Chaos en geannuleerde vluchten op Schiphol, maar waar heb je als reiziger precies recht op?

1. Mijn vlucht wordt geannuleerd, krijg ik mijn geld terug?

Jazeker. Sowieso mag een luchtvaartmaatschappij je vlucht altijd annuleren of je vluchttijd wijzigen, mits ze je dit twee weken van tevoren laten weten. Als de vlucht niet gaat, mag je kiezen. Een andere vlucht of je geld terug.

Het gaat bij een andere vlucht om de eerstvolgende vlucht die gaat, als er plek is. Weigert de luchtvaartmaatschappij je om te boeken? Dan mag je zelf bij een concurrent een andere vlucht boeken en de kosten ervan declareren bij de luchtvaartmaatschappij die je vlucht annuleerde. 

Als je minder dan twee weken van tevoren hoort dat je vlucht niet doorgaat, geldt dit ook. Dan heb je soms ook recht op vergoeding van extra gemaakte kosten. Als je op de luchthaven moet wachten en daar wat eet of een hotel nodig hebt, moeten ze ook die kosten vergoeden.

Overigens kan je vakantie niet zomaar in het water vallen. In principe moet de luchtvaartmaatschappij gewoon een alternatieve vlucht regelen. Mogelijk heb je ook nog recht op een schadevergoeding. Hoe hoog die is, hangt van de vertraging en van de lengte van de vlucht af.

2. Ik heb een pakketreis geboekt en nu gaat mijn vlucht niet door. Wat dan?

Je moet aankloppen bij de reisorganisatie. Die moet je het hele bedrag terugbetalen als er geen alternatieve vlucht is. Je hebt immers voor een compleet pakket geboekt, waaronder hotel, huurauto, vlucht en soms transfers van en naar de luchthaven.

Heb je zelf een losse vlucht geboekt, dan heb je een probleem. Dan kun je het geld van de vlucht terugvorderen, maar komen de andere kosten voor eigen rekening. Soms moet je het hele bedrag ophoesten, soms alleen de annuleringskosten. Wel kijkt de Consumentenbond of gedupeerde reizigers hiervoor een massaclaim in kunnen dienen bij de luchthaven.

3. Ik ben omgeboekt naar een andere vlucht die later gaat of in een andere plaats vertrekt. Wat zijn mijn rechten?

Het gaat hierbij om de vraag of het aanbod redelijk is. Als je niet van Schiphol vertrekt maar vanaf bijvoorbeeld Brussel, zal de rechter dit waarschijnlijk als redelijk beschouwen. Als je pas omgeboekt wordt als je al op Schiphol bent, moet de luchtvaartmaatschappij wel de extra reiskosten betalen. Ook als je vlucht later gaat, gaat het om de vraag of het redelijk is.

Een dag later vliegen? Jammer voor je, maar vaak moet je dit accepteren, zo zegt de Consumentenbond daarover. Het is maatwerk, bij een vakantie van een week is één gemiste vakantiedag geen ramp. Ga je een weekend naar Londen, dan wordt het anders.

Je kunt sowieso geld terugvragen voor de gemiste vakantiedag. Soms krijg je een compleet andere reis aangeboden. Is het alternatief dat wordt aangeboden niet vergelijkbaar? Bijvoorbeeld omdat je naar Spanje wilde en ze nu een vlucht naar Turkije bieden. Dan mag je de overeenkomst ontbinden. Je krijgt dan je geld terug.

4. Leuk wat je zegt, maar mijn luchtvaartmaatschappij of reisorganisatie geeft niet thuis. Ik krijg geen cent terug?

Vervelend zeg. Krijg je geen geld terug en heb je betaald met een creditcard? Dan heb je extra bescherming en kun je de creditcardmaatschappij vragen om de betaling terug te draaien. Als dat niet lukt kun je altijd naar de rechter. Dat kost wel geld, maar als je de rechtszaak wint, kun je de andere partij de juridische kosten laten betalen.

Er zijn ook claimorganisaties, die doen niets anders dan het terughalen van geld bij luchtvaartmaatschappijen. Het is no cure no pay. Je betaalt de claimorganisatie dus pas voor hun werk als ze ook echt geld terughalen voor je. Hun tarief wisselt, maar het gaat ongeveer om een derde van de terugbetaling.

Beroept je reisorganisator of luchtvaartmaatschappij zich op overmacht en verwijzen ze naar Schiphol? Dat mag niet. Toen je een vliegticket kocht of reis boekte sloot je een contract af met de vliegmaatschappij of reisorganisatie en niet met Schiphol. Je contractpartner hoort dan ook je geld terug te geven en moet het daarna zelf terug zien te halen bij Schiphol. Laat je dus niet van het kastje naar de muur sturen.

5. Ik weet nog niet of mijn reis doorgaat, wat moet ik nu doen?

Wat je ook doet, annuleer de reis zelf niet. In onzekerheid leven is niet fijn, maar als je zelf annuleert heb je nergens recht op. Wacht gewoon maar af dus, tot je iets van de reisorganisatie of luchtvaarmaatschappij hoort.

Wie bepaalt welke vluchten doorgaan?

Schiphol maakte gisteren bekend dat het tussen 7 en 31 juli vluchten moet schrappen, en mogelijk ook in augustus. Het kan in die juli-periode 13.500 passagiers per dag minder aan, vanwege het tekort aan personeel in de beveiliging.

Hoe werkt dat schrappen? De luchthaven klopt hiervoor eerst aan bij slotcoördinator Hugo Thomassen. Met een team van vier mensen bekijkt hij hoeveel stoelen een maatschappij op een dag bezet mag hebben. “Er geldt geen voorrangsbeleid voor pakketreizen of bepaalde bestemmingen”, vertelt Thomassen. “Er wordt niet gekeken naar de aard van de vlucht.”

De opdracht te schrappen gaat naar rato: hoe meer passagiers een maatschappij vervoert, des te meer stoelen het moet inleveren. Stoelen schrappen betekent echter niet automatisch vluchten schrappen. Een vlucht kan met minder mensen aan boord vertrekken, of vanaf een andere luchthaven. Die afweging moet elke luchtvaartmaatschappij zelf maken.