Bedrijven keren Rusland rug toe: 'Vooral bang om geld te verliezen'
De lijst met bedrijven die Rusland de rug toe keren, wordt langer en langer. Google en dochterbedrijf YouTube maken bekend voorlopig geen advertenties meer te verkopen in het land en bedrijven van Shell tot IKEA sloten zich eerder al aan bij een oorlogsboycot. Maar niet alleen uit morele overwegingen, zegt historicus en Ruslandkenner Hubèrt Smeets. "Ze zijn bang voor hun geld."
Eerder lieten Facebook-moederbedrijf Meta, Google, YouTube en TikTok al weten dat ze de toegang tot Russische staatsmedia Sputnik en RT blokkeren in de EU. Ook bij Google Maps werden functies uitgezet.
Rijen bij IKEA
Gisteren besloot Ikea al om al zijn winkels in Rusland en Belarus voorlopig te sluiten. Dat zorgde direct voor enorme rijen van mensen die nog snel iets wilden inslaan. Ook Volkswagen heeft zijn fabrieken in Rusland gesloten. En oliebedrijven Shell, BP, Total en ExxonMobil trokken zich al terug.
Lego, Nike, Intel, de lijst is nog veel langer. Russen moeten het voorlopig doen zonder al deze Westerse merken. "Ze kunnen het moreel niet meer verantwoorden om te investeren in een land dat een agressieve oorlog voert", zegt Ruslandkenner Hubèrt Smeets, onder meer bekend van het blog Raam op Rusland.
'Geld kan niet meer weg'
Maar er is volgens hem nog een belangrijke en wellicht belangrijkere reden. "De Russische economie staat op omvallen", zegt hij. De bedrijven zijn feitelijk bang om geld te verliezen, omdat de Russische regering maatregelen neemt die ervoor zorgen dat zij hun geld niet meer uit Rusland kunnen halen.
"En daarmee dus hun aandeelhouders niet kunnen bedienen. Er zit een grote mate van eigenbelang in deze beslissing", aldus Smeets.
Weinig verdienen in Rusland
Door de sancties lopen bedrijven zoals IKEA volgens de kenner ook aan tegen allerlei logistieke problemen, ze kunnen hun waren lastiger in of uit Rusland halen. Het draagt bij aan het 'pauzeren' van allerlei operaties ter plaatse. "Maar ze weten ook dat er nu weinig te verdienen valt in Rusland", zegt hij.
Volgens Smeets stevent Rusland af op een faillissement. Het Kremlin kondigde een heus moratorium op faillissementen af, dat betekent feitelijk dat bedrijven niet failliet kunnen (of mogen) gaan en bijvoorbeeld beschermd worden tegen inbeslagnames. "Het is vrij bespottelijk. De rekening wordt zo vooruit geschoven", zegt hij.
Heel veel banen op de tocht
Gaat het land failliet, dan worden Russen afhankelijk van lokale productie. "Niet rijden in Volkswagen, maar in Lada en bellen met telefoons uit het jaar nul." Maar erger: door alle maatregelen en het terugtrekken van bedrijven, staan er volgens Smeets honderdduizenden banen op de tocht.
"Rusland maakt een buurland kapot, maar op de lange termijn ook zichzelf. De consequenties zijn heel groot." Of dat Poetin op andere gedachten brengt? "Ik heb geen hoge verwachtingen op korte termijn."
Het ene na het andere land komt met sancties tegen Rusland. Een pijnlijke exercitie voor Poetin? De Russische president haalt voorlopig zijn schouders op.