2024 opnieuw pittig jaar voor treinreizigers door vele werkzaamheden
Treinreizigers wacht opnieuw een jaar met improviseren en een langere reis dan normaal. In 2024 wordt er nog meer aan het spoor gewerkt door ProRail dan dit jaar. Vanwege een tekort aan personeel gebeurt dat in het noorden van het land zelfs buiten de schoolvakanties.
De spoorbeheerder probeert grote werkzaamheden altijd zoveel mogelijk op tijdstippen uit te voeren waarop het rustig is op het spoor. Om zo min mogelijk hinder te veroorzaken voor reizigers plant de organisatie werkzaamheden daarom in tijdens weekenden, 's nachts of in vakantieperioden.
Personeelstekort
Dat lukt niet meer, vanwege personeelstekorten bij ProRail zelf en de aannemers die het overheidsbedrijf inhuurt om de werkzaamheden uit te voeren. Hierdoor wordt steeds vaker ook overdag en doordeweeks aan het spoor gewerkt.
Dat gebeurt dit jaar ook al. ProRail heeft dit jaar 40 grote projecten waarbij het spoor langer dan drie doordeweekse dagen niet gebruikt kan worden vanwege werkzaamheden. Volgend jaar zijn het er 41. Op het kaartje hieronder zie je waar.
De meest in het oog springende zijn de grote werkzaamheden rond Leeuwarden. Die vinden namelijk buiten de zomervakantie plaats. Dat kan niet anders vanwege de grote hoeveelheid werk aan het spoor én het personeelstekort.
Door de krappe arbeidsmarkt is er een felle concurrentiestrijd om personeel tussen onderhoudsbedrijven onderling. Dat drijft de lonen op en zorgt ervoor dat werknemers meer kunnen eisen op het gebied van werktijden.
Vijf weken lang
In Friesland gaat de spoorbeheerder volgend jaar vanaf juni vijf weken lang overdag op meerdere trajecten aan de slag met groot onderhoud. Zo gaat vanaf station Leeuwarden, waar dagelijks zo'n 10.000 reizigers komen, van maandag 17 juni tot en met dinsdag 9 juli - op het laatste weekend na - alleen de trein van en naar Groningen.
Van en naar Harlingen, Sneek en Akkrum (richting Heerenveen) is dan geen treinverkeer. Dat heeft ook gevolgen voor reizigers naar andere delen in het land. Ook wordt gewerkt bij Deinum, tussen Heerenveen en Steenwijk en tussen Akkrum en Wolvega. Waar treinen niet rijden, worden bussen ingezet.
Dreigend verkeersinfarct
De werkzaamheden in perioden dat het eigenlijk helemaal niet zo rustig is op het spoor, vinden vooral in het noordoosten van Nederland plaats. In de rest van Nederland kan dat niet, want dat zou leiden tot een verkeersinfarct, legt ProRail uit.
Bovenop de grote projecten werkt ProRail dit jaar ook gewoon in de weekenden aan het spoor, waardoor er dan geen treinen rijden. Dit jaar ging het om ongeveer 875 van deze zogeheten buitendienststellingen. Volgend jaar zijn het er 1280, verwacht ProRail, een stijging van 46 procent.
De extra overlast wordt overigens niet alleen door werkzaamheden veroorzaakt, vertelt ProRail. Soms komt het door een combinatie van factoren, bijvoorbeeld omdat er ook een groot evenement plaatsvindt waar extra treinen voor worden ingezet.
Dat was het geval bij de Formule 1-race in Zandvoort. Dit evenement legt zo'n zware druk op de NS dat het zelfs gevolgen heeft voor de dienstregeling in de rest van het land. Maar dat is wel een uitzondering op de regel, vertelt een woordvoerder van het spoorbedrijf.