Nieuwe naam voor berg en windenergie op pauze: de opvallendste plannen van Trump op een rij
Er zijn weleens mensen die een minder productieve eerste werkdag hebben dan Donald Trump had. Op de eerste dag van zijn tweede presidentstermijn tekende hij tientallen besluiten met ingrijpende en opmerkelijke maatregelen. Ook draaide hij met een pennenstreek tachtig maatregelen van voorganger Joe Biden terug.
Een deel van de nieuwe plannen van Trump was al uitgelekt en een deel ervan is symbolisch. Maar er zitten ook verrassende maatregelen tussen, met mogelijk grote impact op de VS en de rest van de wereld. We zetten de belangrijkste decreten op een rij. Decreten zijn presidentiële opdrachten waar het Congres niet over hoeft te stemmen. Dat scheelt tijd.
In een speech vertelde Trump over zijn belangrijkste plannen. Deze kun je hieronder bekijken.
Trump trekt zich terug uit de wereldwijde belastingdeal van de OESO waarbij bedrijven minimaal 15 procent winstbelasting moeten betalen. Deze afspraak was gemaakt onder Biden, met bijna andere 140 landen. In de VS betalen bedrijven ongeveer 10 procent belasting over hun winst.
En dat is niet het enige belangrijke wereldwijde akkoord waar Trump een streep door zet. Hij trekt de VS ook terug uit de wereldgezondheidsorganisatie WHO. Die heeft de coronapandemie helemaal verkeerd aangepakt, geeft Trump als reden. Daarnaast vindt hij dat de VS buitenproportioneel veel moeten afdragen aan de WHO, in vergelijking met bijvoorbeeld China.
Wéér uit klimaatakkoord
Daarnaast stapt de VS opnieuw uit het klimaatakkoord van Parijs. Amerika komt weer op de eerste plaats, aldus Trump. De internationale akkoorden kosten de Amerikaanse belastingbetaler alleen maar geld en dreigen de economie te beschadigen of lam te leggen.
In het verlengde daarvan roept Trump de noodtoestand uit voor energie. Dat is vooral handig om milieuregels op te schorten, of buiten werking te stellen, die het winnen van fossiele energie bemoeilijken. Het zogenoemde decreet 'Unleashing American Energy' geeft ruim baan aan het exploiteren van energiebronnen in het land.
Geen nieuwe windenergie
Bijvoorbeeld in de staat Alaska, waar Trump de regie naar zich toetrekt. Voorganger Biden had allerlei beschermende maatregelen voor de natuur ingesteld. En die wil Trump zo snel mogelijk weg hebben, om 'de schat aan natuurlijke rijkdom' te kunnen oogsten.
Windenergie daarentegen gaat op een laag pitje. Er worden geen nieuwe windparken meer gegund in Amerikaanse territoriale wateren. Dit doet Trump onder meer om de visserij-industrie te beschermen.
In Californië gaan mensen juist weer zwaarder tellen dan vissen. Smeltwater uit het noorden van de staat gaat - als het aan Trump ligt - weer gebruikt worden in het zuiden. Nu stroomt het nog de Stille Oceaan in als bescherming van de natuur. 'Verspilling', vindt Trump, die ook verwijst naar de desastreuze bosbranden onlangs in de staat.
Trump zet ook een (tijdelijke) stop op ontwikkelingshulp. Steun die niet in lijn is met het 'America First'-beleid wordt volgens de president sowieso gestaakt. Trump is van mening dat ontwikkelingshulp bijdraagt aan het verstoren van de wereldvrede, omdat het ideeën promoot die haaks staan op stabiele relaties tussen landen.
Einde aan thuiswerken
Er is ook slecht nieuws voor Amerikaanse ambtenaren die liever vanuit huis werken: dat is eindig. Hun chefs moeten van Trump alles in het werk stellen om alle thuiswerkafspraken te schrappen en werknemers weer te verplichten om naar kantoor te komen.
Als het aan Trump ligt, hoeven overigens niet alle ambtenaren terug naar kantoor te komen. Sommigen krijgen hun ontslag, want het veelbesproken Department of Government Efficiency (DOGE) komt er. Met als doel te bezuinigen op het ambtenarenapparaat. Deze tijdelijke organisatie komt onder leiding te staan van Tesla-baas Elon Musk, 's werelds rijkste man.
Nog géén importheffingen
De plannen voor de veelbesproken handelsbarrières zijn nog tamelijk vaag. Er komt een onderzoek naar de oorzaken van het feit dat de VS meer koopt in het buitenland dan dat ze daar verkopen. En één naar de risico's van het tekort op de handelsbalans voor de nationale veiligheid.
Dit laatste onderzoek - uitgevoerd door de ministeries van Handel en Financiën en de handelsgezant - moet ook oplossingen bieden, zoals het invoeren van extra importheffingen. Ook wordt onderzocht of landen - lees China en Canada en Mexico - zich wel hebben gehouden aan de door Trump gesloten handelsdeals in 2020.
En dan de opmerkelijke plannen, met vooral een hoge symbolische waarde. Zo krijgt de berg Denali in Alaska weer de naam Mount McKinley, een oud-president van de Verenigde Staten. President Obama gaf de berg haar oorspronkelijke naam terug, Trump maakt dit nu weer ongedaan.
Het is niet de enige naam op de landkaart die Trump wil veranderen. Sinds gisteren is er een Golf van Amerika, het gebied dat ooit bekend stond als de Golf van Mexico, schrijft Trump.
Drugshandel is terreur
Drugskartels kunnen voortaan als terroristische organisaties worden gelabeld. Critici zijn bang dat dit gebruikt kan worden door Trump om het leger in te zetten tegen drugskartels in Midden- en Zuid-Amerika.
Op migratiegebied wil Trump verder ook onder meer geen asiel meer geven aan mensen die bij de grens in het zuiden aankomen. Dit gebeurt in het kader van 'het beschermen van het Amerikaanse volk tegen een invasie'.
Niet alle plannen van Trump zijn haalbaar, vertelt verslaggever Sophie van der Meer. Maar dat is dan ook zijn tactiek, legt zij uit in de video hieronder.