NHG-garantie moet flexwoning uit verdomhoekje helpen
De NHG-hypotheek zou ook beschikbaar moeten komen voor mensen die een flexwoning willen kopen, zegt het fonds achter de Nationale Hypotheekgarantie zelf. Deskundigen zijn voorzichtig positief, maar vragen zich af of dit type woningen niet beter door professionele partijen verhuurd kan worden.
Flexwoningen zijn huizen die in de fabriek worden gebouwd en in z’n geheel op een tijdelijke locatie worden neergezet. Na 15 of 20 jaar, als de grond nodig is om een woonwijk of bedrijventerrein te creëren, kunnen deze huizen met een vrachtwagen naar een andere locatie worden gebracht.
Stuk goedkoper
Omdat de eigenaars van flexwoningen de grond niet hoeven te kopen, maakt het deze vorm van wonen een stuk goedkoper dan reguliere woningbouw. Voor een flexwoning betaal je zo'n 180.000 euro, terwijl een nieuwe, permanente woning gemiddeld 450.000 euro kost.
Toch komt de bouw van flexwoningen momenteel nog niet goed op gang, omdat gemeenten moeite hebben met het aanwijzen van tijdelijke locaties waar ze geplaatst kunnen worden.
Maar ook voor kopers is het lastig om een flexwoning aan te schaffen, omdat banken terughoudend zijn met de financiering ervan. Dat heeft te maken met de onzekerheid over de restwaarde. Wie garandeert dat er over 15 of 20 jaar een nieuwe plek voor die woning is, wat kosten de verplaatsing en renovatie na die periode, en is dan de woning al die kosten nog wel waard?
Risico's restschuld wegnemen
De Nationale Hypotheekgarantie (NHG) is een stichting die namens de overheid en de hypotheekverstrekkers aan consumenten een vangnet biedt als zij hun hypotheek niet meer kunnen betalen. De NHG wil nu via een proef in diverse gemeenten de risico's op een restschuld bij een flexwoning wegnemen, zoals dit ook bij een reguliere NHG-hypotheek gebeurt.
Dat werkt zo: wie een NHG-hypotheek afsluit betaalt een verzekeringspremie, zo'n 0,6 procent van het hypotheekbedrag. In ruil daarvoor garandeert de NHG dat de koper niet met een restschuld bij de bank blijft zitten als de woning onverhoopt verkocht moet worden, bijvoorbeeld bij een scheiding of bij arbeidsongeschiktheid.
"NHG maakt zich zorgen over de sterk gestegen huizenprijzen. Het is belangrijk dat er op korte termijn meer betaalbare koopwoningen gebouwd worden", zegt NHG-directeur Carla Muters. "We geloven dat flexwoningen op grond met tijdelijke woonbestemming hieraan een bijdrage kunnen leveren."
Volgens Rabobank-econoom Stefan Groot is het in beginsel goed nieuws dat mensen flexwoningen kunnen kopen met NHG-garantie, omdat kopers daarmee profiteren van de voordelen van eigenwoningbezit, zoals de hypotheekrenteaftrek.
Tegelijkertijd blijven er bij flexwoningen altijd vraagtekens bestaan over de toekomstige locatie en de kwaliteit, zegt Groot. "De risico's zijn voor particulieren en beleggers weliswaar vergelijkbaar, maar een belegger kan deze risico's waarschijnlijk gemakkelijker dragen en is ook beter in staat om risico's te spreiden."
Minder vermogen
Hoogleraar stedelijke economie en vastgoed Hans Koster (VU) waarschuwt dat er, zelfs met NHG-garantie, nog allerlei risico’s overblijven die onvergelijkbaar zijn met de aankoop van een 'echt' huis. Zo bouwen woningeigenaren veel minder vermogen op dan reguliere kopers.
Volgens Koster zijn flexwoningen misschien beter geschikt om snel veel meer ruimte te creëren in de particuliere verhuurmarkt.
"Als de risico's niet significant kunnen worden verminderd is het beter om flexwoningen aan te laten bieden door zakelijke partijen", zegt Koster. "Ik zie hierin juist een kans voor private marktpartijen om het aantal particuliere huurwoningen te vergroten."