Zelensky gaat weer op bezoek bij Trump: 'Oekraïne wil in de aanval gaan'

Tomahawk-raketten zouden Oekraïne kunnen helpen om meer schade aan te richten binnen Rusland, en de druk op Poetin te verhogen om serieus te praten over een vredesakkoord. Met een bereik van maximaal 2500 kilometer kunnen ze diep in Rusland schade aanrichten.

Oekraïne wil het wapen gebruiken om de druk op Poetin op te voeren. Hoe meer schade Oekraïne aanricht in Rusland, hoe moeilijker het voor Poetin is om door te vechten, is de gedachte. "Ze willen in de aanval gaan", zei Trump gisteren over Oekraïne.

Trump heeft de officiële beslissing nog niet gemaakt om ze wel of niet te leveren, maar het zou Rusland kunnen dwingen aan te schuiven aan de onderhandelingstafel:

"Het is een bijzonder effectief wapen waarmee Oekraïne doelen diep in Rusland kan aanvallen", legt Rusland-correspondent Olaf Koens uit. "Maar ik verwacht niet dat het een game-changer zal worden, daarvoor zijn er te weinig van die raketten, en heeft Oekraïne niet de middelen om ze grootschalig in te zetten."

In de komende dagen moet blijken of het Witte Huis zijn geavanceerde kruisraketten aan Oekraïne wil verkopen, en onder welke voorwaarden Oekraïne het wapen zou mogen gebruiken.

"Veel hangt af van de persoonlijke chemie tussen deze twee leiders", vertelt Anna van Zoest, directeur van de Atlantische Commissie.

"Onder eerdere Amerikaanse presidenten zou ik zeggen dat zo'n diplomatieke top-ontmoeting met een lange aanlooptijd minutieus wordt voorbereid, en dat daarmee de contouren van een besluit al vroeg bekend zijn", gaat Van Zoest verder.

"Maar president Trump is iemand die uiteindelijk zelf de beslissing wil nemen. De overtuigingskracht van Zelensky rondom deze bijeenkomst is daarmee van groot belang."

De relatie tussen de Verenigde Staten en Oekraïne lijkt nu een stuk beter dan aan het begin van het jaar. Het dieptepunt was in februari, toen Trump nog maar net was begonnen aan zijn tweede presidentstermijn. Hij ontving Zelensky in het Witte Huis, maar die ontmoeting liep uit op een ruzie. 

Hieronder zie je beelden terug uit februari, toen Trump onder andere zei dat Zelensky 'speelt met een Derde Wereldoorlog'.

Inmiddels zijn de verhoudingen een stuk beter. "Dat komt enerzijds doordat Oekraïne heeft geïnvesteerd in de relatie met de VS, met behulp van Europese leiders die met Zelensky meereisden naar het Witte Huis. Er is geïnvesteerd in de persoonlijke relatie met Trump", legt Van Zoest uit.

"En anderzijds heeft de verbetering in de relatie te maken met het feit dat de Russen tot nog toe geen sjoege gaven op de pogingen van Trump om tot een vredesdeal te komen. Trump was geïrriteerd omdat hij dacht dat de Russen niet serieus wilden onderhandelen. Of dat na het telefoongesprek met Poetin anders is geworden, is lastig te zeggen."

Poetin ziet de ontwikkelingen met lede ogen aan, en dreigt met 'grote gevolgen' als Oekraïne Tomahawks krijgt. "In Rusland zijn er, logischerwijs, zorgen over die Tomahawk-leveringen", vertelt Olaf Koens. "Maar de Russen weten ook dat ze er weinig tegen kunnen doen, zolang ze zelf geen water bij de wijn doen en weigeren aan een onderhandelingstafel te gaan zitten."

"We zien steeds terugkeren dat Rusland dreigt dat het Westen een rode lijn is overgegaan", zegt Koens. "Dat gebeurde toen er tanks en straaljagers werden geleverd aan Oekraïne, toen Oekraïne een deel van Rusland binnenviel of militaire vliegvelden diep in Rusland aanviel."

"Maar de rode lijnen van Rusland zijn fictief, ze blijven maar verschuiven. Het enige wat de Russen kunnen doen is dreigen, en de Oekraïners laten zich daar niet door intimideren."

Hoewel de relatie tussen Oekraïne en de VS relatief goed is, daalt de militaire steun. In juli en augustus werd er 43 procent minder geleverd dan in de maanden daarvoor, meldt het Kiel Instituut, dat deze cijfers al sinds 2022 bijhoudt.

De wapenleveringen moeten juist weer gaan toenemen dankzij het nieuwe zogeheten PURL-initiatief, ook wel de 'prioriteitenlijst voor Oekraïne' genoemd. Volgens deze afspraak kunnen NAVO-lidstaten militaire hulp voor Oekraïne inkopen bij de VS. De VS verkopen dus wapens en doen ze niet cadeau, zoals onder president Joe Biden gebeurde.

Ook hier zal Zelensky met Trump over willen spreken in Washington. De afgelopen weken viel Rusland vaak het energiesysteem en de spoorwegen van Oekraïne aan, waardoor het land mogelijk een zware winter tegemoet gaat. Om de Russische aanvallen af te wenden, wil Oekraïne meer Amerikaanse luchtverdediging inkopen via het PURL-systeem.

"Het is nog te vroeg om in te schatten of Oekraïne door het PURL-initiatief krijgt wat het nodig heeft, maar deze afspraak is in ieder geval een belangrijke geste richting de Amerikanen. Europa wil de VS betrokken houden - door zelf het initiatief te nemen en de wapens voor Oekraïne in Amerika te kopen”, zegt Van Zoest.

"Onze verwachting vandaag is dat meer landen nog meer zullen doneren, dat ze nog meer zullen aankopen om Oekraïne te helpen, om dat conflict tot een vreedzaam einde te brengen", zei de Amerikaanse minister van Defensie Pete Hegseth op woensdag tijdens een bijeenkomst van alle ministers van Defensie van NAVO-lidstaten.

De Duitse minister van Defensie, Boris Pistorius, kondigde gisteren aan dat zijn land voor ruim twee miljard euro aan militaire steun wil inkopen voor Oekraïne. "Het pakket komt tegemoet aan een aantal dringende behoeften van Oekraïne. Het omvat luchtverdedigingssystemen, Patriot-raketten, radarsystemen en precisiegeleide artillerie, raketten en munitie", legde de minister uit.