Zorgpremie zal nog verder stijgen: 'We staan pas aan begin van vergrijzing'
De zorgpremie gaat volgend jaar fors omhoog. Voor het basispakket ben je in 2024 waarschijnlijk rond de 150 euro kwijt. Hoe lang blijven de zorgpremies nog stijgen? En wat betekent dit voor de betaalbaarheid van de zorg? "We zullen keuzes moeten maken. Waar in de zorg kan het wat minder?"
De premie voor het basispakket van verzekeraar DSW stijgt in 2024 met 11,50 euro per maand. Daarmee wordt de goedkoopste zorgverzekering 149 euro per maand.
Jaarlijkse stijging zorgpremie
De stijging van 8,4 procent is de grootste bij DSW sinds de Zorgverzekeringswet in 2006 werd ingevoerd. Het kabinet raamde met Prinsjesdag al dat er gemiddeld zo'n 12 euro per maand bij zou komen.
In de afgelopen tien jaar steeg de zorgpremie ook jaarlijks, zij het minder hard. Gemiddeld ging de premie jaarlijks met 4,5 procent omhoog.
"We hebben nu een exceptioneel hoge stijging", zegt Patrick Jeurissen, hoogleraar betaalbare en toegankelijke zorg bij het Radboudumc. "Dat komt omdat de inflatie hoog is en er zijn hogere lonen in de zorg-cao's afgesproken. De zorg is een heel loongevoelige sector en dat zien we nu met enige vertraging terug in de premie."
De inflatie was vorig jaar gemiddeld 10 procent. In 2023 tot nu toe gemiddeld 5,6 procent. De zorgkosten bestaan voor 70 procent uit loonkosten. Ziekenhuispersoneel kreeg eerder dit jaar een loonsverhoging van 12 tot 15 procent, die deels wordt betaald uit de zorgpremie.
Meer betalen, minder gebruiken
DSW-topman Aad de Groot luidde bij de bekendmaking van de premie de noodklok over de stijgende premies. Die zijn volgens hem op de lange termijn niet meer houdbaar. Ook in de Tweede Kamer leven zorgen over de jaarlijkse verhoging. Onder andere SP, GroenLinks, PvdA en PVV denken dat de zorg voor steeds meer mensen onbetaalbaar wordt, waardoor zij zorg gaan mijden.
"We weten dat als je zelf meer moet betalen voor zorg, je er ook minder gebruik van gaat maken", zegt Jeurissen daarover. "Het is niet een heel sterk effect, maar het is er wel."
Om de personeelskrapte in de zorg tegen te gaan, vliegen ziekenhuizen verpleegkundigen in uit de Filipijnen:
Hoogleraar Jeurissen denkt dat de zorgkosten de komende jaren zullen blijven stijgen. Dat beaamt Wim Groot, hoogleraar gezondheidseconomie aan Maastricht University. Hij noemt onder andere de vergrijzing, nieuwe behandelmethodes en krapte op de arbeidsmarkt als redenen dat de premies voorlopig niet zullen zakken.
Vergrijzing is probleem
Op dit moment zijn de stijgende zorgkosten nog houdbaar, denkt Jeurissen, omdat de Nederlandse zorg niet exceptioneel duur is in vergelijking met de ons omringende landen. In de toekomst hebben we wel echt een probleem, zegt hij. "We staan nog maar aan het begin van de vergrijzing."
Om de zorg ook in de toekomst betaalbaar te houden, zijn er volgens hem drie opties: het basispakket zorg verkleinen, patiënten meer laten betalen en de doelmatigheid van de zorg verbeteren. Op dat laatste zet men nu het liefst in, zegt Jeurissen. "Dan hoef je het zorgpakket niet kleiner te maken en hoeven mensen ook niet meer te betalen."
Terwijl we eigenlijk heel veel dingen tegelijk zouden moeten doen, stelt hij. "Net als bij het klimaat. Alleen meer zonnepanelen leggen is ook niet genoeg. Zo zullen we keuzes moeten maken over sommige dure zorgvormen, zoals dure geneesmiddelen. En ook aan de indirecte kosten zouden we meer moeten doen."
Het is nodig de vraag te stellen waar het in de zorg wat minder kan, meent Groot. Zo hebben we in Nederland heel uitgebreide ouderenzorg en zien we veel kinderen in de jeugdzorg. "Bij deze onderwerpen kun je je afvragen of het niet wat minder kan."
Groot vindt ook dat verzekerden zelf kritisch moeten kijken naar welke zorg ze nodig hebben. "Je ziet dat veel mensen zijn oververzekerd voor zorg die ze eigenlijk niet nodig hebben. Het is goed om kritisch te kijken naar wat echt belangrijk is. Zo kun je je afvragen of je met een gezond gebit wel een aanvullende tandartsverzekering nodig hebt als je alleen af en toe voor controle gaat."