NS-topman Koolmees verwacht meer overlast voor reiziger: 'Balen we zeer van'
Treinreizigers zijn voorlopig nog niet af van vertragingen, omreizen en volle wagons. "In de tweede helft van het jaar staan nog flink wat werkzaamheden gepland", zegt NS-directeur Wouter Koolmees. "Helaas hebben we nog steeds een pittig najaar in het vooruitzicht."
Koolmees zegt dat er gewerkt gaat worden aan meerdere knooppunten. Dit geldt ook voor de jaren hierna. "Dan gaat Prorail door met vervangings- en uitbreidingsinvesteringen." Oftewel: de bestaande infrastructuur wordt nog verder aangepakt.
Het afgelopen jaar hebben veel reizigers het al flink voor de kiezen gehad. Zo lag deze zomer het treinverkeer van en naar het belangrijke overstapstation Amersfoort weken stil. Ook op andere plekken waren er werkzaamheden. En ook de komende jaren zijn reizigers daar nog niet vanaf.
Vier sporen tussen Rotterdam en Den Haag
Bij Schiphol zijn er tot 2027 werkzaamheden, want de hele tunnel gaat op de schop, aldus Koolmees. "Tussen Rotterdam en Den Haag worden vier sporen aangelegd", waarschuwt hij, die dat tegelijkertijd 'goed nieuws' noemt.
"Op dat laatste traject puilen de treinen uit en kun je bijna niet zitten, dus het zorgt in de toekomst voor meer capaciteit. Op de korte termijn gaat het gepaard met overlast voor de reiziger en daar balen we zeer van."
"We doen in 2025 ongeveer evenveel als in 2024 en dat is 30 procent meer dan in 2020", zegt topman John Voppen van spoorbeheerder ProRail over het aantal werkzaamheden. Tot 2030 zal het aantal werkzaamheden 'op dat niveau' zijn, aldus Voppen.
"We werken met man en macht om onze doelen te halen, maar het gaat heel lastig worden." Dat komt mede doordat veel infrastructuur verouderd is. "Die is elke veertig jaar aan vervanging toe." Het toekomstbestendig maken van het spoor kost ook nog eens extra tijd volgens Voppen.
Op de onderstaande plekken wordt dit jaar nog aan het spoor gewerkt. Kijk op de site van NS of Prorail voor een uitgebreid overzicht.
Koolmees wil niet alleen maar negatief zijn. Hij looft het werk dat ProRail de laatste jaren heeft verzet en hij roemt zijn collega's bij NS, die 'snoeihard werken'. Ook zegt hij dat er de laatste maanden meer treinen zijn ingezet, waardoor de kans op een zitplek toeneemt. "Dat is het gevolg van het harde werk van NS'ers."
Daarbij moet wel gezegd worden dat de capaciteit nog steeds niet op orde lijkt te zien en dat er nog te veel treinen niet op tijd komen. Voor op de hogesnelheidslijnen. Zo mogen treinen die normaal gesproken 300 kilometer per uur rijden op sommige stukken spoor maar 80 kilometer, omdat de viaducten waarover ze rijden te instabiel zijn.
Duurdere treinkaartjes
Ondertussen dreigen treinkaartjes alleen maar duurder te worden, waarschuwde Koolmees eerder al. Hij herhaalt die waarschuwing nu nog eens. "Dat ligt als een steen op mijn maag."
Daarom hoopt hij op financiële steun uit politiek Den Haag. "Laten we samen tot een oplossing komen." Hij zegt dat de kosten voor de NS zelf ook flink zijn toegenomen door onder meer loonsverhogingen, duurder materiaal en doordat elektriciteit meer kost.
Ook problemen op de weg
Er wordt overigens niet alleen aan het spoor gewerkt, maar ook aan de weg getimmerd. Dit kan ook voor de nodige overlast zorgen. Werkzaamheden aan de A2 zorgden onlangs voor een verkeerschaos in de provincie Utrecht.
Medewerkers van de gemeente Nieuwegein voelden zich genoodzaakt om koeken en water uit te delen aan automobilisten. Doordat de werkzaamheden nog niet klaar zijn, is het ook niet over met die overlast.
"Sinds de Tweede Wereldoorlog is er veel infrastructuur aangelegd in Nederland. Die loopt nu tegen het einde van hun levensduur aan", zegt Marcel Hartogh, hoogleraar infrastructuur aan de TU Delft, als hem wordt gevraagd naar de verklaring voor alle werkzaamheden.
"De snelwegen slijten sneller dan voorheen omdat die intensiever gebruikt worden en de voertuigen zwaarder zijn geworden", vervolgt hij. Hij zegt dat het efficiënter is om alles in één keer voor lange tijd af te sluiten, dan om steeds een klein beetje in de nacht aan te pakken. Daarnaast is het volgens hem onveiliger werken in de nacht.
Onderhoud niet sexy
Personeelskrapte wordt door hem ook genoemd als oorzaak van de overlast. "En personeel kan ook nog eens eisen stellen. Ze willen niet alleen maar in de nacht of in het weekend werken."
Hartogh hoopt dat de overlast een signaal is richting de politiek. "De vorige kabinetten hebben te weinig geld uitgegeven aan onderhoud van infrastructuur. Het is niet sexy om een bestaande weg of brug te onderhouden." Zo kijken andere Nederlanders er volgens hem ook tegenaan. "We leggen liever nieuwe dingen aan."