Ondernemen als tiener: 'Leeftijdsgenoten gingen uit, ik niet'

Het nieuwe schooljaar is van start. Voor duizenden scholieren betekent dat niet alleen met de neus boven de boeken zitten, maar ook een eigen bedrijf runnen. Volgens de Kamer van Koophandel is het aantal ondernemers onder de 21 jaar fors gegroeid. Stonden er in 2014 nog 9.608 jongeren ingeschreven in het Handelsregister, tegenwoordig zijn het er 40.167.

Stage zoeken

Daniël van Iwaarden is 17 jaar als hij in 2010 mediabedrijf Trainews Media opricht. Samen met mede-eigenaar Huibert Goedegebure leert hij voor junior accountmanager op het Hoornbeeckcollege in Goes.

De jongens doen in hun laatste jaar mee aan het project studentenbedrijf, waar je een onderneming opstart om die aan het einde van het project weer te ontmantelen. "Je leert een product te bedenken, samen te werken en aan financiering te komen", aldus Van Iwaarden.

'Zijn' groepje zet een online stageplatform op en geeft een hard copy vacaturekrant uit. "Tijdens onze opleiding merkten we namelijk zelf hoe moeilijk het was een goede stageplek te vinden. Wij wilden leerlingen en werkgevers verbinden." 

Veertien advertenties à 1600 euro per stuk verkopen ze, en bekostigen zo het uitgeven van 170.000 exemplaren. "Als studenten hadden we veel goodwill."

Als het project is afgelopen, maken Van Iwaarden en Goedegebure een doorstart met Trainews Media. "Het studentenbedrijf had ons enorm gemotiveerd. Bovendien hadden we zo meteen werk na onze opleiding."

Hun stageplatform bouwen ze om naar een nieuwe portal 'verspreiden.com', waar ondernemers zelf een krant of flyer kunnen samenstellen. "Alles verliep automatisch. We konden in de klas zijn en tegelijkertijd omzet genereren. Kwam er een order binnen, dan hoorden we 'ping' op onze mobiel. Huibert en ik knipoogden dan naar elkaar: mooi."

Avonden achtereen aan het werk

Na tien jaar bestaat Trainews Media nog steeds. Het bedrijf helpt ondernemers inmiddels ook met online campagnes en direct mailings, en draait een omzet van ruim 1 miljoen euro.

Wat wel anders is? "Als jonge ondernemer was ik vooral gefocust op sneller gaan, op méér." Avonden waren hij en Goedegebure bezig de website te verbeteren, klanten binnen te halen. "Je laat daardoor je sociale leven versloffen. Leeftijdgenoten gingen uit, wij zaten in ons kantoorpandje te werken."

De volwassen Van Iwaarden zou dat niet mee zo snel doen. "Ook omdat ik nu in een andere levensfase zit – ik ben getrouwd en heb twee kinderen. Ik heb andere prioriteiten."

Het is twaalf uur overdag als ze in de Leidse bierbrouwerij Pronck aan het bier proeven zijn. Drie nieuwe smaken komen langs. Oprichter Benjamin Wegman neemt een slokje. "Mooi. Fris." Voor hem is dit gewoon een werkdag.

Lekker nerden met bier

Wegman begint in 2012 met bierbrouwen. Hij zit in het laatste jaar van zijn studie Fiscaal recht aan de Universiteit Leiden. "Samen met enkele jongens uit de jaarclub besloten we een keer bier te maken. Gewoon voor de lol. Helemaal niet met de ambitie om een brouwerij te starten."

Ze bekijken eerst tutorials op YouTube. "Maar ik ben een redelijke nerd, dus ik las op internetfora alles over zelf bier brouwen, van a tot z. Heerlijk, die hyperfocus."

Een jaar later kopen hij en drie medestudenten een brouwketel en maken ze hun eerste bier: India Pale Ale. Fast forward naar 2024: inmiddels brouwen ze 12.000 liter bier en limonades per maand.

Cijfers KvK: 'Online marketing populair'

Niet alleen het aantal jonge ondernemers onder de 21 jaar groeit fors. Steeds meer kinderen van tien tot en met veertien jaar schrijven zich in bij de Kamer van Koophandel (KVK) – van 161 in het eerste kwartaal van 2020 naar 355 dit jaar.

Volgens Jessica van El, adviseur Jong Ondernemerschap bij de Kamer van Koophandel, wordt het ondernemersvuur vooral aangewakkerd op school of tijdens de studie. "Ook zien jongeren op sociale media inspirerende verhalen van andere jonge ondernemers."

De meesten starters zetten een eigen webshop op in persoonlijke verzorging of kleding. Of ze zoeken het in "alles wat met online te maken heeft." Van El: "Denk aan online marketing, het bouwen van een website of het maken van video's."

Voor ondernemen geldt geen minimale leeftijd. Maar, zegt Van El, neem als minderjarige wel één van je ouders mee naar de inschrijving.

Verder verkoopt de brouwerij ook pakketten met streekproducten – "begonnen in coronatijd, een groot succes" - geven workshops en cateren op evenementen. Hun klanten zijn met name slijterijen, cafés en restaurants in de regio.

Dertig mensen werken inmiddels bij de brouwerij. Dat was voor Wegman misschien wel de grootste stap. "Om van nul naar iemand in dienst te gaan. Ineens heb je verplichtingen en is iemand anders van jouw bedrijf afhankelijk." Omzet wil de ondernemer niet prijsgeven. "Maar we groeien elk jaar met 25 tot 30 procent."

Nu heeft de ondernemer "drie lieve kinderen die hij óók aandacht geeft." De jónge Wegman begon om 8 uur 's ochtends en sloot de deur om 11 uur 's avonds. "We maakten toen vooral pret. Nu denk ik: er moet ook productie gemaakt worden."

'Ik wil dat mensen het mooi blijven vinden om hier te werken'

En waar Wegman zich in de beginjaren vooral bezighield met de details – hoe smaakt het bier, wat is de kleur – focust hij nu ook op het opzetten van nieuwe activiteiten. "En om mijn mensen te blijven uitdagen. Dat ze het mooi blijven vinden om hier te werken."

Wat hij geleerd heeft in de afgelopen tien jaar? "Dat ondernemen dynamisch is en je niet op alles kunt anticiperen. Corona is denk ik het beste voorbeeld. Je moet een flexibele geest hebben."