Meer koopkracht voor Nederlanders en miljardenmeevaller voor Den Haag

De cao-lonen stijgen de komende twee jaar harder dan de inflatie, wat ook weer zorgt voor een toenemende koopkracht. Gemiddeld gaan gezinnen er dit jaar 0,6 procent op vooruit en volgend jaar 1,1 procent. De prijzen van spullen blijven wel stijgen. 

De portemonnee van de overheid zal ook beter gevuld zijn dan eerder gedacht. Dit komt doordat er meer mensen aan het werk zijn, waardoor er meer belasting binnenkomt. Ten opzichte van de raming van vorig jaar september houdt Nederland miljarden meer over. Toen werd nog uitgegaan van een begrotingstekort van 2,5 procent, nu is dat 1,8 procent. 

Niet alleen maar goed nieuws

Een grote 'goednieuwsshow' is de CPB-bijeenkomst niet. CPB-directeur Pieter Hasekamp meldt dat de economische groei van de Nederlandse economie op termijn afneemt.

Bovendien blijven 'de inkomsten en uitgaven van de overheid uit elkaar lopen', zegt Hasekamp. Oftewel, er gaat meer geld uit dan er binnenkomt. "Gegeven de omstandigheden brengen we nu goed nieuws." 

"Het blijft dansen op de rand van de vulkaan", zegt Hasekamp. Geopolitieke onzekerheid is een factor die ook door hem niet onbenoemd blijft. De grillen van de Amerikaanse president Trump en ontwikkelingen in China en Rusland kunnen ervoor zorgen dat de economie er in de praktijk anders uitzien dan de prognose. "Zo zijn mogelijke handelstarieven niet meegenomen." 

Opvallend is dat het CPB een half jaar geleden nog voorspelde dat Nederland vanaf 2030 af zou stevenen op een begrotingstekort van vier procent. Volgens de huidige ramingen blijft Nederland in ieder geval tot 2033 onder de drie procent. Iets wat de Europese Unie graag ziet, want die stelt de grens op drie procent.  Door verschillende onzekerheden is het maken van ramingen wel lastig, zegt Hasekamp.

Opluchting in Den Haag 

Al met al zal de boodschap van het CPB met opluchting worden ontvangen in politiek Den Haag, waar reikhalzend werd uitgekeken naar dit advies. De CPB-raming vormt namelijk het startpunt voor de onderhandelingen voor de voorjaarsnota, waar het kabinet een flink aantal financiële knopen wil doorhakken.

Zo moet er onder meer een oplossing gevonden worden voor de geschrapte btw-verhoging op media, cultuur en sport (1,3 miljard euro), voor de gemiste vermogensbelasting (2 miljard euro) en voor een naheffing uit Brussel (700 miljoen euro). 

Daarnaast wil minister Fleur Agema (Volksgezondheid) onder meer geld voor maatregelen tegen toekomstige pandemieën (465 miljoen euro) en ziet staatssecretaris Ingrid Coenradie (Justitie en Veiligheid) graag dat er honderden miljoenen voor gevangenissen worden vrijgemaakt. Ook moet er extra geld gevonden worden voor stikstof, asiel en klimaat.

Wensenlijstjes partijen 

En dan zijn er nog de wensenlijstjes van coalitiepartijen die de afgelopen tijd verschenen, opnieuw ter waarde van miljarden. Voor lastenverlichting, accijnsverlaging, lagere gasbelasting, en nog veel meer.

Geven de verbeterde economische vooruitzichten dan ruimte om al die wensen in te willigen? Nee. Maar er is wel degelijk wat meer ruimte dan eerder gedacht. 

Niet rijk rekenen

Het hebben van financiële ruimte wil niet zeggen dat er ook daadwerkelijk geld uitgegeven wordt. Soms is er sprake van onderuitputting. Dit houdt simpel gezegd in dat Nederland het geld niet 'kwijt kan'. Bijvoorbeeld doordat het niet lukt om genoeg personeel te vinden om wegen aan te leggen of fabrieken niet genoeg defensiemateriaal kunnen produceren.

Iets wat NSC-leider Pieter Omtzigt ook ziet. Hij is daarom een tegenstander van pessimistische ramingen.  Nu zijn de ramingen dus wat positiever. "Toch moeten we ons niet rijk rekenenen", aldus Hasekamp. 

De RTL Z-frikandellenindex: 25 jaar terug kon je duizenden snacks meer kopen dan nu, zo zie je in deze video.