Oekraïense treinen steeds vaker doelwit van Russische drones
Het spoor is de levensader van Oekraïne. Zowel voor burgers als voor militairen. Maar die vitale verbindingen worden in toenemende mate bedreigd door Rusland. Het aantal aanvallen met drones op het spoorwegnetwerk is sinds de zomer enorm toegenomen. "Burgers durven de trein niet meer te nemen."
Volgens de Oekraïense regering zijn er sinds augustus 300 treinen, stations, rails en andere delen van het spoorwegnetwerk geraakt door de Russen. Het gaat om gemiddeld 10 aanvallen per week. Bovendien is de schade per aanval ook nog eens groter, omdat het Russische leger gemoderniseerde drones inzet.
"Toen de Shahed-drone onze trein raakte werd ik bedolven onder het puin", zegt conducteur Ohla Zolatova vanuit haar ziekenhuisbed tegen de BBC. "Ik was in de tweede wagon, mensen hebben me eruit getrokken." De trein van Ohla werd begin deze maand aangevallen. Toen de reddingswerkers waren aangekomen, werd het stationsgebouw geraakt door een tweede Russische drone.
"Tot nu toe viel Rusland deze doelen niet vaak aan en het is gissen waarom ze nu ineens bedacht hebben om de aanvallen te intensiveren", zegt Chris Colijn, verslaggever van RTL Nieuws in Oekraïne. "Maar de aanvallen lijken onderdeel van een bredere campagne om de Oekraïense infrastructuur te raken, nu de winter eraan komt. Naast spoorwegen worden ook veel gas-, water- en elektriciteitsvoorzieningen geraakt."
Groot spoorwegnetwerk
Het Oekraïense spoorwegnetwerk is heel groot, met 21.000 kilometer rails. De treinen nemen 37 procent van het passagiersvervoer voor hun rekening. En maar liefst 63 procent van het goederenvervoer. "Met de aanvallen op het spoornet raakt Rusland in één klap het leger, de economie en de burgers van Oekraïne", ziet Colijn.
"Het leger gebruikt de spoorwegen veel, bijvoorbeeld om troepen te bevoorraden en nieuw militair materieel snel richting het front te vervoeren. Als je in de Oekraïense trein zit, zie je ook vaak militairen die bijvoorbeeld naar hun familie reizen, als ze een paar dagen verlof krijgen."
Schade en impact
De drones van Rusland hebben in de zomer een belangrijke upgrade gekregen, zegt de Oekraïense militaire expert Serhii Beskrestnov tegen persbureau AP. Ze zijn onder meer voorzien van camera's, waardoor dronebestuurders nauwkeurig de doelen kunnen raken. Die doelen zijn steeds vaker de locomotieven, die daardoor voorgoed onbruikbaar worden en moeilijk snel te vervangen zijn.
Dat is een groot gevaar, zegt Beskrestnov: "Als de Russen zo doorgaan met het raken van diesel en elektrische locomotieven, dan is het binnenkort zover dat de rails nog intact is, maar dat we niets meer hebben om eroverheen te rijden."
De trein was tot nu toe relatief veilig en betrouwbaar, zelfs tijdens de oorlog. Maar dat beeld is nu aan het kantelen, ziet verslaggever Colijn in Kyiv: "Treinen hebben meer vertraging, omdat de beschietingen toenemen. Ook neemt de angst toe onder burgers die de trein willen nemen, met name in het oosten van Oekraïne waar er meerdere aanvallen op treinstations zijn geweest."
De Oekraïense spoorwegmaatschappij is de afgelopen jaren erg goed geworden in het snel repareren van de spoorlijnen. Zodra een inslag wordt gemeld, rijdt er snel een team naartoe voor reparaties. Maar naarmate de aanvallen toenemen, bestaat de kans dat de medewerkers van de spoorwegen overspoeld worden met werk, en dat het spoornet steeds meer onbruikbaar wordt.
Correspondent Jeroen Akkermans maakte deze reportage over de trein in Oekraïne toen het nog relatief veilig was:
