Zo kun je straks toch blijven werken als zzp'er
Veel zzp'ers maken zich ongerust. Ze mogen volgend jaar mogelijk niet meer ingehuurd worden voor klussen die iemand ook in loondienst kan doen. Maar wat kan nog wel en hoe zorg je dat de belastingdienst je als ondernemer ziet? Helpt bijvoorbeeld het opzetten van een bv?
We schreven er al vaker over. Vanaf januari gaat de Belastingdienst handhaven op schijnzelfstandigheid bij zelfstandigen zonder personeel. Het gaat om de Wet deregulering beoordeling arbeidsrelaties (DBA), die in 2016 is ingevoerd.
De handhaving van de wet werd meerdere keren opgeschort omdat er onduidelijkheid was over de uitvoering. Die duidelijkheid is er na verschillende uitspraken van de rechter nu wel, aldus de fiscus. Wat mag je volgend jaar nog wel als zzp'er? En hoe vergroot je de kans dat de belastinginspecteur je als ondernemer ziet?
Ik verkoop als zzp'er zelfgemaakte lampen aan particulieren en bedrijven, mag ik daarmee doorgaan?
Jazeker. Nederland telt ongeveer 1,2 miljoen zelfstandigen. Bij ongeveer 200.000 tot 250.000 daarvan gaat het om schijnzelfstandigheid, aldus schattingen. Het merendeel van de zzp'ers kan dus blijven doen wat ze al deden: hun producten of diensten aanbieden bij particulieren of bedrijven. Denk bijvoorbeeld aan een schilder die bij verschillende bedrijven schildert of aan iemand die een webshop heeft.
Ik werk in de kinderopvang in roosterdienst en volg de instructies van van de klant. Als zzp'er mag dat niet meer, wel als ik een bv opzet?
Of het nu een bv is, een corporatie, een maatschap of een vennootschap onder firma (vof), de vorm en structuur doen er weinig toe. Daar moet je de oplossing niet in zoeken. Het gaat om de feitelijke manier van werken in de praktijk. Wat voor rechtsvorm je bedrijf op papier heeft, voegt weinig toe.
Zzp'er is sowieso geen begrip dat de wet kent. Bij de Kamer van Koophandel ben je waarschijnlijk ingeschreven als eenmanszaak, dat is de goedkoopste methode. Voor de inschrijving van een bv moet je naar de notaris, dan ben je minstens 500 euro kwijt.
Een bv opzetten heeft alleen zin als je in een grijs gebied zit. Je zit ergens tussen een echte ondernemer en schijnzelfstandigheid in. Dan kan, gecombineerd met andere criteria die op ondernemerschap wijzen, een BV net de doorslag geven ten opzichte van die eenmanszaak.
Ik geef les op drie verschillende scholen en heb dus drie opdrachtgevers. Dat is toch genoeg?
Nee, helaas. Dat was onder de oude verklaring arbeidsrelatie (var) wel zo, maar in de wet DBA staat niet omschreven hoeveel klanten je moet hebben. Je moet laten zien dat je aan de weg timmert als ondernemer. In de meeste gevallen doe je dat niet als je één klant hebt, maar theoretisch kan het zo zijn dan iemand met één klant meer ondernemerscriteria afvinkt dan iemand met drie of meer klanten. Drie opdrachtgevers kan ook betekenen dat je drie keer een parttime baan hebt.
Simpelweg toetst de fiscus straks of jouw arbeidsrelatie straks meer kenmerken vertoont van een arbeidsovereenkomst of van ondernemerschap. Werk je bijvoorbeeld met eigen gereedschap en materialen? Behoort het werk wat je doet tot een kernactiviteit van de opdrachtgever? De school zal bijvoorbeeld nog wel een schilder op zzp-basis in mogen huren, maar waarschijnlijk geen docent of conciërge meer.
Wat moet ik nu doen?
Als je zzp'er bent en wilt blijven, dan zul je op een andere manier moeten gaan werken. Richt je werk anders in. Bijles geven aan particulieren mag als docent bijvoorbeeld nog wel. En als verpleegkundige kun je je ook door een particulier laten inhuren. Belangrijk is dat je goed scoort op criteria die wijzen in de richting van ondernemerschap.
Probeer criteria om te buigen. Werk je bijvoorbeeld als cameraman in de mediawereld en gebruik je de apparatuur van het productiebedrijf? Dat is een minnetje. Daar kun je wat aan doen. Spreek bijvoorbeeld met je opdrachtgever af dat jij die apparatuur voor een bepaalde prijs van hem huurt en dat je daarvoor een zakelijke factuur krijgt.
En heb je een mailadres van de opdrachtgever waar jij op gemaild wordt? Zet dat dan om in een extern mailadres. Dat duidt voor de fiscus weer iets meer op externe inhuur. Zet onder je handtekening ook vooral het logo van je eigen onderneming.
Onderscheid jezelf dus op zoveel mogelijk punten van de werknemers in loondienst. Blijf ook weg van personeelsfeestjes. Je bent namelijk geen personeel, maar een relatie. Zorg voor een externe website en werk aan je acquisitie.
En zet de zaken gedetailleerd op papier in je opdrachtovereenkomst. Stel, je wordt ingehuurd als projectleider. Zet er dan de taken bij, want de ene projectleider is qua takenpakket de andere niet.
Mocht je nu echt niet meer als zelfstandige kunnen werken, overweeg dan loondienst of detachering. Een nulurencontract is ook een optie, al wil de overheid ook die op termijn afschaffen.
Ik werk als hr-medewerker en vervang het vaste personeel tijdens hun vakantie. Mag dat nog?
Helaas. Dat mag niet meer. Dat geldt ook voor vervanging bij piekdrukte en ziekte. De Belastingdienst kijkt niet naar de reden waarom je iemand vervangt. Als jij tijdens je vervanging hetzelfde werk gaat doen als degene die er even niet is, is dat waarschijnlijk schijnzelfstandigheid.
Eerder deed de rechter uitspraak in een zaak over zzp-maaltijdbezorgers van Deliveroo. Je ziet het in deze video: