Te veel gedoe, te weinig animo: AH stopt met verpakkingsvrij tappen van rijst en koffie

Biologische basmatirijst, jasmijnthee, superiore espresso forte koffiebonen, havervlokken en nog heel veel andere producten, zo'n 70 in totaal, kon je sinds het voorjaar van 2022 zelf tappen bij vijf filialen van Albert Heijn.

Tappen kon in vijf XL-supermarkten: Argonautenweg in Rotterdam, Gelderlandplein in Amsterdam, in de Mall of the Netherlands in Leidschendam, Savornin Lohmanplein in Den Haag en in winkelcentrum Kronenburg in Arnhem.

Niet enthousiast genoeg

De supermarkt wilde hiermee de hoeveelheid verpakkingsmateriaal terugdringen, mede met behulp van consumenten. Maar die bleken niet enthousiast genoeg over het concept.

De bedoeling was het concept uit te rollen naar nog eens vijftig supermarkten, maar daar is het niet van gekomen.

"Het werkt gewoon niet, het is te veel gedoe, ook voor supermarkten", zegt retailexpert Tom Kikkert over de proef van Albert Heijn met verpakkingsvrije producten. Het was vaak stil bij het schap met verpakkingsvrije producten.

Veel consumenten willen gemak en snel iets kunnen kopen, zegt Kikkert. Bij fruit zijn we wel gewend om bijvoorbeeld appelen apart in een (duurzaam) zakje te doen, maar bij andere producten niet. Volgens de kenner speelt daarbij ook mee dat je bij fruit niet vaak een merk koopt, en dan is de verpakking ook minder belangrijk, zegt hij.

'Niet geschikt voor veel mensen'

Supermarkten doen constant tests, zoals het hervullen van flessen wasmiddelen, of verpakkingsvrije producten, zegt zelfstandig retaildeskundige Eelco Hos. "Tot nu toe zie je veel initiatieven starten en weer een keer stoppen. Tot het moment dat er één wel beklijft, zoals met broodjes die je in de supermarkt zelf kunt pakken."

Hij denkt dat verpakkingsvrije producten, zoals macaroni of muesli, onderaan de streep leiden tot voedselverspilling. Omdat er te weinig animo is en voedsel maar beperkt houdbaar, wordt mogelijk niet alles op tijd verkocht. Ook is er volgens Kikkert meer kans op besmetting, omdat het niet verpakt is.

Het schap kan ook rommelig worden, omdat klanten knoeien of een zakje vullen en het toch maar laten liggen. "De supermarkt moet het dan weggooien, ze doen het niet meer terug in de tap", zegt Kikkert.

Voor een heel groot deel van de consumenten is verpakkingsvrij gewoon niet geschikt, denkt hij.

Kruiden in zakjes

Albert Heijn blijft het proberen. Nu zijn de schappen met verpakkingsvrije producten in de vijf winkels verdwenen. Zij hebben plaats gemaakt voor zakjes met onder meer wittepeperkorrels, chilivlokken, kruidnagelen en knoflookpoeder, van het merk Badhu.

Daarmee kun je thuis de potjes vullen die je al hebt. Je kunt ook een lichtgewicht potje in de winkel kopen. Dat scheelt, zegt Albert Heijn: "De meeste kruidenpotjes wegen ongeveer 100 gram en de kruidenzakken in dit schap wegen 3 gram. Je bespaart dus verpakkingsmateriaal", staat er bij het schap.

Navulverpakkingen

Albert Heijn denkt dat klanten navulverpakkingen meer zien zitten, en dat ze effectiever zijn om de hoeveelheid verpakkingen te verminderen. Of de zakjes bij succes worden uitgebreid naar andere winkels, laat een woordvoerder in het midden. "We gaan het nu in elk geval in de winkels plaatsen waar eerst verpakkingsvrij stond."

De supermarktketen wil ook navulverpakkingen voor wasmiddel blijven aanbieden.

'Terug naar vroeger'

Ook andere bedrijven bieden zakjes peperkorrels of kerriepoeder aan, zoals Verstegen. Het aanbod van die zakjes bij Albert Heijn is echter nog beperkt.

Kruiden die je los koopt, zijn volgens Hos dan ook niets nieuws. "Dit is geen gamechanger, zoals geen vlees en kaas meer eten dat is, of het inleveren van statiegeldflessen."

Voor winkels blijft het volgens hem experimenteren. "We gaan terug naar de tijd dat mijn opa een kruidenierszaak had", zegt Kikkert. Nu zou hij een voorloper zijn geweest, maar destijds moest hij sluiten wegens de opkomst van supermarkten met voorverpakte producten." 

In deze video zie je dat er bij de aanpak van klimaatverandering ook veel wel goed gaat: