste 'twintig' gijzelaars vrij moeten komen. "Maar het terugkrijgen van de laatsten is altijd het moeilijkst."

Dat steeds meer landen Palestina als staat erkennen – gisteren gaf de Franse president Macron bij de VN aan dat ook zijn land dat doet – ziet Trump als 'beloning voor gruwelijke wreedheden, inclusief die van 7 oktober'. Daarmee verwees hij naar de dag in 2023 waarop Hamas zijn acties tegen Israël begon.

Daarna kreeg in zijn toespraak, die drie keer langer duurde dan de tijd die ervoor was uitgetrokken, Europa het te verduren. "Jullie landen gaan naar de kloten", zei Trump. De oorzaak daarvan ligt volgens hem bij migratie. "Jullie hebben het recht jullie grenzen te verdedigen, en het recht het land te verdedigen dat is betaald en opgebouwd door wie daar toen was." Als dank voor hun vrijgevigheid krijgen landen criminaliteit terug, stelde Trump. 

'Gefeliciteerd Europa, geweldig gedaan'

Ook richtte de Amerikaanse president zijn pijlen nog op het klimaatbeleid, dat 'zinloze' technologie zou voortbrengen. Hij voorspelde het einde van landen die daaraan meedoen en zette ook daarbij Europa in de hoek. "Gefeliciteerd Europa, geweldig gedaan. Jullie hebben jezelf een hoop banen en een hoop fabrieken gekost." 

Duurzame energiebronnen werden door hem weggezet als 'groene oplichting'. Trump zei dat overheden zich beter kunnen blijven richten op fossiele brandstoffen. De gegevens die uitwijzen dat juist die de oorzaak zijn van klimaatverandering, zette hij weg als 'hoax'. "Landen staan op de rand van de afgrond door de groene-energieagenda."

Erik Mouthaan: 'Ergernis Trump lag er dik bovenop'

Het maakt niet uit of Donald Trump een volgepakt stadion toespreekt of een keurig gehoor van wereldleiders, zegt correspondent Erik Mouthaan. "Hij zal de toon van zijn boodschap echt niet aanpassen." Dus kregen met name Europese leiders het vandaag in New York te verduren. "Dat is natuurlijk niet toevallig: op het moment dat Europese landen afstand nemen van het Amerikaanse standpunt inzake Israël en hij het gevoel heeft dat ze hem laten vallen, gaat hij ze de les lezen."

Traditionele bondgenoten en gevestigde internationale organisaties betekenen niets voor de Amerikaanse president, zegt Mouthaan. "Trump heeft heel erg het gevoel dat die Amerika schade toebrengen. Dat Amerika zichzelf niet mag zijn. En hij liet vandaag in zijn toespraak ook heel goed merken dat hij een afkeer heeft van de stroperigheid van een club als de Verenigde Naties. Hij zou hun macht het liefst inperken."

Frustratie voerde de boventoon, merkte Mouthaan. "De ergernis lag er dik bovenop. Hij is ook oprecht teleurgesteld in een orgaan als de VN. Waarom lost die al die oorlogen niet op? Daarover bestaat veel irritatie, ook bij de mensen om hem heen."